Όλοι οι ειδικοί αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο ενός σημαντικού γεγονότος στη Σαντορίνη, σεισμού ή έκρηξης που θα προκληθεί από τα ηφαίστεια της περιοχής.
Η έντονη σεισμική δραστηριότητα των τελευταίων ημερών γύρω από τη Σαντορίνη έχει ανησυχήσει τους πολίτες, πολλοί από τους οποίους σπεύδουν να εγκαταλείψουν το νησί, έχει κινητοποιήσει τον κρατικό μηχανισμό ώστε να λάβει προληπτικά μέτρα και έχει κάνει τους επιστήμονες να μελετούν προσεκτικά κάθε λεπτομέρεια και κάθε παράμετρο του σύνθετου αυτού φαινομένου.
Στην πλειονότητά τους εστιάζουν στο ρήγμα που βρίσκεται βόρεια-βορειοανατολικά της Σαντορίνης, το οποίο έδωσε τον μεγάλο σεισμό 7,7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ το 1956, και συμφωνούν πως οι σεισμοί έως και 4,9 βαθμών που έχουν σημειωθεί το τελευταίο 48ωρο είναι προσεισμοί που ενδεχομένως καταλήξουν σε έναν μεγαλύτερο σεισμό, έντασης το πολύ έως 6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ.
Διευθυντής Ερευνών Γεωδυναμικού Ινστιτούτου: Δεν έχουμε ξαναδεί τέτοιο φαινόμενο
Μιλώντας στο iefimerida.gr, ο διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Αθηνών Θανάσης Γκανάς τόνισε τη σπανιότητα μιας τόσο έντονης σεισμικής δραστηριότητας σε τόσο πυκνό χρονικό διάστημα και μίλησε για τα δύο πιθανά σενάρια.
Το πρώτο σενάριο είναι αυτό της σμηνοσειράς και το δεύτερο αναφέρεται σε έναν μεγάλο σεισμό που μπορεί να προκαλέσει μέχρι και τσουνάμι, κατολισθήσεις ή και ηφαιστειακή έκρηξη.
«Δεν το έχουμε ξαναδεί αυτό το φαινόμενο. Είναι ασυνήθιστο για τα δεδομένα της επιστήμης να έχουμε μέσα σε δύο 24ωρα 37 σεισμούς με μεγέθη πάνω από 4 Ρίχτερ. Πρόκειται, δηλαδή, για μεγάλη κλιμάκωση της σεισμικής δράσης στην περιοχή της Ανύδρου και αυτό από μόνο του προκαλεί προβληματισμό για ποιον λόγο συμβαίνει και αυτό προσπαθούμε να εξηγήσουμε με όλα τα δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας. Όλα είναι πιθανά, δεν αποκλείουμε τίποτα και γι’ αυτό είμαστε σε συνεχείς συσκέψεις», τονίζει ο κ. Γκανάς στο iefimerida.gr.
Κ. Παπαζάχος: Δεν αποκλείεται ισχυρός σεισμός
Ο καθηγητής Γεωφυσικής του ΑΠΘ Κώστας Παπαζάχος μετέβη στην ακατοίκητη νήσο Άνυδρο, που βρίσκεται ανάμεσα στη Σαντορίνη και την Αμοργό. Μιλώντας στην ΕΡΤ, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο ενός μεγάλου σεισμού:
«Είναι μία τυπική σεισμική ακολουθία, η οποία όμως έχει πολύ έντονα χαρακτηριστικά. Τέτοιες ακολουθίες συχνά μπορεί να αποδειχτεί ότι είναι σμηνοσειρές, να γίνει κάποιος ισχυρότερος σεισμός, αλλά όχι πολύ μεγάλος».
Σχετικά με την ανησυχία του κόσμου μετά τα μέτρα που ελήφθησαν, ο Κώστας Παπαζάχος σημείωσε:
«Όταν κάποιος κλείνει ένα σχολείο ή έναν χώρο μαζικής συγκέντρωσης δεν το κάνει γιατί φοβάται ότι θα γίνει ένας πολύ ισχυρός σεισμός, όπως κακώς διαδίδεται στο νησί. Το κάνει γιατί σε περιπτώσεις που κάποιος νιώσει μια όχι πολύ ισχυρή σεισμική δόνηση μπορεί να δημιουργηθεί πανικός. Και όταν έχεις μεγάλες συναθροίσεις κοινού, αυτός είναι κακός σύμβουλος».
Γ. Παπαδόπουλος: «Βρισκόμαστε σε σαφή προσεισμική ακολουθία»
Στη σημαντική αύξηση της σεισμικής δραστηριότητας το τελευταίο 48ωρο στάθηκε ο σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος. «Όλο το προηγούμενο διάστημα, μέχρι το πρωί του Σαββάτου δεν είχαμε ξεπεράσει το 3,6. Τώρα έχουμε πλησιάσει το 4,9 και ίσως το 5. Άρα, μέσα σε ένα 48ωρο έχουμε σαφέστατη αύξηση των μεγεθών των σεισμών», είπε μιλώντας στο Mega.
Με βάση αυτά τα δεδομένα, ο κ. Παπαδόπουλος δήλωσε σίγουρος ότι πρόκειται για «προσεισμική ακολουθία». «Άρα, το ενδεχόμενο ισχυρότερου σεισμού είναι πλέον υπαρκτό» είπε, προσθέτοντας ωστόσο ότι «πρέπει να συνεχίσουμε τις αναλύσεις για να μπορέσουμε να το επιβεβαιώσουμε».
