Ρόλο «πυροσβέστη» έχουν αναλάβει πλέον η χώρες του AUKUS -ΗΠΑ, Αυστραλία, Μεγάλη Βρετανία- προκειμένου να κατευνάσουν την γαλλική οργή που προκλήθηκε μετά την ανακοίνωση της συμμαχίας τους και ουσιαστικά την ακύρωση από την Αυστραλία της παραγγελίας υποβρυχίων ύψους 54 δισ. από τη Γαλλία.
Μια ενέργεια που οδήγησε σε γαλλικά αντίποινα με το Παρίσι να ανακαλεί τους πρεσβευτές της από ΗΠΑ και Αυστραλία. Την ίδια ώρα, σήμερα το απόγευμα, το Παρίσι ανακοίνωσε τη συνεργασία με την Ινδία.
Η αντεπίθεση του Παρισιού
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας συμφώνησε με τον Ινδό ομόλογό του να συνεργαστούν οι δύο χώρες τους σε ένα πρόγραμμα για την προώθηση «μιας πραγματικά πολυμερούς διεθνής τάξης», σύμφωνα με το Γαλλικό ΥΠΕΞ.
Ο Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν και ο Σουμπραχμανιάν Τζαϊσανκάρ συμφώνησαν επίσης, στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν, να εμβαθύνουν τη στρατηγική συνεργασία τους που βασίζεται «σε μια σχέση πολιτικής εμπιστοσύνης μεταξύ δύο μεγάλων κυρίαρχων κρατών του Ινδοειρηνικού», προστίθεται στην ανακοίνωση.
Την ίδια ώρα, ο Γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Κλεμάν Μπον, μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό France24 φάνηκε ιδιαίτερα επικριτικός απέναντι στην Αυστραλία και στη Μεγάλη Βρετανία και δήλωσε πως ήρθε η ώρα «να δράσουμε ως Ευρωπαίοι» και «να ενισχύσουμε την στρατηγική και αμυντική μας ικανότητα». Επικρίνοντας την απόφαση της Αυστραλίας να ματαιώσει το συμβόλαιο που είχε υπογράψει με τη Γαλλία για την κατασκευή πυρηνικών υποβρυχίων, προς όφελος των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, έκανε λόγο για «σοβαρή ρήξη εμπιστοσύνης εκ μέρους της Αυστραλίας».
Αυτό, όπως είπε, μπορεί να φέρει ματαίωση και άλλων συμφωνιών με την Αυστραλία διότι «αν δεν υπάρχει πλέον εμπιστοσύνη δεν μπορούμε να προχωρήσουμε και δεν βλέπω πια πώς μπορούμε να εμπιστευτούμε τους Αυστραλούς συμμάχους μας». Όσο για τη στάση της Ουάσινγκτον, ο Κλεμάν Μπον επέκρινε τους Βρετανούς γείτονες, οι οποίοι, όπως είπε, από τη στιγμή που εγκατέλειψαν την Ευρωπαϊκή Ενωση «μπήκαν σε σχέση εξάρτησης με τις ΗΠΑ». Πρέπει, επομένως, να δράσουμε ως Ευρωπαίοι και να ενισχύσουμε τις ικανότητες σκέψης, στρατηγικής αυτονομίας και άμυνας, κατέληξε ο κ. Μπον.
Η συγκεκριμένη εξέλιξη έρχεται λίγες ώρες μετά αφότου η Γαλλία ανακάλεσε τους πρεσβευτές της από τις ΗΠΑ και την Αυστραλία αφού η Καμπέρα ακύρωσε τη σύμβαση, ύψους πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, για την προμήθεια γαλλικών υποβρυχίων, επιλέγοντας να συνάψει αμυντική συμφωνία με τις ΗΠΑ και τη Βρετανία στην περιοχή του Ινδοειρηνικού.
«Κατόπιν αιτήματος του προέδρου της Δημοκρατίας, αποφάσισα να ανακαλέσω αμέσως στο Παρίσι για διαβουλεύσεις τους δύο πρεσβευτές μας στις ΗΠΑ και την Αυστραλία. Αυτή η ασυνήθιστη απόφαση δικαιολογείται από την ασυνήθιστη σοβαρότητα των ανακοινώσεων που έγιναν στις 15 Σεπτεμβρίου από την Αυστραλία και τις ΗΠΑ», ανέφερε σε σχετική ανακοίνωσή του ο υπουργός Εξωτερικών, Ζαν Ιβ Λε Ντριάν.
