Πιθανή θεωρείται η έναρξη ενός νέου επιδημικού κύματος κορωνοϊού, του 7ου κατά σειρά, ακόμα και μέσα στον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με πέντε ειδικούς που παρακολουθούν την πορεία της πανδημίας και μιλούν στο iefimerida.
Οι επιστήμονες, μετά και την εμφάνιση του πρώτου κρούσματος της υπερμεταδοτικής μετάλλαξης «Κένταυρος» ή αλλιώς ΒΑ.2.75. μετάλλαξης στη χώρα μας, εμφανίζονται προβληματισμένοι γύρω από την κυριαρχία της ή μη. Ωστόσο, εκτιμούν ότι η έκταση του νέου κύματος θα είναι περιορισμένη τόσο λόγω των υψηλών επιπέδων ανοσίας του πληθυσμού όσο και των νέων επικαιροποιημένων εμβολίων.
Η «Κένταυρος» δεν κυριαρχεί σε περιοχές όπου επικράτησε η Όμικρον 5
Ο αντιπρόεδρος του ΕΟΔΥ και αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας - Προληπτικής Ιατρικής στο ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής αναφέρει στο iefimerida.gr ότι «μια νέα επιδημική έξαρση το φθινόπωρο είναι αναμενόμενη για μια σειρά από λόγους, όπως οι κλιματολογικοί παράγοντες, η ανάδυση νέων μεταλλαγμένων στελεχών κ.ά., αλλά δεν είναι πολύ πιθανό αυτή να οφείλεται στην "Κένταυρος"».
Όπως εξηγεί, η επικινδυνότητα μιας μετάλλαξης έχει δύο βασικές παραμέτρους: την αυξημένη μεταδοτικότητα και το αν προκαλεί σε μεγάλα ποσοστά σοβαρή νόσο. «Μέχρι τώρα δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η "Κένταυρος" είναι πιο μολυσματική ειδικά σε σχέση με την υποπαραλλαγή ΒΑ.5. Προς το παρόν φαίνεται ότι έχει υψηλά ποσοστά μόλυνσης μόνο στην Ινδία, όπου τα ποσοστά της Όμικρον 5 είναι πολύ χαμηλά. Με άλλα λόγια, δεν έχει κυριαρχήσει σε γεωγραφική περιοχή όπου κυριαρχεί η Όμικρον 5. Αυτό από μόνο του είναι μια ισχυρή ένδειξη ότι δεν έχει αυξημένη μολυσματικότητα. Επειδή στη χώρα μας κυριάρχησε η Όμικρον 5, θεωρούμε ότι δεν είναι πιθανό η "Κένταυρος" να αποτελέσει αφορμή για ένα νέο κύμα. Χωρίς βεβαίως να μπορεί να αποκλειστεί αυτό το ενδεχόμενο». Παράλληλα, αναφερόμενος στην επικινδυνότητα της νέας μετάλλαξης, ο κ. Παρασκευής τονίζει ότι «δεν υπάρχουν ασφαλή στοιχεία που να δείχνουν ότι σχετίζεται με σοβαρή νόσο».
«Η "Κένταυρος" μπορεί να μας προβληματίσει»
Ανάλογη είναι και η τοποθέτηση του καθηγητή Πνευμονολογίας και διευθυντή της Πανεπιστημιακής Πνευμονολογικής Κλινικής στο ΠΑΓΝΗ Νίκου Τζανάκη, ο οποίος σημειώνει ότι «η μετάλλαξη "Κένταυρος", ενώ έχει ένα επιδημιολογικό προφίλ και χαρακτηριστικά που μπορεί να αποτελέσει πιθανότατα το επόμενο κυρίαρχο στέλεχος, εν τούτοις έχει φανεί ότι δεν επικρατεί στις χώρες όπου έχει -εδώ και έναν μήνα- ανιχνευθεί. Δεν είναι εύκολο να διώξει την Όμικρον 5».
Επομένως, σύμφωνα με τον κ. Τζανάκη, κανείς δεν γνωρίζει πώς μπορεί να συμπεριφερθεί το επόμενο διάστημα. «Σίγουρα είναι ένα στέλεχος που μπορεί μας προβληματίσει, υπό την έννοια αν θα είναι το κυρίαρχο, αλλά δεν ξέρουμε ακόμη αν αυτό επιτευχθεί. Πάντως, μέχρι αυτή τη στιγμή η μετάλλαξη δεν έχει ανιχνευθεί στα εργαστήρια της Ελλάδας» αναφέρει.
Το νέο επιδημικό κύμα θα είναι σαφώς πιο περιορισμένο και ελεγχόμενο
Ο ομότιμος καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ και διευθυντής του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής Γιάννης Τούντας σημειώνει στο iefimerida.gr πως είναι η πρώτη φορά, μετά από δύο χρόνια πανδημίας, που το αντίστοιχο διάστημα δεν παρατηρείται αυξητική τάση κρουσμάτων.
«Αυτό οφείλεται στο ότι μεγάλο μέρος του πληθυσμού έχει αναπτύξει ανοσία είτε μέσω της νόσησης είτε μέσω των εμβολίων. Πρόκειται για τη λεγόμενη υβριδική ανοσία που προστατεύει, ενώ μέσω των επαναμολύνσεων ενισχύεται περισσότερο το ανοσοποιητικό μας σύστημα» εξηγεί.
