Την ώρα που οι σχέσεις της Γαλλίας με τις χώρες που συμμετέχουν στο AUKUS (ΗΠΑ, Αυστραλία, Βρετανία) έχουν φτάσει σε «ιστορικό χαμηλό», η Κίνα επιχειρεί να μπει «σφήνα» στην συμφωνία που τάραξε τα νερά του παγκόσμιου οικονομικού χάρτη, επιχειρώντας να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στο Αφγανιστάν που από τις 15 Αυγούστου βρίσκεται υπό το καθεστώς των Ταλιμπάν.
Σε μαγνητοσκοπημένη ομιλία του ο Κινέζος πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ στην 6η Σύνοδο Κορυφής Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων της CELAC, δηλαδή των χωρών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής, αναφέρθηκε για μια ακόμη φορά στην ανάγκη να υπάρξει ομαλή μετάβαση στο Αφγανιστάν, ώστε να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που άφησαν πίσω τους ΗΠΑ και ΝΑΤΟ.
Στην παρέμβασή του ο Κινέζος πρόεδρος μίλησε για την ανάγκη να διασφαλιστεί μία ομαλή μετάβαση και να υπάρξει αρωγή στον λαό του Αφγανιστάν ώστε να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες που προέκυψαν μετά την αποχώρηση των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ. Κάλεσε μάλιστα όλα τα μέλη του Οργανισμού «να ενώσουν τα χέρια για τη διαφύλαξη της ειρήνης και της σταθερότητας, τα οποία είναι πιο πολύτιμα από τον χρυσό».
Την ίδια ώρα, όπως μεταδίδουν κινεζικά ΜΜΕ ο Σι Τζινπίνγκ παρουσίασε ένα σχέδιο τριών σημείων για το Αφγανιστάν. Πρώτον, με σεβασμό της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας του Αφγανιστάν. Δεύτερον, υποστηρίζοντας την εφαρμογή της αρχής «υπό την αφγανική επικράτηση». Και τέλος, δίνοντας την ευκαιρία στον αφγανικό λαό να αποφασίσει χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις για το μέλλον της χώρας του.
Παράλληλα, ανακοίνωσε πως η Κίνα είναι έτοιμη να στείλει ανθρωπιστική βοήθεια προς το Αφγανιστάν.
Η αντίδραση της Κίνας μετά τη συμφωνία των AUKUS
Μετά την συμφωνία των AUKUS, η Κίνα πέρασε στην... αντεπίθεση, καταθέτοντας αίτηση για ένταξη στη Συνολική και Προοδευτική Συμφωνία για τη Διασυνοριακή Εταιρική Σχέση στην Περιοχή του Ειρηνικού (CPTPP), σε μία προσπάθεια ενίσχυσης της επιρροής της στον εμπορικό τομέα.
Ο υπουργός Εμπορίου της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας σε παγκόσμια επίπεδο, Γουάνγκ Γουεντάου, κατέθεσε τη σχετική αίτηση συμμετοχής στην αναφερόμενη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, μέσω μιας επιστολής προς τον υπουργό Εμπορίου της Νέας Ζηλανδίας Ντάμιεν Ο' Κόνορ, όπως ανέφερε σε μία ανακοίνωσή του, το κινεζικό υπουργείο αργά το βράδυ της Πέμπτης.
Η CPTPP έχει υπογραφεί από 11 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αυστραλίας, του Καναδά, της Χιλής, της Ιαπωνίας και της Νέας Ζηλανδίας το 2018. Στο προηγούμενο χρονικό διάστημα, η συμφωνία ήταν γνωστή ως το Σύμφωνο Συνεργασίας των Δύο Πλευρών του Ειρηνικού (TPP) και θεωρούνταν ως ένα σημαντικό οικονομικό αντίβαρο στην άσκηση περιφερειακής επιρροής από την Κίνα.
