Ξεκίνησε χθες Παρασκευή 2 Αυγούστου η γιορτή του πιο επώνυμου προϊόντος της Λέσβου, η γιορτή της σαρδέλας και μάλιστα της σαρδέλας Καλλονής!
Η τριήμερη αυτή γιορτή (ολοκληρώνεται αύριο Κυριακή 4 Αυγούστου) διοργανώνεται από το Δήμο Δυτικής Λέσβου στο λιμάνι της Σκάλας Καλλονής. Συμπαραστάτης στην προσπάθεια είναι η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου καθώς επίσης και τοπικές επιχειρήσεις. Στη γιορτή συμμετέχουν ο σύλλογος επαγγελματιών αλιέων «Ο Μάκαρ», ο πολιτιστικός σύλλογος «Η ΠΡΟΟΔΟΣ» Σκάλας Καλλονής, ο πολιτιστικός σύλλογος Αρίσβης, η ομάδα δράσης του θεματικού πάρκου Καλλονής και η ΑΠΓΜΣ «Καλλονή».
Σαρδέλα, ο θησαυρός το κόλπου Καλλονής
«Με τη γιορτή της σαρδέλας, διατηρούμε την παράδοση αλλά και ενισχύουμε τις δράσεις εξωστρέφειας μέσω ενός φεστιβάλ που αποτελεί όλα αυτά τα χρόνια θεσμό για τη Δυτική Λέσβο» λέει μιλώντας στο ΑΠΕ - ΜΠΕ για τη φετινή γιορτή της σαρδέλας η αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Δυτικής Λέσβου Ζαχαρώ Ιωακείμ.
Χθες, πρώτη μέρα της γιορτής πραγματοποιήθηκε ημερίδα με τη συμμετοχή Πανεπιστημιακών με θέμα «ο θησαυρός του κόλπου Καλλονής και οι δυνατότητες του». Επίσης, παρουσιάστηκε το βιβλίο της σεφ Μαρίας Εκμεκτσίογλου, ενώ ακολούθησε μουσική συναυλία με αιγαιοπελαγίτικες και μικρασιάτικες μελωδίες από το Μουσικό σχολείο Δυτικής Λέσβου.
Σήμερα, Σαββάτο 3 Αυγούστου, οι καλεσμένοι σεφ Ηλίας Μαμαλάκης, Κατερίνα Λένη και Μαρία Εκμεκτσίογλου θα ετοιμάσουν και θα κεράσουν παρασκευές με βάση την σαρδέλα Καλλονής. Θα πλαισιωθούν από καταξιωμένους Λέσβιους σεφ καθώς επίσης και από καταξιωμένες λεσβιακές κουζίνες.
Ταυτόχρονα, ποτοποιίες ούζου θα προσφέρουν δωρεάν το μοναδικό ούζο, στην πατρίδα του, τη Λέσβο ενώ σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους θα προβάλλονται προϊόντα του νησιού. Τέλος, ο Βαγγέλης Σαραντίδης με την ορχήστρα του θα δώσει αιγαιοπελαγίτικη νότα σε ένα μεγάλο γλέντι με το οποίο θα κλείσει η βραδιά. Αύριο, Κυριακή 4 Αυγούστου, είναι η μέρα της γευστικής παράδοσης.
Τηγάνια και ψησταριές «θα πάρουν φωτιά» για να κεράσουν σαρδέλα Καλλονής παρασκευασμένη με παραδοσιακούς τρόπους. Ενώ, οι καλεσμένοι σεφ θα γίνουν ένα με τις νοικοκυρές και τους ψήστες. Ποτοποιίες ούζου θα προσφέρουν δωρεάν ούζο και ο Παναγιώτης Βέργος με την ορχήστρα του και τη Μαριώ θα δώσουν την αφορμή για ένα μεγάλο αιγαιοπελαγίτικο μικρασιάτικο και λεσβιακό γλέντι με το οποίο θα κλείσει η φετινή γιορτή της σαρδέλας. Το χορό θα σύρει η χορευτική παρέα του συλλόγου «ροζ δύναμη».
Σαρδέλα Καλλονής ή παπαλίνα
Ας σημειωθεί ότι η σαρδέλα Καλλονής είναι το πρώτο αλιευτικό προϊόν της Ελλάδας, που οδεύει προς ένταξη στη λίστα των προϊόντων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έχει κατατεθεί ολοκληρωμένος σχετικός φάκελος, έτσι ώστε το μοναδικό αυτό προϊόν της λεσβιακής φύσης, εκτός από την περίοπτη θέση στο τραπέζι της λεσβιακής γαστρονομίας να έχει και την απαραίτητη προστασία. Γιατί όταν λένε σαρδέλα στη Λέσβο εννοούν τη σαρδέλα Καλλονής και κάτι τέτοιο πλέον θα ισχύει και σε όλη την Ευρώπη. Κι αυτό θα συμβεί στη βάση μελέτης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου που στηρίζεται στην απαραίτητη έρευνα που προηγείται της ένταξης.
Η «παπαλίνα» όπως είναι γνωστή στη Λέσβο η σαρδέλα της Καλλονής, με όποιο τρόπο κι αν αυτή μαγειρεύεται, έχει γίνει συνώνυμο με τη λεσβιακή κουζίνα, τη Σκάλα Καλλονής στο μυχό του ομώνυμου κόλπου στα δυτικά του νησιού και της Λέσβου ολόκληρης. Ψαρεύεται σε μεγάλες ποσότητες από τα μέσα Μαΐου μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου, είχε πει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ο πρόεδρος της παράκτιας επαγγελματικής αλιείας στη δυτική Λέσβο Παναγιώτης Νανίδης, αλλά η κορυφαία της στιγμή γευστικά ιδιαίτερα λόγω του πάχους, είναι λίγο πριν, κατά τη διάρκεια και λίγο μετά, τον Αύγουστο. Τότε είναι που αποτελεί και το βασικό συστατικό του λεσβιακού «σούσι». Ενός μοναδικού λεσβιακού παρασκευάσματος με γεύση φρέσκου ψαριού ελαφρά υφάλμυρη. Η σαρδέλα της Καλλονής παστώνεται με χοντρό αλάτι το πρωί ή το μεσημέρι για να καταναλωθεί λίγες ώρες μετά, το μεσημέρι ή το βράδυ αντίστοιχα. Μαγειρεύεται όμως και με πολλούς άλλους τρόπους. Ψητή στα κάρβουνα, τηγανητή, στο φούρνο ακόμα και σούπα.
Η σαρδέλα της Καλλονής είναι αλλιώτικη από τη γνωστή σαρδέλα που ψαρεύεται στα πελάγη. Κοντή και παχιά, με σάρκα που έχει ένα χαρακτηριστικό υπόλευκο χρώμα και μια ιδιαίτερη «γλυκιά» γεύση χάρη στο πλαγκτόν των ζεστών νερών του κόλπου της Καλλονής. Όπως σημείωνε ο κ. Νανίδης «η ιδιαίτερη γεύση της συγκριτικά με το μέγεθός της οφείλεται στο φυσικό φαινόμενο του ευτροφισμού του κόλπου, λόγω της μεγάλης απορροής θρεπτικών συστατικών μέσω των ποταμών και των χειμάρρων που εκβάλουν στον Κόλπο. Καθιστώντας τον ένα μοναδικό παγκόσμια φυσικό ιχθυοτροφείο».
ΑΠΕ-ΜΠΕ