Σοκολάτα Fiat, λουκάνικα Volkswagen και ένας μύλος πιπεριού Peugeot. Τι συμβαίνει όταν οι αυτοκινητοβιομηχανίες μπαίνουν στον χώρο της γαστρονομίας;
Ο επισκέπτης και τουρίστας που θα ταξιδέψει στην Μπολόνια της Ιταλίας ενδεχομένως να εντοπίσει κάτι ενδιαφέρον στις βιτρίνες του ιστορικού κέντρου της πανέμορφης πόλης. Πολλά καταστήματα πουλούν ένα κουτί σοκολατάκια που φέρει το λογότυπο της Fiat. Οι περισσότεροι πίστεψαν ότι επρόκειτο για μια νέα γαστρονομική καινοτομία της ιταλικής αυτοκινητοβιομηχανίας.
Ωστόσο, η ιστορία αυτή πάει πίσω σχεδόν έναν αιώνα. Το 1911 η αυτοκινητοβιομηχανία διοργάνωσε έναν διαγωνισμό μεταξύ των εταιρειών σοκολάτας της Ιταλίας, με στόχο να κυκλοφορήσει ένα γλυκό για να γιορτάσει το νέο της μοντέλο «Tipo 4». Η νικήτρια σοκολάτα, η Fiat cremino, πωλείται ακόμη και σήμερα.
Aυτοκίνητα και φαγητό: Μια σχέση στοργής
Tο φαγητό και τα αυτοκίνητα έχουν μακρά ιστορία. Μερικοί άνθρωποι εκπλήσσονται όταν μαθαίνουν ότι τα αστέρια Michelin που βραβεύουν τα καλύτερα εστιατόρια του κόσμου απονέμονται από την ίδια εταιρεία που κατασκευάζει ελαστικά.
Στις αρχές του 20ου αιώνα, όμως, οι αυτοκινητιστές χρειάζονταν μέρη για να πάνε με τα καινούργια τους οχήματα. Το 1900 οι Γάλλοι αδελφοί André και Édouard Michelin άρχισαν να διανέμουν στους πελάτες τους ένα φυλλάδιο με ταξιδιωτικές πληροφορίες για να τους βοηθήσουν να πλοηγηθούν στους δρόμους, να γεμίσουν τα ρεζερβουάρ τους (σε πρατήρια βενζίνης) και να φάνε (σε εστιατόρια δίπλα στα πρατήρια).
Ο... τσελεμεντές της Ford
Με την πάροδο των ετών, οι κατασκευαστές αυτοκινήτων μπήκαν επίσης στο παιχνίδι της έκδοσης οδηγών και, στην περίπτωση της Ford Motor Company, ενός βιβλίου μαγειρικής με συνταγές από εστιατόρια κατά μήκος των προτεινόμενων διαδρομών τους.
Αλλά μερικές φορές οι αυτοκινητοβιομηχανίες προχωρούν ένα βήμα παραπέρα, δανείζοντας τα ονόματά τους σε σοκολάτες, σε λουκάνικα, ακόμη και σε εμβληματικά κομμάτια εξοπλισμού κουζίνας.
Επιστροφή στην ιστορία της Fiat. Όταν η εταιρεία ζήτησε συμμετοχές σε διαγωνισμό, η Majani, μια επιχείρηση από την Μπολόνια, υπέβαλε μια πάστα σοκολάτα cremino με εναλλασσόμενες στρώσεις από gianduja (σοκολάτα φουντουκιού) και πάστα αμυγδάλου. Αυτό που τη διέκρινε ήταν οι τέσσερις στρώσεις αντί για τις τρεις που συνηθίζονται στο cremino: ένα σαφές υπνοούμενο προς το νέο Tipo 4 της Fiat.
Η Majani κέρδισε τον διαγωνισμό, και ακόμη κι όταν το τελευταίο Tipo 4 αποσύρθηκε, το 1918, από τους δρόμους, συνέχισε να πουλάει το cremino της Fiat.