Ο κ. Παπαδόπουλος υπογράμμισε πως «τα επίκεντρα των σεισμών μετατοπίζονται προς τα βορειοανατολικά, δηλαδή απομακρύνονται από την περιοχή της Σαντορίνης και του υποθαλάσσιου ηφαιστείου του Κολούμπου και κινούνται παράλληλα περίπου προς τις ακτές της Αμοργού».
Ευθ. Λέκκας: Η σεισμική δραστηριότητα μπορεί να επηρεάσει έμμεσα και τα ηφαίστεια
Σε δηλώσεις του σήμερα, Δευτέρα, ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ Ευθύμιος Λέκκας είπε πως «μία σεισμική δραστηριότητα, η οποία εξελίσσεται λίγα χιλιόμετρα πιο μακριά μπορεί να επηρεάσει την ευστάθεια των πρανών και στο Κολούμπο, οπότε να γίνουν μικρές κατολισθήσεις, να αυξηθεί η θολότητα των νερών», αποκλείοντας ωστόσο την ενεργοποίηση των ηφαιστείων της περιοχής.
Το πρωί ο κ. Λέκκας, μιλώντας στον Real fm, είχε επισημάνει ως θετικό στοιχείο το γεγονός πως η σεισμική δραστηριότητα απομακρύνεται από τη Σαντορίνη και πλησιάζει την Αμοργό:
«Η Αμοργός έχει πολύ μικρότερη τρωτότητα συστημάτων από τη Σαντορίνη [...] Η Σαντορίνη είναι πολύ πιο τρωτή, θα έλεγε κανένας, γιατί έχει χαλαρούς γεωλογικούς σχηματισμούς, έχει ισχυρές μορφολογικές κλίσεις στα πρανή, είναι πυκνά δομημένη και αυτό είναι μία έκθεση η οποία συμβάλλει στη διακινδύνευση. Συνεπώς είναι καλό που απομακρύνεται ο σεισμός από τη Σαντορίνη».
Κ. Συνολάκης: Ανοιχτό το ενδεχόμενο ηφαιστειακής δραστηριότητας
Ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών Κωνσταντίνος Συνολάκης δεν αποκλείει την περαιτέρω ενεργοποίηση του ρήγματος, αλλά θεωρεί επίσης πιθανή μια ηφαιστειακή δραστηριότητα, ίσως μεγαλύτερη αυτής που είχε συμβεί το 2011.
«Το θέμα μας είναι το εξής, για το οποίο δεν υπάρχει εύκολη απάντηση. Το μάγμα, όπως έγινε το 2011 που ανέβηκε μέχρι την επιφάνεια, θα φτάσει ως την επιφάνεια, οπότε θα βγει προς τα έξω και θα κάνει έκρηξη ή θα σταματήσει; Το 2011 κράτησε η σεισμική δραστηριότητα περίπου έναν χρόνο. Αυτή, η τωρινή, φαίνεται ότι είναι πιο έντονη δραστηριότητα από ήταν τότε», είπε μιλώντας στο Mega.
«Κατά πάσα πιθανότητα, αν φτάσει ως την επιφάνεια, δεν πρόκειται να έχουμε μία μεγάλη έκρηξη όπως ήταν η μινωική. Θα έχουμε μια έκρηξη σαν και αυτήν, αυτό είναι εικασία, σαν τις εκρήξεις του ’50 ή του 1922. Η Σαντορίνη κάνει μικρές εκρήξεις, ιστορικά, κάθε περίπου 50 χρόνια κατά μέσο, και κάνει μεγάλες εκρήξεις κάθε 10.000-15.000 χρόνια», σημείωσε.
Τούρκος καθηγητής Ερκάν: Έχουμε τρία από τα τέσσερα φαινόμενα που παραπέμπουν σε ηφαιστειακή έκρηξη
Θέση για τη δραστηριότητα στην Σαντορίνη πήρε και ο Τούρκος καθηγητής Οβγκούν Αχμέτ Ερκάν. Σε ανάρτησή του στο X, κατέγραψε τα τέσσερα φαινόμενα που παραπέμπουν σε ηφαιστειακή έκρηξη και έδωσε τη δική του προσέγγιση για το τι συμβαίνει στο ελληνικό νησί.
Στ. Μελετλίδης: Τα δύο ηφαίστεια της Σαντορίνης πρέπει να εξετάζονται ως σύστημα
Πάντως, την ηφαιστειακή δραστηριότητα δεν απέκλεισε ούτε ο ηφαιστειολόγος Σταύρος Μελετλίδης, μιλώντας στον ΣΚΑΪ: «Υπάρχει αβεβαιότητα. Υπήρχαν οι σεισμοί που ήταν ισχυρότεροι πριν 15 μέρες στην καλντέρα. Τώρα τους έχουμε έξω. Βέβαια, είναι πάνω στη γραμμή του Κολούμπο, στη λεκάνη της Άνυδρου. Οι σεισμοί είναι σε ένα ηφαιστειακό συγκρότημα. Μπορούν να μετακινηθούν οριζοντίως. Είναι λάθος να θεωρούμε τη Σαντορίνη ένα ηφαίστειο και το Κολούμπο άλλο. Είναι όλα μαζί».