Ένα αφιέρωμα στην παραγωγή μεταξιού στο Σουφλί κάνει το Associated Press, τονίζοντας πως επρόκειτο για μία βιομηχανία που πέθαινε, λόγω της κρίσης, αλλά που τελικά, χάρη σε κάποιους οίκους μόδας και στην τεχνολογία, ανθεί και πάλι στο απομακρυσμένο αυτό μέρος της Ελλάδας.
Στο εργοστάσιο μεταξιού του Κώστα Μουχταρίδη στο Σουφλί, το ασταμάτητο χτύπημα των μηχανημάτων ύφανσης είναι ένας δυνατός αλλά ευπρόσδεκτος ήχος.
Το εργοστάσιο απέχει μερικές εκατοντάδες μέτρα από τον Έβρο, που αποτελεί τα φυσικά σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία. Είναι μία από τις πιο στρατιωτικοποιημένες περιοχές της Ευρώπης, που περιπολούνται συνεχώς για την αποτροπή της παράνομης μετανάστευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η οικονομική κρίση διέλυσε τα εργοστάσια επεξεργασίας μεταξιού
Το Σουφλί, μία πόλη όπου κάποτε άκμαζαν τα εργοστάσια μεταξιού, είδε την παράδοση αιώνων της εκτροφής μεταξοσκωλήκων και την παραγωγή μεταξιού να φθίνουν και να πεθαίνουν κατά την διάρκεια της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Η πόλη είχε ήδη υποστεί ένα σοβαρό πλήγμα όταν φθηνότερα κινεζικά και ινδικά μετάξια πλημμύρισαν την αγορά την δεκαετία του 1990. Οι εταιρείες που κατάφεραν να επιβιώσουν δέχθηκαν το τελειωτικό χτύπημα αργότερα, κατά την διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης που ξέσπασε το 2008.
Έως το 2012, στην πόλη υπήρχαν μόνο δύο κατασκευαστές μεταξιού, οι οποίοι ζούσαν προμηθεύοντας μικρά καταστήματα επίπλωσης σπιτιού.
Πριν από 7 χρόνια ήρθε η αλλαγή
Ωστόσο, επτά χρόνια αργότερα, ο Μουχταρίδης λέει πως η εταιρεία του, που ιδρύθηκε από τον πατέρα του το 1977, έχει αρχίσει να αναβιώνει χάρη στην βιομηχανία μόδας και των ειδών πολυτελείας στην Ελλάδα καθώς και στην τεχνολογία που βοηθά τους παραγωγούς μικρής κλίμακας.
«Συνηθίζαμε να δίνουμε (προϊόντα από μετάξι) σε καταστήματα που έπαιρναν 5, 10 μέτρα ή και 50 μέτρα» λέει ο Μουχταρίδης στο Associated Press, μιλώντας για το εργοστάσιό του, το οποίο απασχολεί 10 άτομα. «Η μεγαλύτερη παραγγελία που παίρναμε ήταν 100 μέτρα». Τώρα παράγει πάνω από 200 φορές αυτό το ποσό ετησίως για τον μεγαλύτερο πελάτη του.
Αντί για 20 και 50 μέτρα, τώρα παράγει 200 φορές περισσότερα χάρη στην εταιρεία Zeus + Dione
Το μετάξι είναι το βασικό προϊόν των ενδυμάτων της Zeus + Dione, μιας πολυτελούς αθηναϊκής φίρμας που περηφανεύεται για την επανεξέταση και την ενσωμάτωση εργαστηριακά κατασκευασμένων στοιχείων που βρίσκονται στα παραδοσιακά ελληνικά ενδύματα. Για την δημιουργία αυτή, η εταιρεία αναζήτησε ειδικούς σε αγροτικές περιοχές της Ελλάδας, σε μια προσπάθεια να προσδώσει γοητεία σε ένα προϊόν που «πέθαινε» και που δεν μπορούσε να συνδεθεί με τους κατοίκους της πόλης.