Ωστόσο, οι συνθήκες, από εδώ και στο εξής, μπορούν να αλλάξουν καθώς μπαίνουμε στον χειμώνα και επικρατεί μεγαλύτερος συνωστισμός στα σχολεία, στους χώρους εργασίας κ.α. Παράλληλα, δεν αποκλείεται η «γέννηση» νέων παραλλαγών πιο μεταδοτικών ή πιο λοιμογόνων. «Πιθανότατα ακόμα και μέσα στον Σεπτέμβριο να δούμε μια έξαρση του επιδημικού κύματος. Θεωρώ, όμως, ότι θα είναι σαφώς πιο περιορισμένη και ελεγχόμενη, καθώς πλέον έχουμε στη διάθεσή μας τα νέα, επικαιροποιημένα εμβόλια, αλλά και τα αντιιικά φάρμακα».
Υβριδική ανοσία, επικαιροποιημένα εμβόλια και αντιιικά φάρμακα τα φετινά «όπλα» κατά της Covid-19
Από την πλευρά της, και η Ντόρα Ψαλτοπούλου, παθολόγος και καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ ξεκαθαρίζει ότι αναμένεται αύξηση των νέων κρουσμάτων. «Το φετινό κύμα όμως δεν αναμένεται να έχει τα στοιχεία των προηγούμενων ετών. Υπάρχουν διαθέσιμα θεραπευτικά πρωτόκολλα, εμβολιασμένος πληθυσμός, αντιιικά φάρμακα και, επιπλέον, μεγάλο μέρος του πληθυσμού έχει αποκτήσει και φυσική ανοσία μετά από λοίμωξη με την παραλλαγή Όμικρον του SARS-CoV-2. Αυτή η υβριδική ανοσία, σε συνδυασμό με την ηπιότερη κλινική πορεία της παραλλαγής Όμικρον και των υπο-παραλλαγών της, αναμένεται να διατηρήσει τις νοσηλείες λόγω COVID-19 σε χαμηλότερα επίπεδα από πέρυσι» τονίζει.
Ιδιαίτερη προσοχή στις ευπαθείς ομάδες
Σε κάθε περίπτωση, όπως λέει η κυρία Ψαλτοπούλου, οι ισχυρές συστάσεις για χρήση μάσκας, η προσοχή στον στενό συγχρωτισμό και η θετική σύσταση για αναμνηστικό εμβολιασμό παραμένουν επίκαιρες για τις ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες που έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα βαριάς νόσησης, όπως οι ηλικιωμένοι, οι ανοσοκατεσταλμένοι και οι ασθενείς με σοβαρές συννοσηρότητες.
«Τα νέα εμβόλια στοχεύουν τις υποπαραλλαγές της Όμικρον που έχουν κυριαρχήσει στις ΗΠΑ, αλλά και στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας, και θα ενισχύσουν την ανοσία καθώς είναι πιο συμβατά με τα υπάρχοντα στελέχη. Όπως αναφέρει και η διευθύντρια των CDC δρ Rochelle Walensky, τα ενισχυμένα εμβόλια είναι πιο αποτελεσματικά έναντι της παραλλαγής Όμικρον και θα συμβάλουν σημαντικά στην αποκατάσταση της προστασίας από τον προηγούμενο εμβολιασμό, καθώς έχουν σχεδιαστεί για να είναι αποτελεσματικά έναντι των καινούργιων υποπαραλλαγών. Σ’ αυτό το πλαίσιο, αναμένονται να ανακόψουν πιθανό οξυκόρυφο επιδημιολογικό κύμα της πανδημίας το φθινόπωρο και το χειμώνα. Οποιοδήποτε ενισχυτικό εμβόλιο ήδη παρέχεται στη χώρα μας όλους τους καλοκαιρινούς μήνες, μειώνει δραστικά την πιθανότητα για θάνατο στις ομάδες της τρίτης ηλικίας και των πασχόντων από σοβαρά νοσήματα» διευκρινίζει η καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ.
Επιτακτικός ο εμβολιασμός κατά της Covid-19 και της γρίπης φέτος τον χειμώνα
Επιτακτικό θεωρεί τον εμβολιασμό, ιδιαίτερα των ευπαθών ομάδων, και φέτος τον χειμώνα τόσο με το εμβόλιο κατά της Covid-19 όσο και με το αντιγριπικό εμβόλιο η καθηγήτρια Επιδημιολογίας Αθηνά Λινού. «Πρέπει οπωσδήποτε να εμβολιαστούμε, ιδιαίτερα οι ευπαθείς ομάδες, ώστε να προστατευτούμε εν όψει του χειμώνα» τονίζει και συνεχίζει: «Ένας λόγος παραπάνω η επιδημία της γρίπης που ξεκίνησε νωρίς φέτος λόγω της απουσίας των μασκών. Φέτος, οι συμβουλές πρέπει να είναι εξειδικευμένες και όχι γενικές. Είναι δικαιολογημένη η αγωνία ειδικά των γονέων μετά το άνοιγμα των σχολείων. Το επίπεδο ανησυχίας εξαρτάται από τις συνθήκες του σχολείου στο οποίο φοιτούν τα παιδιά. Υπάρχουν σχολεία με τεράστιο συνωστισμό, πάρα πολλά παιδιά και μικρές αίθουσες και υπάρχουν σχολεία με λίγα παιδιά. Σε κάθε περίπτωση πιστεύω ότι η παρουσία της μάσκας, με συνθήκες συμφωνίας της κοινωνίας του σχολείου, θα ήταν πολύ ωφέλιμη. Η αλήθεια είναι ότι ο κορωνοϊός υπάρχει και πλήττει ακόμα και νέους ανθρώπους. Όλο και περισσότερο νοσήματα ανακαλύπτονται ως συνέπεια της έκθεσης σε κορωνοϊό».