Μέχρι σήμερα, πάνω από 110 χρόνια μετά, η συσκευασία φέρει πάντα το λογότυπο της Fiat. Ο δε πρόεδρος της Fiat, ο σπουδαίος Gianni Agnelli, είπε κάποτε στους ιθύνοντες της σοκολατοβιομηχανίας ότι «η εταιρεία τους πούλησε περισσότερες σοκολάτες Fiat απ' ό,τι ο ίδιος πούλησε αυτοκίνητα».
Το Volkswagen Currywurst
Μιλάμε για το δικό της, ολόδικό της λουκάνικο - η αυτοκινητοβιομηχανία απασχολούσε 30 υπαλλήλους που έφτιαχναν 18.000 «βουρστ» την ημέρα! Τα εν λόγω λουκάνικα, που σερβίρονταν στις καφετέριες της εταιρείας με τη χαρακτηριστική σάλτσα, μερικές φορές συσκευάζονταν και δίνονταν ως ευχαριστήρια ή χριστουγεννιάτικα δώρα στους Γερμανούς πελάτες της VW.
Ακόμη και η επιγραφή στο περίβλημα (Volkswagen Originalteil, ή «Αυθεντικό εξάρτημα Volkswagen») δήλωνε ότι το λουκάνικο ήταν ένα περήφανο προϊόν της VW. Το 2015 και το 2017 η εταιρεία κατασκεύασε περισσότερα λουκάνικα απ' ό,τι αυτοκίνητα!
Το 2021 η Volkswagen αποφάσισε να αντικαταστήσει το λουκάνικο στα κεντρικά γραφεία της στο Βόλφσμπουργκ με χορτοφαγικές και vegan εναλλακτικές λύσεις, οδηγώντας σε έντονες εικασίες ότι το Volkswagen currywurst μπορεί και... να μας αποχαιρετούσε.
Ωστόσο, η κίνηση αυτή έγινε μόνο στα κεντρικά γραφεία και οι εργαζόμενοι εκεί ζήτησαν τελικά να επιστρέψει το αρχικό κάρυβουρστ, κάτι που τελικά έγινε το 2023.
Ο μύλος πιπεριού Peugeot
Όπως οι άνθρωποι εκπλήσσονται όταν μαθαίνουν ότι η εταιρεία ελαστικών Michelin εξακολουθεί να εμπλέκεται άμεσα στην αξιολόγηση εστιατορίων, έτσι και κάποιοι εκπλήσσονται όταν μαθαίνουν ότι ο κλασικός μύλος πιπεριού που έχουμε όλοι στα τραπέζια μας και στα αγαπημένα μας εστιατόρια έχει τις ρίζες του σε μια γαλλική αυτοκινητοβιομηχανία.
Η Peugeot ξεκίνησε το 1810, όταν δύο αδέλφια, ο Jean-Frédéric και ο Jean-Pierre II Peugeot, μετέτρεψαν τον οικογενειακό αλευρόμυλο σε χαλυβουργείο.
Χρειάστηκαν άλλες τρεις δεκαετίες για να αρχίσει η εταιρεία να παράγει είδη οικιακής χρήσης, όπως ο μύλος του καφέ το 1840. Ο μύλος πιπεριού τους ήρθε το 1874, με το γνωστό καμπυλωτό σχήμα και τον περιστρεφόμενο μηχανισμό του. Η εταιρεία τον βάφτισε «Μοντέλο Ζ».
Όπως γράφει η Amanda Sims για το Food52, «όταν φέρνετε στο μυαλό σας έναν μύλο πιπεριού, σκέφτεστε τον σχεδιασμό της Peugeot». Σημειώνει, επίσης, ότι η εταιρεία αρνείται μέχρι και σήμερα να διεκδικήσει την τιμή να έχει εφεύρει τον επιτραπέζιο μύλο πιπεριού.
Ενώ τα αυτοκίνητα Peugeot κατασκευάζονται πλέον από μια γιγαντιαία πολυεθνική εταιρεία, η οικογένεια Peugeot εξακολουθεί να παράγει τους μύλους πιπεριού και άλλες οικιακές συσκευές κουζίνας ως ξεχωριστή επιχείρηση.