Ελληνικό κρεας, γύρος και το διάσημο «greek souvlaki», από κοτόπουλο, με τη γνωστή τους γεύση, αλλά «χαλάλ»;
Ελληνικό κρέας στη Σαουδική Αραβία
Αν μέχρι πρότινος τα ελληνικά κρέατα ήταν σε γενικές γραμμές αποκλεισμένα από τις αγορές των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ) και της Σαουδικής Αραβίας, στο επόμενο διάστημα αναμένεται να διεκδικήσουν μεγαλύτερο μερίδιο στα τραπέζια των εστιατορίων και των ξενοδοχείων των χωρών του Κόλπου, αλλά και στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Κι αυτό διότι πλέον οι Έλληνες εξαγωγείς έχουν στα «χέρια» τους ένα νέο εργαλείο: τον πρώτο φορέα πιστοποίησης προϊόντων χαλάλ (halal) με έδρα στην Ελλάδα, που έχει αναγνωριστεί από τις αρχές των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Σαουδικής Αραβίας. Ο φορέας, που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη, είναι από τους ελάχιστους στα Βαλκάνια -ο μοναδικός άλλος, που φέρει τη σχετική πιστοποίηση εδρεύει, σύμφωνα με τους ιδρυτές του, στην Κροατία- κι εκτιμάται ότι μπορεί ν' ανοίξει τον δρόμο για περισσότερες ελληνικές εξαγωγές στην περιοχή.
Ελληνικό κρέας με πιστοποίηση «χαλάλ»
Τι είναι όμως το χαλάλ; Η ένδειξη «χαλάλ» πιστοποιεί ότι ένα προϊόν έχει παραχθεί και προετοιμαστεί βάσει παραδόσεων και κανόνων του Ισλάμ και, ειδικά για τα κρέατα (εξαιρουμένου του χοιρινού), αποδεικνύει -μεταξύ άλλων- ότι το ζώο έχει θανατωθεί με συγκεκριμένο τελετουργικό. Μέχρι στιγμής, αν μια ελληνική εταιρεία ήθελε να εξάγει τα προϊόντα της στην περιοχή, ήταν αναγκασμένη να απευθυνθεί σε φορείς του εξωτερικού ή να φέρει πιστοποιητή από το Ντουμπάι, γεγονός που «φρέναρε» τις εξαγωγικές προσπάθειες, λόγω κόστους, χρονικών καθυστερήσεων και πολυπλοκότητας διαδικασιών.
«Η διαδικασία αναγνώρισης από τις εμιρατινές Αρχές του πρώτου φορέα πιστοποίησης με έδρα στην Ελλάδα, συγκεκριμένα της εταιρείας "Halal Assurance & Quality Greece SMPC", με έδρα τη Θεσσαλονίκη, αναμένεται να ανοίξει τον δρόμο για τις ελληνικές εξαγωγές αμνοεριφίων και πουλερικών, τα οποία με το προηγούμενο καθεστώς ήταν αδύνατο να λάβουν την απαραίτητη πιστοποίηση για να εισαχθούν στα ΗΑΕ», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η γραμματέας Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) Α' της ελληνικής πρεσβείας στο Ντουμπάι, Μαρία Κωστοπούλου. Προς το παρόν, συμπληρώνει, οι ελληνικές εξαγωγές κρεάτων και πουλερικών στα ΗΑΕ είναι μηδενικές, αν και κυκλοφορούν στην εμιρατινή αγορά πιστοποιημένα κατά χαλάλ ελληνικά προϊόντα, που περιέχουν συστατικά ζωικής προέλευσης (π.χ, ορισμένα επιδόρπια, αλλαντικά, κονσέρβες, αλοιφές).
Φορείς του κλάδου αναφέρουν πως πολύ αυστηρά στάνταρτ σε ό,τι αφορά το κρέας χαλάλ έχει και η Σαουδική Αραβία, ενώ έπονται αντίστοιχες προδιαγραφές για τα γαλακτοκομικά. Από τα τέλη του 2020, η αρμοδιότητα στην αξιολόγηση και έγκριση του πιστοποιητών χαλάλ έχει περάσει στον κρατικό φορέα Saudi Food and Drug Authority (SFDA), μέσω του τομέα Halal Center (HC). Μέχρι σήμερα έχουν αναγνωριστεί περί τους 80 φορείς από όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων και αυτός της Θεσσαλονίκης, επισημαίνουν.
