Τι θα διαβάσουμε, πού θα φάμε, πού θα κολυμπήσουμε σε πέντε νησιά του Αιγαίου.
Αντίπαρος, Σίκινος, Άνδρος, Σχοινούσα, Τήνος… Οι ιδιοκτήτες πέντε βιβλιοπωλείων στις Κυκλάδες μάς προτείνουν βιβλία για τις διακοπές και μοιράζονται μαζί μας τα αγαπημένα τους μέρη στο νησί τους, προτάσεις για διαμονή και φαγητό, αλλά και τις ωραιότερες παραλίες για κολύμπι σε διάφανα αιγαιοπελαγίτικα νερά.
Τήνος: Αντίλαλος - Γιάννης Φανουράκης
Ποια είναι η ιστορία η δική σας και του βιβλιοπωλείου σας;
Είναι στην ουσία οι ιστορίες δύο οικογενειών που συναντήθηκαν, ύστερα από τις δικές της περιπλανήσεις η κάθε μία, σε αυτήν την πανέμορφη Κυκλάδα, αναζητώντας ένα άλλο τρόπο ζωής.
Ήταν καλοκαίρι του 2015 όταν η Χριστίνα και ο Γιάννης αποβιβάστηκαν για πρώτη τους φορά στο νησί της Τήνου. Ο σκοπός δεν ήταν απλώς οι διακοπές· ο προηγούμενος χειμώνας τους είχε βρει μπροστά από χάρτες και οθόνες να κάνουν σχέδια «απόδρασης» από την Αθήνα, όπου και διέμεναν τότε. Μια βόλτα λίγων ημερών, ρουφώντας την αύρα του νησιού, ήταν απολύτως ικανή για να τους πείσει αμετάκλητα. Λιγότερο από ένα χρόνο μετά, το σχέδιο είχε υλοποιηθεί. Λιγότερο από δύο μήνες μετά, η Σοφία - αδερφή της Χριστίνας - με τον Κωνσταντίνο και τον 4 μηνών Αδριανό, άφηναν πίσω τους τα βροχερά Γιάννενα και στα γενέθλια της ταξίδευαν για μια νέα αρχή δίπλα στη θάλασσα και κοντά σε ανθρώπους που αγαπούν.
Ένας ακόμα χρόνος είχε περάσει, όταν μια βόλτα στα πρωτόγνωρα τότε ακόμα σοκάκια της Χώρας, τους έφερε μπροστά σε ένα υπέροχο τριώροφο κτήριο με πέτρινους τοίχους και κεραμοσκεπή που είχε κολλημένο στο παράθυρο «ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ». Αυτή ήταν και η αφορμή για να αρχίσουν να ξυπνάνε μέσα τους παραστάσεις και εμπειρίες μιας ζωής, τόσο από τον χώρο του βιβλίου, όσο και από τον χώρο της εστίασης. Τα διστακτικά «βρε λες» σιγά σιγά άρχισαν να αφήνουν τη θέση τους στις ενθουσιώδεις ανταλλαγές ιδεών, και μέσα από ατελείωτες ώρες κουβέντας και δουλειάς η ζύμωση επετεύχθη και τελικά μια ωραία Παρασκευή τον Ιούλιο του ‘17, ο Αντίλαλος άνοιξε για πρώτη φορά τις πόρτες του. Σήμερα, διανύει την έκτη του σεζόν, όλα έχουν αλλάξει τόσο, τα κουτσούβελα έχουν γίνει πλέον τέσσερα, η Τήνος έχει μπει για τα καλά στον τουριστικό χάρτη, το συγκεκριμένο σοκάκι της Χώρας από σκοτεινό και έρημο έχει γίνει τόπος συνάντησης ταξιδιωτών από κάθε μεριά του κόσμου, αλλά ο Αντίλαλος συνεχίζει να έχει την ίδια μυρωδιά όπως την πρώτη μέρα: παλιό βιβλίο και καφές.
