“Shortage” («έλλειψη») είναι η λέξη που ψελλίζουν τα περισσότερα χείλη αυτές τις μέρες στη Βρετανία.
Κι οι ελλείψεις είναι πολλές σε διάφορους τομείς της καθημερινότητας στη Βρετανία - από τα καύσιμα μέχρι τα φάρμακα, τις γαλοπούλες, τις μπύρες και το χοιρινό κρέας – κάποιες ιδιαίτερα ορατές, άλλες λιγότερο αισθητές. Φταίει το Brexit; «Καμία σχέση» υποστηρίζει η κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον και στο συνέδριο των Τόρηδων στο Μάντσεστερ, με τον Βρετανό πρωθυπουργό να παραδέχεται πάντως ότι η κρίση στην εφοδιαστική αλυσίδα της χώρας ίσως διαρκέσει μήνες ακόμη και μέχρι την εορταστική περίοδο.
Το πρόβλημα με τις γαλοπούλες
Το αγαπημένο χριστουγεννιάτικο έδεσμα των Βρετανών είναι οι γαλοπούλες. Όπως δήλωσε ο επικεφαλής του Βρετανικού Συνδέσμου Πτηνοτρόφων, Ρίτσαρντ Γκρίφιθς στους FT, οκτώ με εννιά εκατομμύρια γαλοπούλες καταναλώνονται ετησίως τη χριστουγεννιάτικη περίοδο, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων προέρχεται από βρετανικά πτηνοτροφεία.
Το πρόβλημα, όμως, τώρα είναι τα τελευταία αντιμετωπίζουν ελλείψεις προσωπικού με αποτέλεσμα οι μεγάλες εταιρείες να μειώσουν ήδη κατά ένα πέμπτο την παραγωγή τους και έτσι – προς απογοήτευση των ένθερμων οπαδών του Brexit – να αναγκάζεται η Βρετανία να εισάγει γαλοπούλες από την ΕΕ, «τις περισσότερες από την Πολωνία ή τη Γαλλία», όπως φοβάται ο Γκρίφιθς. Ωστόσο, οι Βρετανοί δεν είναι διατεθειμένοι να στρέψουν σε εναλλακτικές λύσεις το βλέμμα τους, ακόμη κι αν είναι ακριβότερες οι εισαγόμενες γαλοπούλες από την ΕΕ, με αποτέλεσμα να σπεύδουν από τώρα να προμηθευτούν κατεψυγμένες για τις γιορτές – οι πωλήσεις τους αυξήθηκαν κατά 409% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, σύμφωνα με αλυσίδα σούπερ μάρκετ και οι παραγγελίες κατά περίπου 230% -.
Βενζίνη με το σταγονόμετρο
Κλειστά πρατήρια καυσίμων, τεράστιες ουρές σε όσα βενζινάδικα λειτουργούν: Αυτές είναι οι εικόνες που έρχονται εδώ και μέρες από τη Βρετανία. Η κατάσταση -αν και βαίνει προς εκτόνωση – παραμένει αλλόκοτη, πολλοί πανικόβλητοι οδηγοί πολιορκούν τα πρατήρια καυσίμων, με αποτέλεσμα οι αφίξεις σε αυτά να αυξηθούν κατά περίπου 170% σε σύγκριση με τις κανονικές περιόδους.
Σε πολλές πόλεις της Βρετανίας ακόμη μοιράζονται καύσιμα με δελτίο, στο Λίβερπουλ επί παραδείγματι επιτρέπεται στους οδηγούς να βάζουν μόνον 20 λίρες βενζίνη κι ο εφιάλτης δεν έχει ακόμη τελειώσει. Αυτή την περίοδο η χώρα αντιμετωπίζει ελλείψεις κάπου 100.000 οδηγών φορτηγών κι από εκείνους που διαθέτει, ένας μεγάλος αριθμός προτιμά να κάθεται πίσω από τιμόνι φορτηγών σούπερ μάρκετ, που πληρώνουν καλύτερους μισθούς.
Ελλείψεις και σε χοιρινό κρέας και μπέικον
Διαδηλωτές πολιόρκησαν χθες το χώρο όπου διεξάγεται το συνέδριο του κυβερνώντος συντηρητικού κόμματος στην πλατεία του Αγίου Πέτρου στο Μάντσεστερ, πολλοί εξ’ αυτών χοιροτρόφοι που φορούσαν μάσκες με μορφή χοίρων. “Save our Bacon” ανέγραφαν τα μπλουζάκια τους, ενώ ένα από τα πλακάτ που κρατούσαν, ανέφερε: «Τη χώρα πρέπει να ταϊσουμε, όχι τις χωματερές»… Όπως ανέφερε η Λίζι Γουίλσον του Εθνικού Συνδέσμου Χοιροτρόφων της Βρετανίας αυτή την περίοδο βρίσκονται στα χοιροστάσια κάπου 120.000 σφαγμένα γουρούνια, αλλά ελλείψει εκδοροσφαγέων εκφράζονται φόβοι για ελλείψεις σε παραδοσιακά προϊόντα για τα Χριστούγεννα, καθώς και για μαζικές θανατώσεις ζώων, καθώς δεν μπορεί να γίνει η επεξεργασία του κρέατος.
