«Όταν υπάρχει μια απόκλιση του δρομολογίου από την ομαλή λειτουργία της κυκλοφορίας ή υπάρχει βλάβη στα συστήματα ασφαλείας, τότε αναλαμβάνει την ευθύνη ο σταθμάρχης ή ο ρυθμιστής ελέγχου κυκλοφορίας», αναφέρει ο Ισίδωρος Σαπουνάς, διευθυντής Σιδηροδρόμου Λουξεμβούργου, μιλώντας για την τραγωδία στα Τέμπη.
«Προφανώς σε εκείνη την φάση που πρέπει να επέμβει ο σταθμάρχης και να δώσει μια γραπτή ή προφορική εντολή σε μερικές περιπτώσεις στο χώρο του, όπως ο σταθμός, έχει περιορισμένα τμήματα γραμμών τα οποία ελέγχει, αναλαμβάνει πλήρως επίσης την ευθύνη της κυκλοφορίας. Αυτό το γνωρίζουν επίσης οι εργαζόμενοί μας, όχι μόνο στο Λουξεμβούργο. Είμαι υπεύθυνος στο τμήμα της συντήρησης έργων, υποδομών και μοντέρνων τεχνολογιών ασφαλείας για το Λουξεμβούργο, αλλά και το τμήμα της κυκλοφορίας στο Λουξεμβούργο, είναι οι άνθρωποι που δουλεύουν εκεί στο επιχειρησιακό προσωπικό και γνωρίζουν τι ευθύνη φέρουν σε αυτές τις περιπτώσεις».
Η εκπαίδευση στην Ευρώπη και οι διαδικασίες ασφαλείας
Ο διευθυντής σιδηροδρόμου Λουξεμβούργου αναλύει: «Οι μηχανοδηγοί στην Κεντρική Ευρώπη, όχι μόνο στο Λουξεμβούργο, αλλά όχι μόνο οι μηχανοδηγοί, όλο το υπηρετικό προσωπικό, έχουν δύο χρόνια εκπαίδευσης. Στους 9 πρώτους μήνες υπάρχει μια αξιολόγηση στον κάθε εργαζόμενο σε οποιαδήποτε θέση, αλλά η διάρκεια της θεωρητικής κατάρτισης της εκπαίδευσης διαρκεί δύο χρόνια. Υπάρχουν επίσης κάποια πρακτικά κομμάτια σε προσομοιωτές, σε εικονικά περιβάλλοντα και μετά από τα δύο χρόνια, εφόσον περάσει εξετάσεις, έχει δύο ευκαιρίες. Ο σιδηρόδρομος είναι πάντα δύο ευκαιρίες. Τότε μπορεί να ξεκινήσει στον τόπο που θα εργαστεί, ώστε να έχει τοπική γνώση. Οι μηχανοδηγοί που χρησιμοποιούν ή δουλεύουν σε μια γραμμή πρέπει να είναι ειδικευμένοι σε αυτή τη γραμμή».
Το «διπλό ζευγάρι μάτια»
Όσο για το πόσα άτομα υπάρχουν στη βάρδια είπε: «Την εμπειρία την έχω από όλους τους σιδηροδρόμους που δούλεψα στην Ευρώπη, από τους γερμανικούς σιδηροδρόμους κυρίως και ως σύμβουλος και σε άλλους σιδηροδρόμους. Εξαρτάται από το μέγεθος του σταθμού. Το Βέλγιο εισήγαγε το τελευταίο διάστημα και το ακολούθησε και το Λουξεμβούργο, όπου και άλλοι σιδηρόδρομοι, το λεγόμενο διπλό ζευγάρι μάτια. Υπάρχει ένας traffic controller, υπάρχει ένας σταθμάρχης, ένας δεύτερος σταθμάρχης, ο οποίος είναι ο security controller που αναλαμβάνει θέματα ασφαλείας. Δηλαδή είναι δύο πάντα. Σε μεγάλους σταθμούς έχουμε επίσης και δύο κλειδούχους δηλαδή οι άνθρωποι, τα πόστα τα οποία είναι συγκεντρωμένα μόνο στη μεταχείριση των ψαλιδιών μέσα από τα κλειδιά και στη σωστή κατεύθυνση αυτών των τρένων. Αυτό όμως, εξαρτάται από το μέγεθος του σταθμού. Σε μικρότερους σταθμούς ο σταθμάρχης μπορεί να είναι και κλειδούχος».
Η εκπαίδευση στην Ελλάδα
Για την εκπαίδευση μηχανοδηγού στην Ελλάδα, ο μηχανοδηγός Αλέξανδρος Ιορδανίδης είπε: «Η εκπαίδευση που λαμβάνει χώρα στη χώρα μας είναι βάσει ευρωπαϊκών κανονισμών, οι οποίοι εισήχθησαν σαν νόμος και στην Ελλάδα. Για αρχή, εφόσον προσληφθούν τα άτομα που θα γίνουν μηχανοδηγοί, περνάνε από ιατρικές εξετάσεις, ψυχοτεχνικά τεστ και έπειτα μπαίνουν στο Κέντρο Εκπαίδευσης του ΟΣΕ είναι κρατική σχολή. Γίνεται η θεωρητική εκπαίδευση όλων σε όλους τους τομείς. Στη θεωρία είναι όλοι έτοιμοι. Μετά από 6 μήνες θεωρίας ξέρεις τα βασικά για την κυκλοφορία, για τις κινητήριες μονάδες, για όλα αυτά που θα δεις. Η πρακτική είναι ένα τελείως διαφορετικό. Να ξέρετε ότι η εμπειρία αποκτάται δουλεύοντας επάνω στο αντικείμενο και όχι στη θεωρία» είπε.
Και συνέχισε: «Το ότι δεν υπάρχουν τα αυτόματα συστήματα ασφάλειας με τεχνολογικά μέσα δεν σημαίνει ότι είναι επικίνδυνο να κυκλοφορείς με το τρένο. Ακολουθούνται οι κανονιστικές διαδικασίες για να μπορέσει ένα τρένο να κινηθεί από ένα σταθμό σε έναν άλλο. Δεν είναι αυτό που φαίνεται με την πρώτη ματιά μετά το δυστύχημα».