Πέντε βιβλία μας προτείνετε (καινούργια ή παλιότερα);
Θα σας προτείνουμε 4, όσα και τα μέλη της ομάδας μας:
- «Η Βραδύτητα» του Μίλαν Κούντερα, γιατί θυμίζει κατά μία έννοια, αυτήν την Τήνο των δύο ταχυτήτων, μία του χειμώνα και μία του καλοκαιριού, μία του εξαιρετικά πρόσφατου παρελθόντος της Παναγίας και μία της σημερινής εποχής του Airbnb.
- «Ο Ξένος» του Αλμπέρ Καμύ. Και αν η ζωή δεν έχει κανένα νόημα, τότε πόσο αξίζει μια ζωή; Και πώς είναι μια τέτοια ζωή, αν δεν υπηρετείς την αλήθεια σου μέχρι τέλους;
- «Η Μεταμόρφωση» του Φραντς Κάφκα. Πώς μπορούν οι “επιλογές” μιας ολόκληρης ζωής να σε μεταμορφώσουν σε κάτι απωθητικό, τόσο στους άλλους, όσο και στον ίδιο σου τον εαυτό.
- «Βίοι Παράλληλοι» του Πλούταρχου. Από τις αγαπημένες εκδόσεις του Γαλαξία. Ο Πλούταρχος εμβαθύνει σε τέτοιο βαθμό στην ψυχοσύνθεση σημαντικών προσωπικοτήτων της αρχαιότητας, που θα μπεις σίγουρα σε σκέψεις όταν διαπιστώσεις ότι μπορεί να έκαναν κι αυτοί τα ίδια λάθη με εσένα ή ότι αν πήγαινες για καφέ με κάποιον από αυτούς, μπορεί και να ταιριάζατε.
Ποια είναι τα αγαπημένα σας πράγματα στο νησί που μας προτείνετε; Παραλίες: Υπάρχουν ακόμα μερικές χωρίς ξαπλώστρες. Αναζητείστε τις κι αυτές, δεν είναι πολλές βέβαια και θα χρειαστεί να κάνετε μερικά χιλιόμετρα παραπάνω.
Γεύσεις: Νόστιμα, δεν λέμε, τα παν κέικς, τα μπένεντικτ και τα άπερολ, αλλά τα παίρνουν σβάρνα τα 8 μποφόρ του Βοριά. Ψάξτε και για το αμπελοφάσουλο, τη λούζα και το ρακί. Και πάρτε για σουβενίρ την γεύση της τηνιακής ντομάτας.
Καλύτερη θέα: Χωρίς αμφιβολία από την εκκλησία της Β’ Εύρεσης.
Πράγματα που αξίζει κανένας να δει: Την Τήνο στις αρχές Ιούνη ή στα τέλη Σεπτέμβρη. Βάλτε τυχαία το δάχτυλο σε ένα σημείο πάνω στον χάρτη του νησιού και πηγαίνετε. Δεν θα πετύχετε τζιπάρες, δεν θα χρειαστείτε κράτηση και μάλλον ο Αίολος θα είναι πιο ευγενικός μαζί σας.
Τι διαβάζετε τώρα;
Αναγκαστικά, πάλι 4 πρέπει να σας δώσουμε.
- «Το Μέλος Φάντασμα» της Μαρίας Γιαγιάννου. Σοκαριστικά επίκαιρο για σύγχρονους σαραντάρηδες, που σταδιακά συνειδητοποιούν ότι έχουν αρχίσει να κυνηγούν με το δίκαννο τις πιο ανθεκτικές σταθερές τους.
- «Ιστορία του Κινηματογράφου, στην Παραλία» του Χάρη Ζαλαβρά, γιατί ποιος είπε ότι δεν μπορείς να μάθεις και κάτι στην παραλία και γιατί αμάν πια με την σοβαροφάνεια.
- «Να Ζεις, ν’ Αγαπάς και να Μαθαίνεις» του Λέο Μπουσκάλια. Σημαντικό εγχειρίδιο για γονείς, δασκάλους και γενικά όσους τους ενδιαφέρει η διαπαιδαγώγηση νέων ανθρώπων.
