Η Καθαρά Δευτέρα είναι συνώνυμη με την ανεμελιά, τη συνάντηση με αγαπημένα μας πρόσωπα, τη φύση, τον χαρταετό, το πικνίκ και φυσικά την υγιεινή διατροφή. Είναι μία θρησκευτική γιορτή που διαχωρίζει την περίοδο της Αποκριάς - που χαρακτηρίζεται από τη διατροφική υπερβολή και το ξεφάντωμα – από τη Σαρακοστή, μία περίοδο ψυχικής και σωματικής κάθαρσης μέσω της νηστείας, η οποία έχει επίσης και θρησκευτική προέκταση.
Ανεξάρτητα, όμως, των θρησκευτικών πεποιθήσεων του καθενός, είναι σκόπιμη η υιοθέτηση κάθε συνήθειας που οδηγεί στη βελτίωση της υγείας και του βιοτικού επιπέδου. Εάν, λοιπόν, πιστεύετε ότι κάνατε κάποιες διατροφικές υπερβολές κατά τα προηγούμενα διαστήματα της Αποκριάς αλλά και των εορτών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, η Καθαρά Δευτέρα μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο για μία πιο ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή. Η ολοκληρωτική νηστεία δεν είναι απαιτούμενη για όσους στοχεύουν στην αποτοξίνωση, τη βελτίωση της υγείας ή τον έλεγχο του βάρους. Η χρήση, όμως, των βασικών διατροφικών επιλογών της Καθαράς Δευτέρας, μπορεί να βοηθήσει στην αποτοξίνωση και την αίσθηση ευεξίας.
Τα μυστικά του τραπεζιού της Καθαράς Δευτέρας και της νηστείας
Τα διατροφικά έθιμα της Καθαράς Δευτέρας συνδυάζουν τρόφιμα φυτικής προέλευσης με τα θαλασσινά, δημιουργώντας ένα πλήρες γεύμα από πλευράς θρέψης αλλά και γεύσης. Είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες, υγιεινά λιπαρά, πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας και ενέργεια από σύνθετους υδατάνθρακες.
Το βασικότερο πιάτο είναι τα όσπρια. Αποτελούν μία πλήρη τροφή φυτικής προέλευσης αφού περιέχουν πρωτεΐνη, σύνθετους υδατάνθρακες, φυτικές ίνες, ποικιλία μικροθρεπτικών συστατικών και ελάχιστη ποσότητα λίπους. Η τακτική επιλογή σαν κυρίως πιάτο ή συνοδευτικό, τρεις ή και περισσότερες φορές την εβδομάδα, συμβάλλει στη βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ, στον καλύτερο έλεγχο του βάρους και στην καλύτερη λειτουργία του πεπτικού συστήματος.
Ο χαλβάς και το ταχίνι είναι, φυσικά, αναπόσπαστα κομμάτια του Σαρακοστιανού τραπεζιού. Το ταχίνι είναι 100% αλεσμένο σουσάμι και περιέχει πολυακόρεστα λιπαρά, πρωτεΐνη και μικροστοιχεία απαραίτητα για την ομαλή μυϊκή και εγκεφαλική λειτουργία, όπως το μαγνήσιο, ο ψευδάργυρος, ο σίδηρος, το ασβέστιο, οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β και η βιταμίνη Ε. Ξεκινώντας την Καθαρά Δευτέρα και συνεχίζοντας με την καθημερινή του κατανάλωση για τις επόμενες εβδομάδες, το ταχίνι θα συμβάλλει στη μείωση της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων, στη μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακών νόσων, στην προστασία της επιδερμίδας και στην ενίσχυση της λειτουργίας και αποκατάστασης του μυϊκού συστήματος.
Οι ιδιαίτερες μυρωδιές της συγκεκριμένης ημέρας οφείλονται στα θαλασσινά. Τα θαλασσινά είναι η μόνη ζωική πηγή πρωτεΐνης κατά την περίοδο της νηστείας και μπορεί να αποτελέσουν έναν άξιο αντικαταστάτη του κρέατος, προσφέροντας αντίστοιχη - υψηλής βιολογικής αξίας - πρωτεΐνη και βιταμίνη Β12, χωρίς όμως τα ανθυγιεινά λιπαρά.
Η λαγάνα είναι το παραδοσιακό ψωμί της Καθαράς Δευτέρας. Δεν έχει προζύμι, ταιριάζει με όλα τα πιάτα του τραπεζιού και συνδυάζεται εξαιρετικά με την ταραμοσαλάτα που έχει την τιμητική της. Δεν έχει κάποια ιδιαίτερη διατροφική αξία αλλά και η απόλαυση είναι μέρος του τραπεζιού!
Για τη Σαρακοστή λοιπόν, όσοι δεν θέλουν να νηστέψουν αλλά επιθυμούν να προσέξουν την υγεία τους, μπορούν να συμπεριλάβουν στις διατροφικές τους επιλογές στοιχεία του τραπεζιού της Καθαράς Δευτέρας.
Να αντικαταστήσουν ορισμένα πιάτα κρέατος με θαλασσινά, να προσθέσουν όσπρια τρεις ή περισσότερες φορές εβδομαδιαίως, είτε σαν κυρίως πιάτο ή ως συνοδευτικά και να χρησιμοποιήσουν το ταχίνι σαν μία βασική πηγή λίπους και αντιοξειδωτικών φυτοσυστατικών.
Δημιουργώντας ένα πλήρες εβδομαδιαίο πρόγραμμα διατροφής, καταναλώνοντας μη επεξεργασμένες φυτικές ίνες, ευεργετικά λιπαρά, αντιοξειδωτικά και λιγότερα κορεσμένα λιπαρά, ενισχύεται η άμυνα του οργανισμού, βελτιώνεται η λειτουργία του πεπτικού συστήματος και αυξάνεται η αίσθηση της ενέργειας και ευεξίας.