Τι πρέπει να αποφεύγεται στη συσκευασία του κρέατος
Πώς μπορούν οι ελληνικές επιχειρήσεις να επωφεληθούν από την αγορά προϊόντων χαλάλ των ΗΑΕ; «Πέραν της πιστοποίησης χαλάλ, συνιστάται να μην περιέχονται στις συσκευασίες των προϊόντων εικόνες (όπως γυμνές μορφές ή ακέφαλα ζώα), σύμβολα και λέξεις ερωτικού περιεχομένου, που απορρίπτονται από τις αρμόδιες αρχές», εξηγεί η κ. Κωστοπούλου, διευκρινίζοντας πως το Γραφείο ΟΕΥ του Ντουμπάι έχει αρμοδιότητα μόνο για την αγορά των ΗΑΕ.
Προσθέτει πως, σύμφωνα με έρευνα του «Goldstein Market Intelligence», η συνολική ετήσια κατανάλωση κόκκινου κρέατος στα ΗΑΕ ανέρχεται σε 419.000 τόνους (2017). Όσον αφορά τα πουλερικά, η ετήσια κατανάλωση (2022) προβλέπεται να ξεπεράσει τους 500.000 τόνους (έρευνα USDA). Οι εισαγωγές προϊόντων χαλάλ των χωρών του Κόλπου (όχι μόνο τροφίμων, αλλά και φαρμακευτικών-καλλυντικών), εκτιμώνται σε 50 δισ. δολ. ετησίως, εκ των οποίων τα 20 δισ. εισάγονται από τα ΗΑΕ.
Επτά εταιρείες με προϊόντα χαλάλ στη «Gulfood»
Η νέα δυναμική για τις ελληνικές εξαγωγές προϊόντων χαλάλ έγινε αισθητή στη μεγάλη έκθεση τροφίμων και ποτών «Gulfood», στο Ντουμπάι. Ανάμεσα στους 4000 εκθέτες από 120 χώρες, υπήρχαν 36 ελληνικές εταιρείες, εκ των οποίων οι επτά παρουσίασαν προϊόντα με υποχρέωση πιστοποίησης χαλάλ (κρέας και τυριά). Όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Θωμάς Βασσάρας, υπεύθυνος πωλήσεων της «Halal Assurance & Quality Greece SMPC», με αφορμή την έκθεση «έφτασαν στα ΗΑΕ και τα πρώτα "κανονικά" πιστοποιημένα φορτία κρεάτων από την Ελλάδα, δηλαδή με ελληνικό κρέας, από ελληνική εταιρεία, με ελληνικό φορέα πιστοποίησης. Τα προηγούμενα φορτία πήγαιναν μέσω Τρίτων χωρών και πιστοποιητών από το Ντουμπάι», εξηγεί ο κ. Βασσάρας και προσθέτει ότι η Ελλάδα είναι η 43η χώρα που διαπιστεύτηκε για το χαλάλ από τις αρμόδιες αρχές των ΗΑΕ.
«Φάνηκε ότι υπάρχει πολύ μεγάλη προοπτική και ολοένα περισσότερες εταιρείες θέλουν να κάνουν δουλειές με τα ΗΑΕ. Έχοντας κάνει πολλές συζητήσεις στο Ντουμπάι, η αίσθηση που αποκόμισα ήταν ότι υπάρχει πολύ μεγάλη προοπτική για τις ελληνικές επιχειρήσεις που θα κάνουν τα σωστά βήματα. Υπάρχει ενδιαφέρον όχι απλά για ελληνικά κρέατα, αλλά για ελληνικό γύρο, από κοτόπουλο πάντα, σουβλάκι και σουτζουκάκι χαλάλ. Άλλωστε, το Ντουμπάι π.χ., είναι μια "multi- culti" πόλη, στην οποία εκπροσωπούνται όλες οι φυλές του κόσμου, τα μεγάλα πορτοφόλια είναι πολλά και οι άνθρωποι ενδιαφέρονται να δοκιμάσουν καινούργια πράγματα. Πιστεύω πως το πρώτο κομμάτι της αγοράς που θα ανοίξει για τα ελληνικά προϊόντα χαλάλ θα είναι αυτό της HORECA (ξενοδοχεία- εστιατόρια-catering), που με τη σειρά του θα ανοίξει τον δρόμο και για τη λιανική», υπογραμμίζει ο κ. Βασσάρας, προσθέτοντας ότι και στη Foodexpo, που πραγματοποιείται στις 12-14 Μαρτίου στην Αθήνα, προσέρχονται υποψήφιοι αγοραστές προϊόντων χαλάλ από το Ντουμπάι.