Η γαλλική «έκρηξη» προκλήθηκε μετά τη συμφωνία της Καμπέρας με την Ουάσιγκτον και το Λονδίνο (AUKUS) για την προμήθεια πυρηνοκίνητων υποβρυχίων, με την οποία αναιρέθηκε η σύμβαση, ύψους 54 δισεκ. ευρώ, για την αγορά συμβατικών υποβρυχίων από τη Γαλλία.
«Η Γαλλία δεν βλέπει πως μπορεί να εμπιστευτεί την Καμπέρα στις εμπορικές διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΕ και της Αυστραλίας, μετά την απόφαση της τελευταίας να αθετήσει τη δέσμευσή της να αγοράσει γαλλικά υποβρύχια», δήλωσε χθες ο υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Κλεμάν Μπον.
Οι ΗΠΑ «χρυσώνουν» το χάπι μετά την γαλλική αντίδραση
Σε μια προσπάθεια να μετριασθεί η ένταση της γαλλικής οργής, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανακοίνωσε πως οι ΗΠΑ θεωρούν πάντα τη Γαλλία έναν «σύμμαχο ζωτικής σημασίας». Σημείωσε χαρακτηριστικά: «Η Γαλλία είναι εταίρος ζωτικής σημασίας και ο παλαιότερος σύμμαχός μας» και «αποδίδουμε τη μέγιστη αξία στη σχέση μας», ενώ πρόσθεσε ότι η Ουάσιγκτον ευελπιστεί η συζήτηση να συνεχιστεί στο ανώτερο επίπεδο τις επόμενες ημέρες, ιδίως στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη την ερχόμενη εβδομάδα.
Την ίδια ώρα, αξιωματούχος του Λευκού Οίκου ανέφερε ότι οι «Ηνωμένες Πολιτείες εκφράζουν τη λύπη τους για την απόφαση της Γαλλίας να ανακαλέσει τον πρεσβευτή της από την Ουάσιγκτον» και πως «θα συνεχίσουν να εργάζονται τις επόμενες ημέρες για να επιλύσουν τις διαφορές μεταξύ των δύο χωρών».
«Επίθεση» φιλίας και από την Αυστραλία
«Καταγράφουμε με λύπη την απόφαση της Γαλλίας να ανακαλέσει τον πρεσβευτή της στην Αυστραλία», ανέφερε εκπρόσωπος του αυστραλιανού υπουργείου Εξωτερικών σε ανακοίνωση Τύπου που έδωσε στη δημοσιότητα. «Η Αυστραλία θεωρεί πολύτιμη τη σχέση της με τη Γαλλία (…). Θα επιδιώξουμε να διεξαγάγουμε διάλογο με τη Γαλλία και πάλι για πολλά ζητήματα αμοιβαίου συμφέροντος βάσει αξιών που μοιραζόμαστε», προστίθεται στην ανακοίνωση του ΥΠΕΞ.
Τι γίνεται με το Λονδίνο;
Μέχρι στιγμής, η Γαλλία δεν έχει αναφερθεί επίσημα στο Λονδίνο, το τρίτο μέρος της συμφωνίας AUKUS και η οργή του Παρισίου δείχνει επικεντρωμένη σε ΗΠΑ και Αυστραλία, ενώ ούτε η βρετανική κυβέρνηση έχει απαντήσεις στα αντίποινα για την AUKUS.
Παρά ταύτα, σύμφωνα με το Reuters, γαλλική διπλωματική πηγή ανέφερε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο ενήργησε καιροσκοπικά, με «οπορτουνιστικό τρόπο», ως προς τη συμφωνία που συνήψαν οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής με την Αυστραλία και είχε αποτέλεσμα να ακυρωθεί συμφωνία της Καμπέρας με το Παρίσι για την προμήθεια στο αυστραλιανό ναυτικό γαλλικών υποβρυχίων αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου «εντάχθηκε σε αυτή τη συμφωνία με οπορτουνιστικό τρόπο», ανέφερε η ίδια διπλωματική πηγή. «Δεν χρειάζεται να διαβουλευθούμε στο Παρίσι με τον πρεσβευτή μας (σ.σ. στο Λονδίνο) για να κατανοήσουμε την κατάσταση και να αντλήσουμε συμπεράσματα», πρόσθεσε.