Αποκλειστικά στο iefimerida.gr τα FinCEN Files φέρνουν στο φως τον τρόπο με τον οποίο τράπεζες κάνουν τα στραβά μάτια στο ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, με τη νέα διαρροή απόρρητων κυβερνητικών εγγράφων των ΗΠΑ να αποκαλύπτει στοιχεία και αναφορές για «πιθανή χρηματοδότηση της τρομοκρατίας» μέσω φιλανθρωπιών εκατομμυρίων.
Από την Διεθνή Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ – www.icij.org)
Οι αποκαλύψεις έρχονται στα 108 πιο έγκυρα παγκόσμια ΜΜΕ, και για στην Ελλάδα αποκλειστικά στο iefimerida.gr (Χάρης Καρανίκας).
Η βομβιστική επίθεση στην Ιερουσαλήμ
Ένα πρωινό του 2003 ο Στίβεν Άβερμπαχ βρισκόταν στο λεωφορείο 6 στην Ιερουσαλήμ, όταν ένας άντρας πρόλαβε βιαστικά να επιβιβασθεί καθώς το λεωφορείο έφευγε.
«Υπήρχαν πάρα πολλά πράγματα παράταιρα» σε αυτόν τον άντρα, θυμόταν ο Άβερμπαχ, ο οποίος μεγάλωσε στο Νιου Τζέρσεϋ, αλλά μετανάστευσε στο Ισραήλ ως έφηβος. Ο άντρας φορούσε μαύρο παντελόνι, άσπρο πουκάμισο και μαύρο σακάκι, όπως συνηθίζουν οι Ορθόδοξοι Εβραίοι, αλλά φορούσε και «παπούτσια με μύτες» που έρχονταν σε αντίθεση με την τυπική αμφίεση, ενώ το σακάκι του ήταν διογκωμένο. Στο δεξί του χέρι κρατούσε μια συσκευή που έμοιαζε με κουδούνι.
Ο Άβερμπαχ είχε υπηρετήσει ως επικεφαλής εκπαιδευτής όπλων για την αστυνομία της Ιερουσαλήμ, τράβηξε όπλο. Αλλά καθώς ο πρώην αστυνομικός στράφηκε προς τον άντρα, «εκείνος πυροδότησε τον εαυτό του», σύμφωνα με την κατάθεση του πρώτου.
Η έκρηξη σκότωσε επτά και τραυμάτισε άλλους 20, αφήνοντας τον Άβερμπαχ παράλυτο από το λαιμό κάτω Πέθανε το 2010 από τις μακροχρόνιες επιπτώσεις των τραυματισμών του.
Ο Άβερμπαχ και η οικογένειά του είχαν υποβάλλει αγωγή στις ΗΠΑ κατηγορώντας μία τράπεζα της Ιορδανίας, την Arab Bank, για τη μεταφορά κεφαλαίων σε σχέση με βομβιστική επίθεση του λεωφορείου των λεωφορείων και άλλων τρομοκρατικών επιθέσεων.
Σκιές για την Arab Bank μετά την αγωγή της οικογένειας
Τα FinCEN Files δείχνουν ότι καθώς η αγωγή της οικογένειας Άβερμπαχ έριχνε σκιές επάνω από την Arab Bank, η τελευταία επωφελήθηκε από τη σχέση της με μια πολύ μεγαλύτερη τράπεζα: την Standard Chartered.
Η τελευταία, που έχε έδρα στο Ηνωμένο Βασίλειο βοήθησε τους πελάτες της Arab Bank να αποκτήσουν πρόσβαση στο αμερικανικό χρηματοοικονομικό σύστημα, αφού οι ρυθμιστικές αρχές διαπίστωσαν ελλείψεις στους ελέγχους της Arab Bank για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες το 2005 και την ανάγκασαν να περιορίσει τις μεταφορές χρημάτων στις ΗΠΑ.
Η Standard Chartered συνέχιζε να εξυπηρετεί την Arab Bank καθώς η αγωγή των Άβερμπαχ εναντίον της ιορδανικής τράπεζας βρισκόταν στα δικαστήρια των ΗΠΑ - ακόμη και μετά την έκδοση ειδοποίησης των αμερικανικών αρχών προς την Standard Chartered ότι πρέπει να σταματήσει την επεξεργασία συναλλαγών για ύποπτους πελάτες.
Οι μυστικές συναλλαγές 250 δισεκατομμυρίων δολαρίων
Οι ρυθμιστικές αρχές της Νέας Υόρκης κατέληξαν το 2012 στο συμπέρασμα ότι η Standard Chartered «είχε σχεδιάσει με την κυβέρνηση του Ιράν» να προωθήσει μυστικές συναλλαγές 250 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ώστε να αποκομίσει «εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε αμοιβές» αφήνοντας «το αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα ευάλωτο σε τρομοκράτες, εμπόρους όπλων και ναρκωτικών, και διεφθαρμένα καθεστώτα. Η Standard Chartered πλήρωσε πρόστιμο 227 εκατομμυρίων δολαρίων στις αρχές των ΗΠΑ τον Δεκέμβριο του 2012, στα πλαίσια μίας συμφωνίας αναβαλλόμενης δίωξης.
Όπως αποκαλύπτουν τα FinCEN Files, παρά τις επίσημες δεσμεύσεις της να μείνει μακριά από ύποπτους πελάτες η Standard Chartered επεξεργάστηκε 2.055 συναλλαγές συνολικής αξίας άνω των 24 εκατομμυρίων δολαρίων για πελάτες της Arab Bank μεταξύ Σεπτεμβρίου 2013 και Σεπτεμβρίου 2014.