Πιστοποίηση 20 ελληνικών εταιρειών κρέατος σε δύο χρόνια
Η διαφαινόμενη θετική τάση φαίνεται ότι οδηγεί αρκετές εταιρείες, μεταξύ των οποίων μεγάλα ονόματα του κλάδου, στο να αναζητήσουν την αναγκαία πιστοποίηση, για να εισέλθουν στις αγορές της περιοχής. Όπως δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δρ κτηνιατρικής Μοχάμεντ Αμπντελταουάμπ (Mohamed Abdeltawab), CEO του νεοϊδρυθέντος φορέα πιστοποίησης με έδρα τη Θεσσαλονίκη, η «Halal Assurance & Quality Greece» ιδρύθηκε σε μια περίοδο «παγωμένης» -λόγω της πανδημίας- αγοράς, τον Μάρτιο του 2020 και ήδη έχουν πιστοποιηθεί περίπου 20 επιχειρήσεις, κυρίως από τον κλάδο του κρέατος, αλλά και των γαλακτοκομικών, για εξαγωγές στα ΗΑΕ και τη Σαουδική Αραβικά.
«Η δημιουργία του φορέα ανοίγει την πόρτα στις αγορές αυτές για τις ελληνικές εξαγωγές κρέατος χαλάλ, ειδικά για την ελληνική βιομηχανία κρέατος, αλλά στη συνέχεια και για τα γαλακτοκομικά. Ελληνικές επιχειρήσεις, που ήθελαν στο παρελθόν να κάνουν κάποια εξαγωγή στην περιοχή, είχαν αναγκαστικά απευθυνθεί σε εταιρείες του εξωτερικού, οι οποίες όμως χρειάστηκε να φέρουν πιστοποιητή από το Ντουμπάι στην Ελλάδα. Πέρα από το αυξημένο κόστος που έχει κάτι τέτοιο, υπάρχουν και άλλα ζητήματα, αφού π.χ., στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ζητούν ο φορέας που πιστοποιεί το σφάγιο να εδρεύει στη χώρα απ' όπου προέρχεται το κρέας. Στο παρελθόν λοιπόν, μια εταιρεία θα μπορούσε να εισάγει πιστοποιημένο κρέας χαλάλ από το εξωτερικό και στη συνέχεια να το μεταποιήσει και να το πουλήσει ως χαλάλ, αλλά δεν μπορούσε να πουλήσει ελληνικό κρέας», εξηγεί ο δρ Αμπνελταουάμπ.
Πολύ μεγάλη ανταπόκριση στο κοινό των ΗΑΕ βρήκαν τα ελληνικά προϊόντα στη Gulfood, με την προοπτική της ανάπτυξης ελληνικών εξαγωγών στην περιοχή να διαφαίνεται πλέον ιδιαίτερα σημαντική, μετά και την πιστοποίησή τους κατά τα πρότυπα των χωρών του Κόλπου, όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ελευθερία Μασούρα, marketing manager του Πτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Ιωαννίνων «Πίνδος».
«Η ποιότητα, η ασφάλεια και η νοστιμιά των ελληνικών προϊόντων αποτελούν αδιαμφισβήτητο παράγοντα για την επιτυχή είσοδό τους στις συγκεκριμένες αγορές και την αποδοχή τους από το καταναλωτικό κοινό» επισήμανε και πρόσθεσε ότι οι επισκέπτες της Guflood, μιας από τις μεγαλύτερες εμπορικές εκθέσεις τροφίμων και ποτών του κόσμου, είχαν τη δυνατότητα να δοκιμάσουν τα προϊόντα της εταιρείας, κατά τη διάρκεια live cooking show, ενώ παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν με μεγάλη επιτυχία δύο εκδηλώσεις Τύπου στο Ντουμπάι, όπου έγινε παρουσίαση του συνεταιρισμού και των προϊόντων του. Η επιμέλεια του μενού έγινε από τον σεφ Αλέξανδρο Παυλόπουλο, ενώ το κοτόπουλο ελεύθερης βοσκής και τα προϊόντα που παράγονται από αυτό είχαν πολύ μεγάλη απήχηση στους παρευρισκόμενους, οι οποίοι είχαν τη δυνατότητα να δοκιμάσουν πάνω από 20 διαφορετικά προϊόντα.