Ως ένα φυσιολογικό φαινόμενο, καθόλου πρωτόγνωρο, το οποίο μπορεί να αποδοθεί τόσο σε μετεωρολογικά όσο και αστρονομικά αίτια περιγράφουν οι ειδικοί την υποχώρηση της στάθμης της θάλασσας που παρατηρήθηκε τις τελευταίες ημέρες σε πολλές περιοχές.
Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Βασίλης Καψιμάλης, διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας του ΕΛΚΕΘΕ, «από τα μέσα του περασμένου Φεβρουαρίου η στάθμη της θάλασσας έχει μειωθεί κατά 40 με 45 εκατοστά σε σχέση με τη συνηθισμένη της θέση». Είναι ένα φαινόμενο, προσθέτει, που εντάσσεται στην ευρύτερη κατηγορία των παλιρροιών, οι οποίες μπορεί να είναι είτε αστρολογικές είτε μετεωρολογικές. «Στο φαινόμενο που βιώνουμε αυτήν την περίοδο, η αστρονομική παλίρροια συμμετέχει πολύ λίγο, με ένα ποσοστό της τάξης των 10 εκατοστών. Τα υπόλοιπα 30 είναι μετεωρολογικής προέλευσης» αναφέρει.
Ειδικότερα, τα υψηλά βαρομετρικά συστήματα που υπάρχουν αυτήν την περίοδο πάνω από την ανατολική Μεσόγειο πιέζουν τη στάθμη της θάλασσας.
«Σύμφωνα με τις μετρήσεις μας, ένα μιλιαμπέρ πίεσης κατεβάζει κατά περίπου ένα εκατοστό τη στάθμη της θάλασσας, κάτι που σημαίνει πως σε ένα διάστημα δεκαπέντε ημερών τα υψηλά βαρομετρικά μειώνουν τη στάθμη κατά δέκα περίπου εκατοστά», σημειώνει ο κ. Καψιμάλης. «Αν δεν υπάρχουν ισχυροί άνεμοι που να ωθούν τις θαλάσσιες μάζες από τη μία περιοχή στην άλλη ώστε να έχουμε και από αυτήν την αιτία μείωση της στάθμης, τότε θα πρέπει να ερευνήσουμε πού οφείλεται το υπόλοιπο της μείωσης».
Οι σχετικές μετρήσεις δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί. Η εμπειρία των τελευταίων χρόνων, ωστόσο, έχει δείξει πως πιθανότατα πρόκειται για μετακινήσεις θαλάσσιων μαζών από τον χώρο της βορειοανατολικής λεκάνης της Μεσογείου προς νότιο και δυτική Μεσόγειο. «Πρόκειται για ένα πρόσκαιρο φαινόμενο, διάρκειας συνήθως 30 έως 45 ημερών, μέχρις ότου επανέλθει η στάθμη στο συνηθισμένο της ύψος», σημειώνει.
Σύμφωνα με τον κ. Καψιμάλη, δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τις κατασκευές. Ο ίδιος αποκλείει οποιονδήποτε συσχετισμό με την κλιματική αλλαγή: «Αναμένουμε προς το τέλος του αιώνα να ανεβεί η στάθμη της θάλασσας κατά 60 με 70 πόντους, αλλά δεν είναι αυτή η περίπτωση», τονίζει. Εξίσου κατηγορηματικός είναι και αναφορικά με τη συσχέτιση με γεωλογικά φαινόμενα.
Το σημερινό φαινόμενο εξάλλου είχε παρατηρηθεί και στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν και η στάθμη της θάλασσας είχε κατεβεί ακόμη περισσότερο.
Στο πρόσφατο παρελθόν παραπέμπει και ο μετεωρολόγος Θοδωρής Κολυδάς: «Είναι κάποιες περιοχές που παρουσιάζουν τέτοιες ευαισθησίες. Αρκεί μια αναζήτηση στο διαδίκτυο για να βρει κανείς βίντεο από την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Είναι φαινόμενα που παρατηρούνται πριν από τις ισημερίες. Παίζουν ρόλο, βέβαια, οι ατμοσφαιρικές πιέσεις, αλλά και η έλξη που ασκείται ανάμεσα στη Γη, τη Σελήνη και τον Ηλιο. Οι παλίρροιες γενικά είναι της τάξης των 30 με 40 εκατοστών στη χώρα μας. Αλλού είναι πιο έντονες. Υπάρχουν πολλοί παράμετροι που παίζουν ρόλο και κατευθύνουν τις ωκεάνιες πλημμύρες».