Σε μια δύσκολη για τον ίδιο συγκυρία, ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει κάθε λόγο να χαίρεται με την αδημονία του Ντόναλντ Τραμπ να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία, θεωρώντας χειραγωγήσιμο τον Αμερικανό πρόεδρο, εκτιμά ο Economist.
Μπορεί, σύμφωνα με την προπαγάνδα της Μόσχας, ο Πούτιν να βρίσκεται μια ανάσα από τη νίκη, αλλά, όπως αναφέρει το βρετανικό περιοδικό στην ανάλυσή του, αυτά που θα ακολουθήσουν θα εξαρτηθούν εν μέρει από παράγοντες που ο Ρώσος πρόεδρος δεν ελέγχει, όπως οι πολιτικές εξελίξεις στην Ουκρανία, η προσπάθεια επανεξοπλισμού της Ευρώπης και, κυρίως, ο απρόβλεπτος Τραμπ, με την κυβέρνηση του οποίου ξεκίνησε χθες στο Ριάντ επίσημα το Κρεμλίνο τις διαπραγματεύσεις.
Το πόκερ του στριμωγμένου Πούτιν
Την ώρα που ο Τραμπ δεν δείχνει να έχει σαφές σχέδιο για την Ουκρανία -με τις επιλογές του να κυμαίνονται από το να την εγκαταλείψει στη μοίρα της μέχρι να αυξήσει τη στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο και τις κυρώσεις στη Μόσχα- και επιδιώκει αναθέρμανση των σχέσεων με τη Ρωσία και συνεργασία, όπως είπε ο ΥΠΕΞ του, Μάρκο Ρούμπιο, σε «αμοιβαία γεωπολιτικά συμφέροντα», ο Πούτιν βλέπει τις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ ως στάδιο μιας ευρύτερης σύγκρουσης και ως παίκτης πόκερ προβάλλει αυτοπεποίθηση και ισχύ, «μολονότι τα χαρτιά του δεν είναι τόσο ισχυρά όσο θα ήθελε να πιστεύουν οι αντίπαλοί του.
Σύμφωνα με τον Economist, σημείο εκκίνησης των διαπραγματεύσεων θα έπρεπε να είναι η κατάσταση στα μέτωπα, όπου οι δυνάμεις του Πούτιν δυσκολεύονται να σημειώσουν σημαντικές νίκες και μετά από τρία χρόνια πολέμου ελέγχουν το 19,2% των εδαφών της Ουκρανίας -που είχαν κατακτήσει από τις πρώτες εβδομάδες της εισβολής-, έχοντας υποστεί τεράστιες απώλειες τόσο σε ανθρώπινο δυναμικό όσο και σε εξοπλισμό, με πάνω από τα μισά από τα 7.300 άρματα μάχης σοβιετικής κατασκευής που διέθεταν να έχουν καταστραφεί.
Το κόστος της στρατολόγησης επ' αμοιβή νέων στρατιωτών αυξάνεται συνεχώς, ενώ μια γενική επιστράτευση κρύβει πολιτικούς κινδύνους για τον Πούτιν, με τους Ρώσους να θέλουν τερματισμό του πολέμου, όπως δείχνουν δημοσκοπήσεις.
Η δυσχερής κατάσταση της ρωσικής οικονομίας
Η ρωσική οικονομία άντεξε το πλήγμα των κυρώσεων χάρη στις κινήσεις της κεντρικής της τράπεζας, στις υψηλές τιμές των αγαθών και στη δημοσιονομική τόνωση, αλλά η ανακατανομή των πόρων από τους παραγωγικούς τομείς στο στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα τροφοδοτεί διψήφιο πληθωρισμό, με τα επιτόκια να κυμαίνονται στο 21%, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο δεκαετιών.
Την ίδια ώρα, η Ρωσία πάσχει από χρόνια έλλειψη εργατικού δυναμικού, ενώ έκθεση της Κεντρικής Τράπεζας και του υπουργείου Οικονομίας, που διέρρευσε στο Reuters, προειδοποιεί ότι μια ύφεση μπορεί να έρθει πριν επιβραδυνθεί ο πληθωρισμός. Στο μεταξύ, τα ρευστά περιουσιακά στοιχεία του κρατικού επενδυτικού ταμείου έχουν συρρικνωθεί από 7,4% του ΑΕΠ σε κάτω από 2%, ενώ οι ρωσικές εξαγωγές υφίστανται πίεση από τις κυρώσεις και τον Δεκέμβριο μειώθηκαν κατά 20% σε ετήσια βάση. Ο Κίριλ Ρογκόφ, της δεξαμενής σκέψης «Re: Russia», υποστηρίζει ότι οι κυρώσεις και η σταδιακή πτώση των τιμών στο καλάθι των εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένου του χάλυβα και της γεωργίας, θα περιόριζαν την επιθετική ικανότητα της Ρωσίας του Πούτιν.