Η Ιαπωνία, που ασκεί την προεδρία της CPTPP κατά τη χρονιά που διανύουμε, ανακοίνωσε ότι θα διαβουλευτεί με τις χώρες-μέλη για να αντιδράσει στο αίτημα της Κίνας, χωρίς ωστόσο, να ανακοινώσει ένα πιθανό χρονοδιάγραμμα.
Η γαλλική οργή
Η ανακοίνωση της συμμαχίας AUKUS μεταξύ ΗΠΑ, Βρετανίας και Αυστραλίας έχει φέρει πολλαπλές αναταράξεις διεθνώς και παρά το γεγονός ότι η αναχαίτιση της Κίνας είναι ο ξεκάθαρος στόχος, η Γαλλία είναι εκείνη που πλήττεται άμεσα από την τριμερή συμφωνία.
Και αυτό διότι μία από τις προτεραιότητες του AUKUS -που μάλιστα, όπως ανακοινώθηκε, θα υλοποιηθεί ταχύτατα- είναι ο εξοπλισμός της Αυστραλίας με πυρηνοκίνητα υποβρύχια.
Πώς επηρεάζει αυτό τη Γαλλία; Επί της ουσίας, η ανακοίνωση της σύστασης της συμμαχίας AUKUS για την περιοχή Ινδικού-Ειρηνικού σήμανε και το τέλος του «συμβολαίου του αιώνα», που προέβλεπε deal για αγορά (συμβατικών) υποβρυχίων μεταξύ Παρισιού και Καμπέρα, κάτι που θα κοστίσει στη Γαλλία δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ. Φυσικά, αυτό την καθιστά την άμεσα χαμένη από τη νεοσύστατη συμμαχία.
Η Γαλλία, απ' τη μεριά της, θεωρεί τις ΗΠΑ κύριο υπεύθυνο για το «ναυάγιο» στη συμφωνία της με την Αυστραλία, ωστόσο η Ουάσιγκτον, θέλοντας να «χρυσώσει» το χάπι στο Παρίσι, το χαρακτήρισε «ζωτικό σύμμαχο» των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή του Ινδοειρηνικού, διά στόματος του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Άντονι Μπλίνκεν.
«Καταγράφουμε με λύπη την απόφαση της Γαλλίας να ανακαλέσει τον πρεσβευτή της στην Αυστραλία», ανέφερε εκπρόσωπος του αυστραλιανού υπουργείου Εξωτερικών σε ανακοίνωση Τύπου που έδωσε στη δημοσιότητα. «Η Αυστραλία θεωρεί πολύτιμη τη σχέση της με τη Γαλλία (…). Θα επιδιώξουμε να διεξαγάγουμε διάλογο με τη Γαλλία και πάλι για πολλά ζητήματα αμοιβαίου συμφέροντος βάσει αξιών που μοιραζόμαστε», προστίθεται στην ανακοίνωση του ΥΠΕΞ.
Όπως έγινε γνωστό προ ημερών η συμφωνία οδήγησε σε γαλλικά αντίποινα με το Παρίσι να ανακαλεί τους πρεσβευτές της από ΗΠΑ και Αυστραλία. Την ίδια ώρα, το Σάββατο το Παρίσι ανακοίνωσε έναρξη συνεργασίας με την Ινδία.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας συμφώνησε με τον Ινδό ομόλογό του να συνεργαστούν οι δύο χώρες τους σε ένα πρόγραμμα για την προώθηση «μιας πραγματικά πολυμερούς διεθνής τάξης», σύμφωνα με το Γαλλικό ΥΠΕΞ.
Ο Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν και ο Σουμπραχμανιάν Τζαϊσανκάρ συμφώνησαν επίσης, στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν, να εμβαθύνουν τη στρατηγική συνεργασία τους που βασίζεται «σε μια σχέση πολιτικής εμπιστοσύνης μεταξύ δύο μεγάλων κυρίαρχων κρατών του Ινδοειρηνικού», προστίθεται στην ανακοίνωση.