Ο χρόνος μέχρι να στηθούν οι κάλπες για τις εκλογές 2023 μετρά πλέον αντίστροφα, αφού απομένει πλέον κάτι λιγότερο έναν μήνα για το ορόσημο της 21ης Μαΐου.
Οι διεργασίες στα κόμματα που θα κατέβουν στις προσεχείς εθνικές εκλογές είναι πυρετώδεις, από την επομένη κιόλας που ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε στο υπουργικό συμβούλιο της 28ης Μαρτίου ότι οι κάλπες θα στηθούν την προτελευταία Κυριακή του Μαΐου.
Υπενθυμίζεται ότι το απόγευμα του Σαββάτου (22/4) κηρύχθηκε και επίσημα η έναρξη της προεκλογικής περιόδου, αφού ο φρούραρχος της Βουλής, λίγο μετά τις 20:00, θυροκόλλησε στην είσοδο του Ελληνικού Κοινοβουλίου το Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο η χώρα οδηγείται στις εκλογές του 2023.
Εκλογές 2023: Οι αλλαγές για τις κάλπες της 21ης Μαΐου
Αυτές τις ημέρες μέχρι τις βουλευτικές εκλογές θα ακολουθηθεί μια συγκεκριμένη διαδικασία, ενώ γνωστές έχουν γίνει οι αλλαγές σε πρόσωπα της κυβέρνησης τα οποία θα διεκδικήσουν την ψήφο του ελληνικού λαού στις κάλπες του Μαΐου, άρα βάσει του Συντάγματος δεν μπορούν να παραμείνουν στα πόστα τους.
Η πρώτη αλλαγή αφορά τον μέχρι πρότινος κυβερνητικό εκπρόσωπο Γιάννη Οικονόμου, ο οποίος θα διεκδικήσει την εκλογή του στη Φθιώτιδα. Όπως γνωστοποιήθηκε στην τελευταία ενημέρωση των πολιτικών συντακτών από τον κ. Οικονόμου μέσα σε κλίμα έντονης φόρτισης, τη θέση του εκπροσώπου της κυβέρνησης καταλαμβάνει μέχρι τις εκλογές ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος.
Τα λεγόμενα του κ. Οικονόμου επιβεβαιώθηκαν λίγο αργότερα και με επίσημη ανακοίνωση που εξέδωσε το πρωθυπουργικό γραφείο.
Η δεύτερη υποχρεωτική αλλαγή που προβλέπει το Σύνταγμα αφορά τον υπουργό Εσωτερικών που αναλαμβάνει τη διεξαγωγή των εκλογών. Έτσι, υπουργός Εσωτερικών, στη θέση του Μάκη Βορίδη, όπως είχε γράψει το iefimerida.gr, τοποθετείται η καθηγήτρια Διοικητικής Επιστήμης του ΕΚΠΑ Καλλιόπη Σπανού. Η κυρία Σπανού ανέλαβε και επισήμως καθήκοντα χθες Κυριακή (23/4) μετά την ορκωμοσία της.
Ο «οδικός χάρτης» των εκλογών
Μέχρι τις κάλπες για τις εκλογές 2023 θα ξεκινήσει μια πυρετώδης διαδικασία για την προετοιμασία τους, η οποία, μεταξύ άλλων, θα αφορά τη συγκρότηση των εφορευτικών επιτροπών, τον διορισμό των δικαστικών αντιπροσώπων και εφόρων, τον καθορισμό των εκλογικών τμημάτων κ.λπ. (δείτε στον σχετικό οδηγό του iefimerida.gr τα επτά στάδια προετοιμασίας μέχρι τις εθνικές κάλπες).
Το τρίτο βήμα, μετά τη θυροκόλληση του Προεδρικού Διατάγματος στη Βουλή για τις εκλογές και τις αλλαγές σε πρόσωπα που προβλέπει το Σύνταγμα, είναι η συνεδρίαση της διακομματικής επιτροπής προκειμένου τα κόμματα να ορίσουν εκπρόσωπο που θα κατανέμει τον τηλεοπτικό χρόνο, καθώς υπάρχει περιορισμός στις εμφανίσεις των υποψηφίων στα μέσα ενημέρωσης.
Παράλληλα -βήμα τέταρτον- αναμένεται η ανακήρυξη στις 3 Μαΐου από τον Άρειο Πάγο των κομμάτων που θα λάβουν μέρος στις εκλογές του 2023. Επομένως, έως τότε θα υπάρξει μια ξεκάθαρη απάντηση για το τι θα γίνει τελικά με το κόμμα του καταδικασμένου Ηλία Κασιδιάρη.
Όπως είναι γνωστό, οι προσεχείς κάλπες της 21ης Μαΐου θα στηθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής, κάτι που καθιστά δύσκολη τον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης από την πρώτη Κυριακή, καθώς, όσο περισσότερα κόμματα σπάσουν το φράγμα του 3% και μπουν στη Βουλή, τόσο ανεβαίνει το ποσοστό που απαιτείται ώστε το πρώτο κόμμα να πιάσει τουλάχιστον 151 βουλευτές για να κυβερνήσει αυτοδύναμο.
Οι διερευνητικές εντολές
Το πιθανότερο σενάριο, σύμφωνα πάντα και με όσα δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, είναι ότι κανένα κόμμα δεν θα καταφέρει να φτάσει ποσοστό που θα του επιτρέψει να κυβερνήσει αυτοδύναμο, και γι' αυτό την επομένη των εκλογών (22/5) θα ενεργοποιηθεί η διαδικασία των διερευνητικών εντολών.
Όπως ορίζει το Σύνταγμα, ο αρχηγός του πρώτου κόμματος θα λάβει την πρώτη διερευνητική εντολή ώστε σε διάστημα τριών ημερών να διαπιστώσει εάν μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας. Αν η προσπάθεια αυτή πέσει στο κενό, τότε η εντολή περνά στον αρχηγό του δεύτερου κόμματος, ενώ, αν αποτύχει και αυτός, στον αρχηγό του τρίτου κόμματος.
Συνολικά η διαδικασία μπορεί να κρατήσει έως 9 ημέρες ώστε την 10η να καλέσει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας όλους τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων σε μια ύστατη προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας.
Αν η Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαπιστώσει αδυναμία πολιτικής συνεννόησης, τότε δίνει εντολή σχηματισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης σε δικαστή πρόεδρο ανωτάτου δικαστηρίου, με προοπτική τη διενέργεια νέων εκλογών, που αν χρειαστεί εκτιμάται ότι θα διεξαχθούν στις 2 Ιουλίου.
Οι μεθεπόμενες εκλογές θα γίνουν με το νόμο που επαναφέρει την ενίσχυση του πρώτου κόμματος με «μπόνους» εδρών, αλλά σε κλίμακα που συνδέεται με τα ποσοστά του. Στο ακραίο ενδεχόμενο που δεν επιτευχθεί ούτε τότε δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής, στη χώρα θα στηθούν και τρίτες εκλογές.
Σε κάθε περίπτωση, η Βουλή που θα προκύψει από τις εκλογές της 21ης Μαΐου θα συγκληθεί στις 11:00 π.μ. της Πέμπτης 1 Ιουνίου, οπότε και θα πραγματοποιηθεί η ορκωμοσία των νέων βουλευτών, ενώ την επομένη, Παρασκευή 2 Ιουνίου, η νέα Βουλή θα εκλέξει τον πρόεδρο του Σώματος.