Η χειρότερη στιγμή για παραχωρήσεις του Τραμπ στον Πούτιν
Και με αυτά τα δεδομένα, ορισμένοι στη Δύση εκτιμούν ότι η τρέχουσα συγκυρία είναι η χειρότερη δυνατή για να σπεύσει να κάνει ο Τραμπ παραχωρήσεις στον Πούτιν. «Φέρνουμε επιτέλους τον Πούτιν εκεί που θέλαμε να είναι εδώ και τρία χρόνια. Θα ήταν τρομερό κρίμα να του επιτρέψουμε να αρπάξει τη νίκη από τα δόντια της ήττας», λέει ένας Αμερικανός αξιωματούχος στο βρετανικό περιοδικό.
Αλλά ο Τραμπ δείχνει αποφασισμένος να εκπληρώσει την προεκλογική του δέσμευση να τερματίσει γρήγορα τον πόλεμο κι όχι να βάλει μακροχρόνιο φρένο στις επεκτατικές βλέψεις του Κρεμλίνου.
Για τον Πούτιν ο Τραμπ είναι χειραγωγήσιμος
Σύμφωνα με την ανάλυση του Economist, o Πούτιν θεωρεί ότι όχι μόνον είναι ανυπόμονος, αλλά και ευάλωτος στις κολακείες και χειραγωγήσιμος ο Τραμπ, όπως έδειξε και με την απόφασή του να απελευθερώσει στις 11 Φεβρουαρίου, λίγες μέρες πριν τις διαβουλεύσεις στο Ριάντ, τον Αμερικανό Μαρκ Φόγκελ, που είχε συλληφθεί προ τετραετίας στη Ρωσία.
Στο μεταξύ, ο Πούτιν δεν κάνει πίσω στις αξιώσεις του για μια Ουκρανία εκτός ΝΑΤΟ με περιορισμένο στρατό και εξοπλισμό, που δεν θα φιλοξενεί δυτικά στρατεύματα, για αναγνώριση της προσάρτησης της Κριμαίας και των τεσσάρων ουκρανικών επαρχιών που κατέλαβαν οι δυνάμεις του και άρση των κυρώσεων και του δυτικού εμπάργκο στη Ρωσία, που θα της επιτρέψει να ανασυντάξει τις ένοπλες δυνάμεις της.
Ο Economist παραθέτει και τη γνώμη του Στιβ Κόβινγκτον, συμβούλου του ανώτατου διοικητή των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον οποίο ακόμη κι όταν τερματιστεί ο πόλεμος, ο Πούτιν θα συνεχίσει να προσπαθεί να σακατέψει την Ευρώπη να αποκαταστήσει τη ρωσική σφαίρα επιρροής. Αναμφίβολα, επιθυμεί την επικράτηση φιλορωσικών ακροδεξιών κομμάτων σε εκλογικές αναμετρήσεις ανά τη Γηραιά Ήπειρο. «Και σίγουρα χάρηκε ακούγοντας την επίθεση που εξαπέλυσε στους Ευρωπαίους ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς στην πρόσφατη Διάσκεψη για την Ασφάλεια του Μονάχου», σημειώνει το άρθρο.
Και καταλήγει: «Ο κ. Τραμπ έχει δίκαιο να θέλει τον τερματισμό της αιματοχυσίας. Αν επιτρέψει μια εκεχειρία στην Ουκρανία να ανοικοδομηθεί, αν πυροδοτήσει αύξηση των ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών και διατηρηθούν κάποιες κυρώσεις στην οικονομία της Ρωσίας, ίσως να ματαιωθούν οι βλέψεις του Πούτιν. Ο τελευταίος, όμως, ποντάρει στο ότι μπορεί να συνεχίσει για μεγαλύτερο διάστημα από την Ουκρανία τον πόλεμο, ή ότι μπορεί να χειραγωγήσει τον κ. Τραμπ σε μια συμφωνία που θα επιτρέψει την επανένταξη της Ρωσίας στην παγκόσμια οικονομία, θα καταστήσει την Ουκρανία ένα διαιρεμένο, ημι-αποτυχημένο κράτος και θα αφήσει την Ευρώπη πολύ άναυδη για να αμυνθεί».