Η υπόθεση Ντρέιφους απασχολεί ακόμη -Τι συνέβη με αυτόν τον Γαλλο-εβραίο αξιωματικό [εικόνες]

Μια από τις μαύρες σελίδες του γαλλικού κράτους είναι η άδικη καταδίκη του αξιωματικού Αλφρεντ Ντρέιφους για κατασκοπία και προδοσία υπέρ των Γερμανών, το 1894.

Η υπόθεση Ντρέιφους όπως έμεινε γνωστή (γαλλικά Affaire Dreyfus) υπήρξε ένα τεράστιο στρατιωτικοπολιτικό σκάνδαλο κατασκοπείας και ταυτόχρονα μία από τις μεγαλύτερες διεθνώς δικαστικές πλάνες που συντάραξε τη Γαλλία επί δώδεκα χρόνια, στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα.
Επρόκειτο κυρίως για μια πολύ σοβαρή ένδειξη του ανερχόμενου αντισημιτισμού στην Ευρώπη κατά τον 20ό αιώνα, αφού ο Αλφρεντ Ντρέιφους ατιμώθηκε και καταδικάστηκε κυρίως γιατί ήταν Εβραίος.

Ο Ντρέιφους το 1906:

Βρισκόμαστε στο Παρίσι, περί τα τέλη Σεπτεμβρίου του 1894. Γαλλία και Γερμανία διατηρούν εμπόλεμες σχέσεις. Η καθαρίστρια της γερμανικής πρεσβείας στο Παρίσι, η μαντάμ Μπαστιάν, μυστική πράκτορας η ίδια, μάζεψε προσεκτικά τα διάφορα χαρτιά - απορρίμματα, από τα καλάθια των γραφείων της πρεσβείας και τα έστειλε με κάποιο σύνδεσμο στην Υπηρεσία Στατιστικής. Η τελευταία όμως αποστολή περιείχε μια ανυπόγραφη επιστολή ιδιαίτερης σημασίας που απευθυνόταν στον γερμανό στρατιωτικό ακόλουθο Σβάρτσκοππεν.
Ηταν μια επιστολή κάποιου πληροφοριοδότη που υποσχόταν στον Σβάρτσκοππεν μια σειρά από «σημειώσεις» (αναφορές) που αφορούσαν πλήθος στρατιωτικών ζητημάτων κυρίως άκρως εμπιστευτικών, (πιθανότερο απορρήτων), που όμως ποτέ δεν δημοσιεύτηκε τι είδους στρατιωτικά θέματα αφορούσε.
Ο γάλλος υπουργός των Στρατιωτικών, στρατηγός Μερσιέ, ανήγαγε αυτή την επιστολή σε πολύ σοβαρή υπόθεση προδοσίας διατάζοντας σχετικά την άμεση έναρξη των ανακρίσεων και την ταχεία σύλληψη και καταδίκη του προδότη. Για να διαπιστωθεί ο ένοχος λήφθηκαν δείγματα γραφικών χαρακτήρων. Οι υποψίες έπεσαν στο γραφικό χαρακτήρα ενός λοχαγού που παρουσίαζε εντυπωσιακές ομοιότητες. Αμέσως διατάχθηκε έρευνα περί του συγκεκριμένου, που ήταν ο Αλφρεντ Ντρέιφους.
Έτσι στις 15 Οκτωβρίου του 1894 ο λοχαγός Ντρέιφους συλλαμβάνεται και αρχίζει η τακτική ανάκρισή του, κατηγορούμενος για προδοσία, παρά την έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων. Αρχές Νοεμβρίου του 1894 ο Ντρέιφους οδηγήθηκε ενώπιον του Στρατοδικείου, που συνήλθε στο Παρίσι με την σε βάρος του κατηγορία της προδοσίας που βασίστηκε σε απλές υποψίες. Μετά από μια δίκη-παρωδία, ο Ντρέιφους καταδικάστηκε σε καθαίρεση του βαθμού του και ισόβια κάθειρξη σε καθεστώς πλήρους απομόνωσης σε στρατιωτικό φρούριο.

