Η Πολωνία βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού μετά την πτώση πυραύλου στο έδαφός της χθες βράδυ. Oι αρχικές πληροφορίες έκαναν λόγο ότι ήταν ρωσικής προελεύσεως, ωστόσο αξιωματούχοι των ΗΠΑ αργότερα μίλησαν για πύραυλο του συστήματος S-300 που αποτελεί βασικό στοιχείο της ουκρανικής αεράμυνας.
Mέχρι στιγμής η προέλευση του πυραύλου αποτελεί ένα αναπάντητο ερώτημα, ωστόσο από μόνο του το χθεσινό χτύπημα δημιουργεί έντονα ερωτηματικά για το μέλλον του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Όπως σχολιάζει ο στρατιωτικός αναλυτής, Matthew Sussex στο Εθνικό Πανεπιστήμιο Αυστραλίας στον ιστότοπο «theconversation» ένας από τους πιο επίμονους φόβους σχετικά με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον περασμένο Φεβρουάριο, ήταν το ενδεχόμενο ο πόλεμος να αυξηθεί δραματικά σε έκταση.
Σύμφωνα με τον ίδιο «αυτοί οι φόβοι είναι δικαιολογημένοι, δεδομένης της πολεμοχαρής ρητορικής που εκπέμπει το Κρεμλίνο. Και παρόλο που οι ανησυχίες για την πυρηνική κλιμάκωση έχουν κυριαρχήσει στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, ο πιο σίγουρος δρόμος προς έναν μεγαλύτερο πόλεμο θα ήταν μια επίθεση -ακούσια ή όχι- σε ένα κράτος του ΝΑΤΟ. Εάν τα μέλη του ΝΑΤΟ παρασυρθούν, αυτό θα επιφέρει αυτό που οι προπαγανδιστές του Κρεμλίνου διατυμπανίζουν εδώ και μήνες: μια υπαρξιακή διαμάχη μεταξύ της Ρωσίας και της ευρωπαϊκής Δύσης».
Tο χτύπημα στην Πολωνία αλλάζει τα δεδομένα του πολέμου;
Πολλοί είναι λοιπόν εκείνοι που αναρωτιούνται εάν η χθεσινή έκρηξη που σκότωσε δύο ανθρώπους στο πολωνικό χωριό, κοντά στα ουκρανικά σύνορα θα αποτελέσει το σημείο καμπής που θα αλλάξει δραματικά το περίγραμμα του πολέμου.
Σύμφωνα με τον Matthew Sussex -που εξειδικεύεται στη ρωσική εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας- προς το παρόν, αυτό φαίνεται απίθανο. Αλλά πρόκειται για μια σημαντική κρίση με τη δυνατότητα να επεκταθεί περαιτέρω και θα χρειαστεί προσεκτική διαχείριση για να αποτραπεί κάτι τέτοιο.
Τι θα έκανε το ΝΑΤΟ, αν οι πύραυλοι είχαν εκτοξευτεί από τη Ρωσία;
Όπως εξηγεί στο άρθρο του στον ιστότοπο «theconversation» ο Matthew Sussex, προφανώς πριν τα νέα δεδομένα ότι δηλαδή ο πύραυλος ήταν της ουκρανικής αεράμυνας, μια σειρά από επιλογές θα βρίσκονταν στο τραπέζι αν οι πύραυλοι είχαν προέλθει από ρωσικό έδαφος.
«Η απάντηση του ΝΑΤΟ θα πρέπει να είναι προσεκτικά διαβαθμισμένη ώστε να διασφαλιστεί ότι θα θεωρηθεί ότι ενεργεί αποφασιστικά, αλλά όχι προκλητικά. Αυτό μπορεί να φαίνεται υπερβολικά επιφυλακτικό, δεδομένου ότι ήταν ένα μέλος του ΝΑΤΟ που υπέστη επίθεση, αλλά οι δυτικοί στρατιωτικοί σχεδιαστές θα είναι πρόθυμοι να αποφύγουν να τροφοδοτήσουν τις θεωρίες συνωμοσίας του Κρεμλίνου ότι το ΝΑΤΟ de facto εμπλέκεται στον πόλεμο. Ταυτόχρονα, η Δύση θα θελήσει να αποδείξει στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν ότι δεν θα ανεχθεί τον θάνατο και την καταστροφή στην επικράτεια των μελών του ΝΑΤΟ, ως αποτέλεσμα ενός πολέμου για την έναρξη του οποίου την αποκλειστική ευθύνη φέρει ο ίδιος», σημειώνει ο αναλυτής.
Επιπλέον, η απάντηση του ΝΑΤΟ θα έπρεπε να ενισχύει την αξιοπιστία της Δύσης -ότι στέκεται στο πλευρό των φίλων της και τηρεί τις δεσμεύσεις της.
Για να μπορούσε να επιτευχθεί αυτό, σύμφωνα με τον Sussex, το ΝΑΤΟ θα έπρεπε σαφώς να κάνει πολλά περισσότερα από το να εκδώσει ένα αυστηρά διατυπωμένο σημείωμα διαμαρτυρίας, μαζί με πρόσθετες κυρώσεις στη Ρωσία. Θα έπρεπε να υπάρξει πίεση για πιο συντονισμένη δράση, όπως η αύξηση της στρατιωτικής παρουσίας του ΝΑΤΟ στην Πολωνία και η εκτέλεση περισσότερων πολεμικών περιπολιών.
Όπως υποστηρίζει «αυτή θα ήταν μια μετρημένη απάντηση και θα ήταν σύμφωνη με τη γεωπολιτική πορεία του ΝΑΤΟ από την έναρξη του πολέμου, με τη Βαρσοβία να έχει πλέον εξέχουσα θέση μεταξύ των μελών της συμμαχίας».
Αλλά βήματα που θα εξετάζονταν θα ήταν η παροχή νέων ενισχυμένων συστημάτων αεράμυνας στην Ουκρανία, τα οποία ζητά ο Ζελένσκι εδώ και καιρό. Ενδεχομένως να προχωρούσε και στο περίφημο «no flight zone» στη Δυτική Ουκρανία, που επίσης ζητά από την πρώτη ημέρα ο Ζελένσκι, μια ιδέα που είχε απορριφθεί το προηγούμενο διάστημα ως υπερβολικά κλιμακούμενη και δύσκολα διαχειρίσιμη, ειδικά από τη στιγμή που η διασφάλιση των ανθρωπιστικών διαδρόμων για τους πρόσφυγες ήταν επίσης μέρος της συζήτησης.
Αν και, σημειώνει ο καθηγητής, οι ηγέτες του ΝΑΤΟ θα μπορούσαν να θεωρήσουν ότι αυτό είναι ένα βήμα υπερβολικό, τη στιγμή που η Ουκρανία κερδίζει ούτως ή άλλως τον πόλεμο.