Το μεγαλύτερο κατάστημα της Zeus + Dione είναι πλέον σε μια μοντέρνα εμπορική περιοχή στο κέντρο της Αθήνας, και η μία εκ των δύο ιδρυτών δεν είναι άλλη από την Μαρέβα Μητσοτάκη, την σύζυγο του Έλληνα πρωθυπουργού. Η κυρία Μαρέβα Μητσοτάκη Γκραμπόβσκι ίδρυσε την Zeus + Dione με την φίλη της, Δήμητρα Κολοτούρα.
Το «σπαθωτό» ένα ανάγλυφο μεταξωτό είναι το ύφασμα - έμβλημα της εταιρείας Zeus + Dione
Μιλώντας στο Associated Press, η κυρία Κολοτούρα θυμάται να μπαίνει στο εργοστάσιο μεταξιού του Μουχταρίδη, όταν ξεκίνησε η εταιρεία της πριν από 7 χρόνια. «Ήταν σκεπτικός όταν τον ρώτησα για 20 μέτρα ‘σπαθωτό’ - ένα ανάγλυφο μεταξωτό που έχει γίνει το ύφασμα – έμβλημα της εταιρείας. «Είπαμε: Ας ξεκινήσουμε τις μηχανές! Θα παράγουμε, θα πλέξουμε, θα δημιουργήσουμε νέα υφάσματα» λέει η Κολοτούρα. «Και θα πειραματιστούμε».
Η επιστροφή στην παράδοση τράβηξε την προσοχή της βιομηχανίας μόδας και οι παραγγελίες από το εξωτερικό άρχισαν να συρρέουν. Τα μεταξωτά πουκάμισα και τα καφτάνια φτιαγμένα από σπαθωτό και υφάσματα με το μοτίβο Αμαλία διατίθενται προς πώληση στο Λος Άντζελές, στο Παρίσι, στο Λονδίνο και αλλού.
Η στροφή στην ακριβή ψηφιακή τεχνολογία
Ο άλλος κύριος κατασκευαστής μεταξιού στο Σουφλί, ο Γιώργος Τσιακίρης, βρήκε μια εναλλακτική διαδρομή προς την επιβίωση, εγκαταλείποντας την ύφανση για να επικεντρωθεί στο τύπωμα. Όταν το μέλλον της οικογενειακής επιχείρησης φαινόταν αβέβαιο, στοιχημάτισε την επιχείρηση στην ακριβή ψηφιακή τεχνολογία.
Και το στοίχημα απέδωσε. Η αντικατάσταση της παραδοσιακής βαφής με ένα μηχανογραφικό σύστημα και η αγορά μηχανημάτων εκτύπωσης σε μέγεθος δωματίου αναγέννησαν την λειτουργία του, επιτρέποντάς του να παρέχει εξατομικευμένα σχέδια που τα ζητούν οίκοι μόδας σε όλη την Ευρώπη, μεταξύ των οποίων και η ελληνική εταιρεία Parthenis.
Αντί για κουρτίνες και τραπεζομάντιλα, το μετάξι χρησιμοποιείται πλέον σε υφάσματα από μεγάλους οίκους μόδας
Η Ορσαλία Παρθένη ανέλαβε την επιχείρηση από τους γονείς της, ανανεώνοντας την σχέση της με το εργοστάσιο μεταξιού που ξεκίνησε την δεκαετία του 1970. Το μετάξι του Σουφλίου ήταν «μέρος των παιδικών μου χρόνων» λέει, σημειώνοντας πως πάντα έβρισκε δημιουργικούς τρόπους για να το συμπεριλαμβάνει στις συλλογές της.
«Το Σουφλί είχε επικεντρωθεί κυρίως σε παραδοσιακά υφάσματα επίπλωσης, πράγματα που χρησιμοποιούσες για κουρτίνες ή τραπεζομάντιλα» λέει προσθέτοντας πως η ίδια επέλεξε να χρησιμοποιήσει αυτά τα υφάσματα για φορέματα, σορτς και σακάκια.
Όταν έμαθε ότι ο Τσιακίρης εκτυπώνει μεταξωτά υφάσματα το 2006, άδραξε την ευκαιρία για να προσεγγίσει την εταιρεία και να δημιουργήσει μια σειρά με μεταξωτά καφτάνια. «Επένδυσαν σε μηχανήματα για εκτύπωση και δεν ήταν μόνο το ύφασμα» λέει. «Η τεχνολογία είναι αυτή που αναβίωσε την βιομηχανία».