Οι απεγνωσμένες κινήσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να τραβήξει την προσοχή του Τζο Μπάιντεν δεν έχουν στεφθεί μέχρι στιγμής με επιτυχία.
Κοντεύουν σχεδόν δύο μήνες από την ορκωμοσία του κι ενώ ο Τζο Μπάιντεν έκανε τηλεφωνικές κλήσεις ρουτίνας σε ηγέτες ανά την υφήλιο, προς τον Τούρκο ομόλογό του η κλήση αυτή δεν έγινε ποτέ κι ίσως να μην έχει επαφή με τον Ερτογάν για αρκετούς μήνες ακόμη, αναφέρει το Business Insider. Η επικείμενη δίκη της τουρκικής κρατικής τράπεζας Halkbank σε δικαστήριο του Μανχάταν για συμμετοχή σε κύκλωμα αποφυγής των κυρώσεων των ΗΠΑ στο Ιράν δεν αποκλείεται να καθυστερήσει ακόμη περισσότερο την επικοινωνία των δύο ηγετών, όπως ανέφερε Ευρωπαίος διπλωμάτης. «Ο Μπάιντεν γνωρίζει ποιος έχει το πάνω χέρι στη σχέση αυτή και ίσως να μην τηλεφωνήσει [στον Ερντογάν] ακόμη και μετά τη δίκη της Halkbank, εκτός κι αν προκύψει κάποια κρίση», σχολίασε.
Η “bad bank” του Ερντογάν, όπως την αποκάλεσε το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel, κατηγορείται από Αμερικανούς εισαγγελείς ότι επιδίωξε να παρακάμψει τις κυρώσεις των ΗΠΑ στο Ιράν ξεπλένοντας έως και 20 δισ. δολάρια για λογαριασμό ιρανικών οντοτήτων, διαπράττοντας τραπεζική απάτη και αποκρύπτοντας την παράνομη φύση των συναλλαγών αυτών από Αμερικανούς αξιωματούχους. Η Τουρκία αρνείται την εμπλοκή της Halkbank ή κυβερνητικών αξιωματούχων σ’ αυτή την υπόθεση, αλλά οι εισαγγελείς επιμένουν ότι ο Τουρκο-ιρανός επιχειρηματίας Ρεζά Ζαράμπ δωροδόκησε υψηλόβαθμους Τούρκους αξιωματούχους, μεταξύ των οποίων κι έναν υπουργό, για να παρακαμφθούν οι κυρώσεις. Η δίκη έχει μεγάλη σημασία για την Τουρκία και την οικονομία της, αφού μπορεί να επιβληθεί πρόστιμο δεκάδων εκατ. δολαρίων στην Halkbank και να αποκλειστεί η πρόσβασή της σε διεθνή συστήματα μεταφοράς χρημάτων, πράγμα που εντείνει την πίεση στον Ερντογάν να αποκαταστήσει τις σχέσεις του με την Ουάσιγκτον. Η δίκη αναμένεται να ξεκινήσει εντός του μήνα.
O γενικός διευθυντής του Χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης Μεχμέτ Χακάν Ατίλα, πρώην στέλεχος της Halkbank, που καταδικάστηκε το 2018 στις ΗΠΑ σε 28 μήνες φυλάκιση για την εμπλοκή του στην παράκαμψη των κυρώσεων κατά του Ιράν, παραιτήθηκε προ ημερών σε μια κίνηση σχεδιασμένη πιθανότατα για να κατευνάσει την κυβέρνηση Μπάιντεν ενόψει της δίκης.
Από την ανάληψη των καθηκόντων του Μπάιντεν η κυβέρνηση Ερντογάν προσπαθεί να βγάλει από τον πάγο τις σχέσεις της με γειτονικές χώρες, όπως το Ισραήλ και η Αίγυπτος, ενώ δηλώνει πρόθυμη να βάλει στην αποθήκη τους πυραύλους S-400 που αγόρασε το 2019 από τη Ρωσία, ώστε να βγει από τη μέση ένα σημαντικό εμπόδιο για τη βελτίωση του κλίματος μεταξύ της Άγκυρας και της Ουάσιγκτον. «Οι κινήσεις του Ερντογάν δείχνουν ότι συνειδητοποιεί πως ο Μπάιντεν δεν θα κάνει τα στραβά μάτια στις ενέργειές τους, όπως έκανε ο Τραμπ», είπε Ευρωπαίος διπλωμάτης στο Business Insider. Και πρόσθεσε με νόημα: . «Τώρα [ο Ερντογάν] καλείται να διευθετήσει μια σειρά ζητημάτων με τον Μπάιντεν, αλλά εκείνο όπου είναι πιο φανερό το φταίξιμο της Τουρκίας παραμένει στο τραπέζι και θα λυθεί στο δικαστήριο».