Περίπου 200.000 πολίτες της ΕΕ εγκατέλειψαν μόνον τον περασμένο χρόνο τη Βρετανία, πολλοί εξ αυτών λόγω και της πανδημίας. To Brexit ορθώνει εμπόδια στην επιστροφή τους, η διαδικασία για την έκδοση βίζας είναι πλέον πολύ πιο περίπλοκη και ακριβότερη. Ως εκ τούτου η χώρα δεν αντιμετωπίζει μόνον ελλείψεις σε οδηγούς φορτηγών αλλά και σε εκδοροσφαγείς. Για τους vegans δεν είναι και τόσο σημαντικό το πρόβλημα, αλλά για την πλειονότητα των Βρετανών το χοιρινό κρέας σε αντίθεση με τη γαλοπούλα βρίσκεται στο τραπέζι τους σχεδόν ολόκληρο τον χρόνο.
Χριστούγεννα χωρίς χριστουγεννιάτικα δέντρα;
Κάθε χρόνο υπολογίζεται ότι πωλούνται περίπου οκτώ με δέκα εκατομμύρια χριστουγεννιάτικα δέντρα στη Βρετανία, εκ των οποία περίπου ένα έως τρία εκατομμύρια εισάγονταν μέχρι τώρα από την Ευρώπη. Ωστόσο, μετά το Brexit οι εισαγωγές είναι πιο περίπλοκες και ακριβότερες, όπως αντιλαμβάνονται οι Βρετανοί που παραγγέλνουν τακτικά προϊόντα από την ΕΕ.
Ως εκ τούτου αναμένεται η Βρετανία να αντιμετωπίσει φέτος ελλείψεις και σε χριστουγεννιάτικα δέντρα, πράγμα που θα ωθήσει στα ύψη τις τιμές των διαθέσιμων, όπως εκτιμούν παράγοντες της αγοράς.
Τι γίνεται με τα φάρμακα;
Σύνδεσμος που εκπροσωπεί 3.000 φαρμακεία στη Βρετανία προειδοποίησε χθες ότι οι παραδόσεις φαρμάκων σε ορισμένες περιοχές της χώρας ενδεχομένως να καθυστερήσουν περισσότερο του αναμενομένου. Ο λόγος είναι για άλλη μια φορά η κρίση των καυσίμων και οι συνέπειές της στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Μέχρι τώρα τα φαρμακεία διέθεταν επαρκή αποθέματα, τόνισε ο σύνδεσμος, αλλά προειδοποίησε την κυβέρνηση Τζόνσον να εκπονήσει τάχιστα «σχέδια έκτακτης ανάγκης», ώστε να διασφαλιστεί ο εφοδιασμός των Βρετανών με φάρμακα.
Τουλάχιστον λύθηκε το πρόβλημα με τις ελλείψεις milkshake
Μια από τις πρώτες ελλείψεις που παρατηρήθηκαν το τελευταίο διάστημα στη Βρετανία ήταν στα milkshake. Πριν από έναν μήνα η αλυσίδα των McDonald’s ανακοίνωσε ότι δεν θα διαθέτει πλέον milkshake στα εστιατόριά τους εξαιτίας της έλλειψης οδηγών φορτηγών, που προτιμήθηκε να μεταφέρουν κρέας για τα μπέργκερ. Στο μεταξύ η αλυσίδα σήμανε λήξη του συναγερμού. Εδώ και δύο εβδομάδες τα milkshake επέστρεψαν στον κατάλογο παραγγελιών…
Ελλείψεις και σε μπύρες
Βενζίνη με το σταγονόμετρο, ελλείψεις σε γαλοπούλες και χριστουγεννιάτικα δέντρα, η κατάσταση ασκεί πίεση στους Βρετανούς, που είναι γενικώς υπομονετικός λαός. Αλλά τι γίνεται με τις μπύρες, που αγαπούν να καταναλώνουν τακτικά τα βράδια στις παμπ; Η πανδημία είχε καταστήσει ανέφικτη για μεγάλο διάστημα αυτή την αγαπημένη συνήθεια των Βρετανών, αλλά οι παμπ ξανάνοιξαν στο μεταξύ, μόνον που τώρα αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε μπύρες.
Η κατάσταση δεν είναι ακόμη δραματική, όπως ανακοίνωσε ένας από τους μεγαλύτερους συνδέσμους ιδιοκτητών παμπ, η Wetherspoons, αλλά υπάρχουν προβλήματα με συγκεκριμένες κατηγορίες μπύρας – και πάλι λόγω έλλειψης οδηγών φορτηγών, που τις μεταφέρουν. Ήδη σε κάποιες κλαμπ έχουν κλείσει ορισμένες κάνουλες, καθώς τα περισσότερα είδη μπύρας εισάγονται από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Μέχρι στιγμής, πάντως, δεν έχει παρατηρηθεί έφοδος πανικόβλητων Βρετανών καταναλωτών για να προμηθευτούν μπύρες. Μέχρι στιγμής…