Ο Άγιος Θωμάς Ακινάτης, ένας από τους πιο σημαντικούς θεολόγους και φιλοσόφους του Μεσαίωνα, διαμόρφωσε τη διδασκαλία της Καθολικής Εκκλησίας για αιώνες.
Υποστήριξε την πίστη που βασίζεται στη λογική και την επιστήμη, παρουσιάζοντας πέντε λογικές «αποδείξεις» για την ύπαρξη του Θεού. Επιπλέον, συνέβαλε στη σύνδεση της ηθικής με την ανθρώπινη φύση και επηρέασε τις σύγχρονες αντιλήψεις για την ανθρώπινη ελευθερία και τα όρια της κυβερνητικής εξουσίας.
Από τι πέθανε ο Άγιος Θωμάς ο Ακινάτης
Πρόσφατες μελέτες ρίχνουν φως στις συνθήκες του θανάτου του το 1274. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό World Neurosurgery τον Φεβρουάριο του 2024, ο Ακινάτης πιθανόν υπέκυψε σε επιπλοκές από κρανιοεγκεφαλική κάκωση, συγκεκριμένα από χρόνιο υποσκληρίδιο αιμάτωμα, μια κατάσταση όπου το αίμα συσσωρεύεται αργά μεταξύ του εγκεφάλου και του εξωτερικού προστατευτικού του στρώματος.
Αυτή η θεωρία βασίζεται σε περιγραφές της εποχής που αναφέρουν ότι, καθ' οδόν προς τη Σύνοδο της Λυών, ο Ακινάτης χτύπησε το κεφάλι του σε ένα κλαδί δέντρου, γεγονός που πιθανόν προκάλεσε το αιμάτωμα και οδήγησε στον θάνατό του.
Σύμφωνα με μαρτυρίες, ο Θωμάς Ακινάτης χτύπησε το κεφάλι του σε ένα πεσμένο δέντρο ενώ ταξίδευε από τη Νάπολη προς τη Σύνοδο της Λυών. Αρχικά επέζησε από την πτώση και σταμάτησε για ανάρρωση, πρώτα στη Μαέντσα, περίπου 72 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Ρώμης, και στη συνέχεια στο Αβαείο της Φοσσανόβα. Ωστόσο, η κατάστασή του επιδεινώθηκε και πέθανε μερικές εβδομάδες αργότερα.
Οι συγγραφείς της μελέτης σημειώνουν ότι τα περισσότερα χρόνια υποσκληρίδια αιματώματα προηγούνται από κάποιο είδος ελαφρού έως μέτριου τραυματισμού στο κεφάλι. Μια προσεκτική ανάγνωση των αναφορών για τις τελευταίες εβδομάδες της ζωής του Ακινάτη υποστηρίζει έντονα την πιθανότητα ενός χρόνιου υποσκληρίδιου αιματώματος, με την κλασική κλινική ιστορία ενός σχετικά μικρού τραύματος στο κεφάλι, μιας περιόδου διαύγειας και στη συνέχεια μιας σταδιακής επιδείνωσης καθώς το αιμάτωμα επεκτείνεται σε διάστημα αρκετών εβδομάδων.
Ο Ακινάτης δεν ήταν άρρωστος πριν από τον τραυματισμό στο κεφάλι, και η βίαιη σύγκρουση με το δέντρο στη Via Latina σηματοδότησε την αρχή της κατάπτωσής του. Άλλες θεωρίες που περιγράφουν ασαφείς ασθένειες, δηλητηρίαση ή κάποια μορφή λοιμώδους αιτιολογίας δεν συνάδουν με τις υπάρχουσες σύγχρονες αναφορές.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό World Neurosurgery από τους γιατρούς Gabriel LeBeau, Abdul-Rahman Alkiswani και Paul Camarata και τον θεολόγο Daniel Mauro.
Δύο κρανία έχουν αποδοθεί στον Ακινάτη, το ένα φυλάσσεται στην Τουλούζη της Γαλλίας και το άλλο στο Πριβέρνο της Ιταλίας.
Πώς ήταν το πρόσωπό του Αγίου Θωμά Ακινάτη
Το 2024 σηματοδότησε την 750ή επέτειο από τον θάνατό του, με την Καθολική Εκκλησία να τιμά την κληρονομιά του και να αναγνωρίζει τη συνεχιζόμενη επιρροή των έργων του στη θεολογία και τη φιλοσοφία.
Τώρα, για πρώτη φορά μετά από τόσους αιώνες, το πρόσωπο του Αγίου Θωμά Ακινάτη, αποκαλύπτεται χάρη σε μια επιστημονική ανακατασκευή που βασίστηκε στο κρανίο του. Ο επικεφαλής της μελέτης, Cicero Moraes, εξήγησε:
«Αρχικά ανακατασκευάσαμε το κρανίο χρησιμοποιώντας φωτογραφικά και δομικά δεδομένα. Το κρανίο δεν είχε δόντια ούτε σαγόνι, οπότε έπρεπε να προβάλουμε αυτές τις δομές βασιζόμενοι σε μετρήσεις από αξονικές τομογραφίες κρανίων ζώντων ατόμων. Μόλις το κρανίο ολοκληρώθηκε, χρησιμοποιήσαμε διάφορες τεχνικές για να προσεγγίσουμε το πρόσωπο».
Η ανακατασκευή αυτή προσφέρει μια μοναδική ματιά στην εμφάνιση του Αγίου Θωμά Ακινάτη, του οποίου οι διδασκαλίες έχουν θεμελιώδη σημασία για την Καθολική Εκκλησία και τη φιλοσοφία.