Οι αναφορές για «πιθανή χρηματοδότηση της τρομοκρατίας»
Τότε, στα τέλη Σεπτεμβρίου 2014, η Standard Chartered έκανε πίσω στη συνεργασία της με την Arab Bank: Στην αγωγή για τον βομβαρδισμό του λεωφορείου 6 της Ιερουσαλήμ το 2003 και άλλες επιθέσεις, δικαστήριο στο Μπρούκλιν έκρινε ότι η Arab Bank ευθύνεται εν γνώσει της για την υποστήριξη της τρομοκρατίας μεταφέροντας χρήματα «μεταμφιεσμένα» ως φιλανθρωπικές δωρεές προς όφελος της Χαμάς, της παλαιστινιακής οργάνωσης που οι ΗΠΑ χαρακτηρίζουν ως τρομοκρατική.
Περισσότερο από ένα χρόνο αργότερα, υπάλληλοι της Standard Chartered έστειλαν στη FinCEN μια αναφορά ύποπτης δραστηριότητας που εντόπιζε τις συναλλαγές της τράπεζας με την Arab Bank έως και λίγες ημέρες μετά την απόφαση του δικαστηρίου στο Μπρούκλιν και εξέφραζε ανησυχίες σχετικά με «πιθανή χρηματοδότηση της τρομοκρατίας».
Αλλά αυτό δεν ήταν το τέλος.
Εμβάσματα εκατομμυρίων ως… φιλανθρωπίες
Η Standard Chartered μετέφερε σχεδόν 12 εκατομμύρια δολάρια σε συναλλαγές για πελάτες της Arab Bank από την αμέσως μετά την απόφαση του δικαστηρίου του Μπρούκλιν τον Σεπτέμβριο του 2014 έως και τον Φεβρουάριο του 2016, σύμφωνα με μια αναφορά ύποπτης δραστηριότητας που περιλαμβάνεται στα FinCEN Files. Πολλά από τα εμβάσματα αναφέρονται σε «φιλανθρωπικά ιδρύματα», «δωρεές», «υποστήριξη» ή «δώρα», ανέφερε η τράπεζα.
Επόμενη αναφορά επεσήμανε ότι τα αρχεία πληρωμών έθεσαν ανησυχίες - όπως και στη δίκη του Μπρούκλιν - ότι «παράνομες δραστηριότητες» χρηματοδοτήθηκαν «με το πρόσχημα της φιλανθρωπίας».
Η Arab Bank προχώρησε σε διακανονισμό
Η ετυμηγορία εναντίον της Arab Bank ανατράπηκε όταν ένα εφετείο διαπίστωσε παρατυπίες στις οδηγίες που είχε λάβει η επιτροπή ενόρκων. Στη συνέχεια, η Arab Bank προχώρησε σε διακανονισμό με περίπου 600 θύματα και συγγενείς των θυμάτων – το χρηματικό ύψος του διακανονισμού δεν γνωστοποιήθηκε.
Η αναφορά της Standard Chartered
Η Standard Chartered δεν απάντησε σε ερωτήσεις του ICIJ και των συνεργατών της για την Arab Bank. Ανέφερε γενικά: «Η πραγματικότητα του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος είναι ότι θα γίνονται πάντα προσπάθειες νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και αποφυγής κυρώσεων. Η ευθύνη των τραπεζών είναι να αναπτύξουν αποτελεσματικά συστήματα ελέγχου και παρακολούθησης και συνεργαζόμαστε στενά με τις ρυθμιστικές αρχές και τις αρχές επιβολής του νόμου για την προσαγωγή των δραστών στη δικαιοσύνη».
Ποιοι συμμετέχουν στα FinCEN Files
Τα απόρρητα έγγραφα αποκτήθηκαν από τον αμερικανικό ειδησεογραφικό οργανισμό BuzzFeed News (www.buzzfeednews.com), ο οποίος τα μοιράστηκε με τη Διεθνή Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ – www.icij.org). Στην 16μηνη έρευνα συμμετείχαν περισσότερα από 110 μέσα ενημέρωσης και 400 δημοσιογράφοι σε 88 χώρες, τους οποίους οργάνωσε και συντόνισε το ICIJ.
Ενδεικτικά στα μέσα ενημέρωσης που έλαβαν μέρος στα FinCEN Files περιλαμβάνονται:
BBC – Ηνωμένο Βασίλειο
LeMonde– Γαλλία
Sueddeutsche Zeitung, NDR - Γερμανία
L’Espresso – Ιταλία
El Confidencial - Ισπανία
Irish Times – Ιρλανδία
NBC, Miami Herald - ΗΠΑ
CBC/Radio Canada - Καναδάς
The Indian Express – Ινδία
Asahi Simbun - Ιαπωνία
OCCRP (Διεθνής δημοσιογραφική ομάδα για θέματα Οργανωμένου Εγκλήματος και Διαφθοράς)
* Tο iefimerida.gr απέκτησε αποκλειστική πρόσβαση στα FinCEN Files και τις επόμενες ημέρες θα προχωρήσει στην δημοσίευση θεμάτων ελληνικού και διεθνούς ενδιαφέροντος
Το άρθρο έχει πνευματικά δικαιώματα και απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση του, με αστικές και ποινικές κυρώσεις για τους παραβάτες