«Μην ξεχνάτε τίποτα από τις περασμένες μάχες, επειδή μας λένε ότι ο κόσμος στον οποίο ζούμε, όπως είναι η χώρα μας, όπως η Δημοκρατία μας, δεν είναι δεδομένος» δήλωσε ο Εμανουέλ Μακρόν εγκαινιάζοντας ένα μουσείο αφιερωμένο στην υπόθεση Ντρέιφους, στο σπίτι του Εμίλ Ζολά στο Μεντάν.
Αυτός ο χώρος, που θα ανοίξει τις πύλες του για το κοινό την Πέμπτη, έχει ως στόχο να διαιωνίσει τη μνήμη του διάσημου Γάλλου συγγραφέα Εμίλ Ζολά και του Άλφρεντ Ντρέιφους, του θύματος μιας δικαστικής και αντισημιτικής συνωμοσίας το 1894. Ο λοχαγός Ντρέιφους αποκαταστάθηκε τελικά το 1906.
«Εσείς μας υπενθυμίζετε πόσο σημαντική ήταν αυτή η τόσο ιδιαίτερη μοίρα του ανθρώπου αυτού ο οποίος υπέστη τα χειρότερα, τον εξευτελισμό, τη σιωπή, την απομόνωση. Τίποτα δεν θα διορθώσει αυτούς τους εξευτελισμούς, αλλά ας μην τους χειροτερεύουμε επιτρέποντας να ξεχαστούν ή να επαναληφθούν» είπε ο Γάλλος πρόεδρος απευθυνόμενος στους απογόνους του Ντρέιφους και του Ζολά.
Τα έγγραφα της περιβόητης υπόθεσης Ντρέιφους
Συνοδευόμενος από τον πρώην πρωθυπουργό Μανουέλ Βαλς και τον Μεγάλο Ραβίνο της Γαλλίας Χαΐμ Κορσιά, ο Μακρόν περιηγήθηκε στο μουσείο που περιλαμβάνει περισσότερα από 500 έγγραφα της «Υπόθεσης».
Μεταξύ αυτών είναι και ένα πανομοιότυπο αντίγραφο του διαβόητου μπορντερό με το οποίο ενοχοποιήθηκε ο Ντρέιφους. Υπάρχουν επίσης πολλές αντισημιτικές και προσβλητικές αφίσες για τον Εμίλ Ζολά, τον συγγραφέα του περίφημου «Κατηγορώ».
Ο Ζολά «ανέλαβε τρελό ρίσκο» δίνοντας μια μάχη «κατ’ εξοχήν για τη δημοκρατία», πρόσθεσε ο Μακρόν.
Το μουσείο στεγάζεται σε μια πτέρυγα της Οικίας Ζολά, μιας μαγευτικής έπαυλης που αγόρασε ο συγγραφέας το 1878 και όπου έγραψε πολλά από τα σημαντικότερα έργα του.
Η πιο προβεβλημένη υπόθεση δικαστικής πλάνης
Η Υπόθεση Ντρέιφους, ή Ντρέυφους, υπήρξε ένα τεράστιο στρατιωτικοπολιτικό σκάνδαλο κατασκοπείας και ταυτόχρονα μία από τις μεγαλύτερες διεθνώς δικαστικές πλάνες που συντάραξε τη Γαλλία επί δώδεκα χρόνια, στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα.
Εκ των υστέρων χαρακτηρίστηκε, περισσότερο προπαγανδιστικά, και σαν η πρώτη πολύ σοβαρή ένδειξη του επερχόμενου αντισημιτισμού στην Ευρώπη κατά τον 20ο αιώνα, που ίσως και ν' αποτελούσε ένα παρακλάδι της γενικότερης ανησυχίας, ενώ οι κύριοι λόγοι ήταν πολύ βαθύτεροι, προερχόμενοι κυρίως από τη γενικότερη κατάσταση που επικρατούσε την εποχή εκείνη στη Γαλλία, (της Γ΄ Δημοκρατίας), όπου ένα απλό επεισόδιο του πολέμου μεταξύ των μυστικών υπηρεσιών αναδείχθηκε σε μέγα δικαστικό κυκεώνα.
Το όνομα της υπόθεσης αυτής λήφθηκε από το κεντρικό πρόσωπο αυτής, που ήταν ο Γάλλος λοχαγός Άλφρεντ Ντρέιφους.
Ο συγγραφέας Εμίλ Ζολά, ο οποίος στις 13 Ιανουαρίου 1898 δημοσίευσε στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας «L' Aurore» το περίφημο «Κατηγορώ…!», μια ανοιχτή επιστολή προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Το «κατηγορώ» του Ζολά
Ο Ζολά κατηγόρησε τον Στρατό ότι συγκάλυψε τη λανθασμένη καταδίκη του Ντρέιφους και αθώωσε τον Εστερχάζι με εντολή του Υπουργείου Στρατιωτικών. Παράλληλα, δήλωνε την απέχθειά του προς την υποκρισία και τον φανατισμό.
Το τεύχος της εφημερίδας όπου δημοσιεύτηκε το «Κατηγορώ» τυπώθηκε σε 300.000 αντίτυπα αντί των 30.000 που ήταν ο συνηθισμένος αριθμός και έγινε ανάρπαστο. Το κείμενο αυτό αποτέλεσε την κύρια αιτία για την αναψηλάφιση της δίκης.
Η κυβέρνηση πιέστηκε από τους εθνικιστές να οδηγήσει στο εδώλιο του κατηγορούμενου τον Ζολά, ενώ αντισημιτικές εξεγέρσεις ξέσπασαν στην επαρχία. Η δίκη Ζολά ξεκίνησε στις 7 Φεβρουαρίου 1898 κι εκεί κατηγορήθηκε σαν ένοχος για συκοφαντία και καταδικάστηκε σε ένα χρόνο φυλάκιση και πρόστιμο 3.000 φράγκων. Σύντομα όμως μια αίτηση που απαιτούσε την επανάληψη της δίκης Ντρέιφους υπεγράφη από 3.000 άτομα.