Η Κλόε Ζάο τιμήθηκε με το Οσκαρ Σκηνοθεσίας για την ταινία «Nomadland» και έγραψε ιστορία, καθώς έγινε η πρώτη γυναίκα ασιατικής καταγωγής -και δεύτερη στην ιστορία του θεσμού που κέρδισε το εν λόγω χρυσό αγαλματίδιο.
Η νίκη της Κλόε Ζάο έκανε τον γύρο του κόσμου, με άρθρα επί άρθρων και δημοσιογράφους ειδικούς στο σινεμά και μη να αποθεώνουν την σκηνοθέτιδα και να σχολιάζουν την μεγάλη επιτυχία της. Παραδόξως, όμως, η νίκη της Κινέζας σκηνοθετίδας απασχόλησε κυρίως τα δυτικά μέσα ενημέρωσης. Αρκετές ώρες μετά την τελετή των Οσκαρ 2021, όπως γράφει χαρακτηριστικά η Le Monde, η είδηση της οσκαρικής Ζάο δεν εμφανίζεται στους ιστότοπους China Daily και Global Times. «Η νίκη της Ζάο στα Οσκαρ 2021 ντροπιάζει την Κίνα», είναι το τίτλος του άρθρου της γαλλικής ιστοσελίδας, με τον Frédéric Lemaître να επιχειρεί να εξηγήσει γιατί στην ασιατική χώρα η νίκη της Ζάο πέρασε στα… ψιλά. «Είναι γιατί η Κλόε Ζάο δεν είναι μοιάζει με αγία στο Πεκίνο», σχολιάζει χαρακτηριστικά.
Στο ίδιο κλίμα και δημοσίευμα του CNN, το οποίο τιτλοφορείται: «Αυτά Οσκαρ θα μπορούσε να είναι μια στιγμή υπερηφάνειας για την Κίνα. Τότε, η πολιτική μπήκε στη μέση».
Τι τρέχει, όμως, με την Κλόε Ζάο και γιατί δεν είναι «αγία» στην Κίνα;
Ας γυρίσουμε τον χρόνο πίσω, τον Μάρτιο, όταν η Κλόε Ζάο έγραψε, ξανά, ιστορία στις Χρυσές Σφαίρες, κερδίζοντας το βραβείο Σκηνοθεσίας. Τότε, σε αντίθεση με σήμερα, η Κίνα πανηγύρισε με κρατικά μέσα ενημέρωσης να μοιράζουν συγχαρητήρια και τους Global Times να την αποκαλούν «Η υπερηφάνεια της Κίνας».
Ωστόσο, οι διθύραμβοι δεν κράτησαν πολλοί καθώς χρήστες του Διαδικτύου ξέθαψαν μια συνέντευξη της Κλόε Ζάο στο περιοδικό Filmmaker, από το 2013, στην οποία φάνηκε να επικρίνει την Κίνα της παιδικής της ηλικίας ως ένα μέρος «όπου υπήρχαν παντού ψέματα». Σε μια άλλη πάλι, πιο πρόσφατη συνέντευξή της σε αυστραλιανό μέσο, η Ζάο έμοιαζε να λέει ότι οι ΗΠΑ «είναι τώρα η χώρα μου, ουσιαστικά». Ο ιστότοπος, στη συνέχεια, διευκρίνισε ότι η δήλωση παρερμηνεύτηκε και η Ζάο δήλωσε στην πραγματικότητα ότι οι ΗΠΑ «δεν είναι η χώρα μου».
Η ζημιά, ωστόσο, είχε γίνει.
Εθνικιστές της Κίνας άρχισαν να επιτίθενται στην Ζαο, κατηγορώντας την για «λεηλασία» της χώρας, ενώ ορισμένοι ζήτησαν μποϊκοτάζ της ταινίας. Ξάφνου, το Nomadland εξαφανίστηκε από το Weibo, αλλά και από ιστότοπους που ασχολούνται με ταινίες στην Κίνα. Αλλά δεν ήταν μόνο αυτό, η οσκαρική -πλέον- ταινία δεν είχε θέσει ούτε στα σινεμά.
Αυτό που υπογραμμίζει το CNN, είναι ότι η Ζάο δεν έχει μιλήσει επικριτικά για την Κίνα από τότε άρχισε να αποκτά φήμη, αλλά φαίνεται ότι ένα μόνο σχόλιο που έγινε πριν από οκτώ χρόνια ήταν αρκετό για να καταστρέψει την εικόνα της - και να σταματήσει την κυκλοφορία της ταινίας της.
Σύμφωνα, πάντα με το ίδιο δημοσίευμα, στα μάτια του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας, η συγκριτικά προνομιακή ανατροφή της Ζάο και η δυτική εκπαίδευση μπορεί να μην την κάνουν την ιδανική υποψήφια για να αγκαλιάσει μια κινεζική ιστορία επιτυχίας. Η Κλόε Ζάο παρακολούθησε σχολεία στη Βρετανία και τις ΗΠΑ, προτού εγγραφεί τελικά σε σχολή κινηματογραφικών ταινιών στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης - μια εμπειρία που δεν αγγίζεται από τους περισσότερους Κινέζους.
Οπως και να έχει, μπορεί η Κίνα να κάνει ότι δεν βλέπει τη τεράστια επιτυχία της Κλόε Ζάο, στην χώρα υπάρχουν και υποστηρικτές της. Η είδηση της νίκης της διαμοιράστηκε στα social media και χρήστες συνεχάρησαν την σκηνοθέτιδα για τη νίκη της, κατακρίνοντας την εθνικιστική επίθεση εναντίον της. Ολα αυτά δεν κράτησαν πολύ, καθώς οι δημοσιεύσεις εξαφανίστηκαν μέσα σε λίγες ώρες.
Πηγή: Le Monde, CNN