Ο Ντρέιφους στάλθηκε, στις 13 Απριλίου 1895, στο Νησί του Διαβόλου (τόπος εξορίας) στη Γαλλική Γουιάνα για να εκτίσει την ποινή του.
Η ιστορία δεν έκλεισε εδώ. Στις αρχές του 1896, συνέβη κάτι τελείως αναπάντεχο που άλλαξε τελείως το σκηνικό. Ένας νέος προδότης εμφανίστηκε στο προσκήνιο που αυτή τη φορά ήταν ο πραγματικός. Επρόκειτο για τον ουγγρικής καταγωγής ταγματάρχη Φέρντιναντ Εστερχάζι (Ferdinand Walsin Esterházy). Αλλά η αναθεώρηση της δίκης του Ντρέιφους στάθηκε αδύνατη.
Στο μεταξύ η εξέλιξη της υπόθεσης πήρε γρήγορα πολύ μεγάλες διαστάσεις, δίχασε στα δύο τη χώρα και συντάραξε τα θεμέλια της Τρίτης Γαλλικής Δημοκρατίας. Πνευματικές προσωπικότητες και Γάλλοι διανοούμενοι τάχθηκαν σθεναρά υπέρ του Ντρέιφους, τη στιγμή που οι πολέμιοί του καταφέρθηκαν ακόμη και εναντίον των υποστηρικτών του, κατηγορώντας τους ως εχθρούς του έθνους.

Αφίσα της εποχής: Κρεμάστε τον προδότη!

Τη στιγμή εκείνη παρενέβη ο συγγραφέας Εμίλ Ζολά, ο οποίος στις 13 Ιανουαρίου 1898 δημοσίευσε στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας L' Aurore το περίφημο «Κατηγορώ…!», μια ανοιχτή επιστολή προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ο Ζολά κατηγόρησε τον Στρατό ότι συγκάλυψε τη λανθασμένη καταδίκη του Ντρέιφους και αθώωσε τον Εστερχάζι με εντολή του Υπουργείου Στρατιωτικών. Παράλληλα, δήλωνε την απέχθειά του προς την υποκρισία και τον φανατισμό. Το τεύχος της εφημερίδας τυπώθηκε σε 300.000 αντίτυπα αντί των 30.000 που ήταν ο συνηθισμένος αριθμός και έγινε ανάρπαστο. Το κείμενο αυτό αποτέλεσε την κύρια αιτία για την αναψηλάφιση της δίκης.

Τελικά το 1899 το εφετείο παρέπεμψε τον Ντρέιφους στο Πολεμικό Συμβούλιο, ενώ οι ταραχές που ξέσπασαν ανάμεσα στους υποστηρικτές και τους πολέμιους του Ντρέιφους οδήγησαν στην πτώση της κυβέρνησης. Ο Ντρέιφους πήρε χάρη, αθωώθηκε και του απονεμήθηκε το μετάλλιο της Λεγεώνας της Τιμής. Κατόπιν μικρής θητείας στον στρατό, όπου πήρε το αξίωμα του ταγματάρχη, αποστρατεύθηκε. Πέθανε στο Παρίσι στις 12 Ιουλίου 1935 σε ηλικία 76 ετών.

Η Γαλλία δεν ξέχασε ποτέ αυτή την υπόθεση. Τον Μάρτιο του 2017 εκδόθηκαν στο Παρίσι οι Επιστολές που έστειλε ο Ντρέιφους στην υποστηρίκτριά του μαρκησία Arconati Visconti. Από το 1899 ως το 1923, αυτές οι 458 επιστολές αποκαλύπτουν όχι μόνο τον Ντρέιφους μετά το σκάνδαλο, αλλά και ουσιώδη σημεία της γαλλικής ιστορίας.