- «Οι Ονειροπολήσεις του Μοναχικού Οδοιπόρου» του Ζαν-Ζακ Ρουσό. Από τις πρώτες κιόλας σελίδες σε συνεπαίρνει ο ρυθμός του περιπάτου και μέσα από τις 10 "ονειροπολήσεις" σε καλεί σε μια βαθιά τρυφερή ενδοσκόπηση.
Info: Αντίλαλος, Αφεντούλη & Παξαμάδη, Τήνος
Άνδρος: Λογάρι - Γιώργος Αποστολίδης
Ποια είναι η ιστορία η δική σας και του βιβλιοπωλείου σας;
Το βιβλιοπωλείο το άνοιξε η μητέρα μου το 1993 στο Γαύριο, που είναι και το λιμάνι της Άνδρου. Στην αρχή προσέφερε μια μικρή επιλογή βιβλίων, και λειτουργούσε κυρίως ως χαρτοπωλείο. Ύστερα από δέκα χρόνια ξεκίνησε να λειτουργεί εποχιακά και ως έκθεση βιβλίου. Μεγαλώνοντας, μαζί με την αδερφή μου, βοηθούσαμε τη μητέρα μου, ιδίως τα καλοκαίρια, και έτσι είχα και εγώ την πρώτη μου επαφή με τον χώρο του βιβλίου. Τελειώνοντας το σχολείο, έφυγα από το νησί και επέστρεψα στην Άνδρο το 2010, οπότε και ανέλαβα και το βιβλιοπωλείο. Το 2017, μαζί με την σύζυγο μου, Εύα, ανακαινίσαμε τον χώρο, που πλέον φιλοξενεί καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου μία ευρεία λίστα μεγάλων και μικρών εκδοτικών, με βιβλία για ενήλικες και παιδιά. Παράλληλα, μαζί φροντίζουμε και για την επιλογή χαρτικών, παιχνιδιών και ειδών δώρου. Όσον αφορά τα βιβλία, δουλεύουμε όσο μπορούμε με μικρούς εκδοτικούς και δίνουμε χώρο σε νέες κινήσεις στον χώρο των εκδόσεων, ακόμα και αν αυτό πολλές φορές μοιάζει με ρίσκο. Φυσικά σε ένα τόσο μικρό μέρος, μια τέτοια επιλογή είναι δύσκολη και είναι αισιόδοξο το ότι βρίσκουμε θετική ανταπόκριση από τους πελάτες μας.
Πέντε βιβλία μας προτείνετε (καινούργια ή παλιότερα);
Εύα:
- «Άρωμα Πάγου», Γυόκο Ογκάουα, εκδ. Άγρα.
- «Τα σταφύλια της οργής», Τζον Στάινμπεκ, Παπαδόπουλος.
- «Οι μάγισσες του Βάρντε», Κίραν Μίλγουντ Χάργκρεϊβ, εκδ. Πατάκης.
- «Η Ελένα ξέρει» Κλαούδια Πινιέιρο, εκδ. Carnivora.
- «Κανείς δεν άναβε τα φώτα», Felisberto Hernandez, Μεταίχμιο.
Γιώργος:
- «Το τούνελ», Ερνέστο Σάμπατο, εκδ. Μεταίχμιο.
- «Το χαμένο νησί», Μ. Καραγάτσης, εκδ. Εστία.
- «Η ζωή είναι αλλού», Μίλαν Κούντερα, εκδ. Εστία.
- «Η τριλογία της Μασσαλίας», Ζαν Κλωντ Ιζό, εκδ. Πόλις.
- «Η γυναίκα της άμμου», Kobo Abe, εκδ. Άγρα.
Ποια είναι τα αγαπημένα σας πράγματα στο νησί που μας προτείνετε;
Παραλίες: Στα Βόρεια, οι διπλανές παραλίες Βλυχάδα και Πύργος. Στα ανατολικά τα Άχλα, η Βόρη και το Βιτάλι. Στα δυτικά η παραλία του Φελλού, με τα μεγάλα αλμυρίκια.
Γεύσεις/εστιατόρια/ταβέρνες: Sea Satin Nivo στο Κόρθι. Η κρύα βρύση στην Άνω Κατάκοιλο. Το Καντούνι στο Μπατσί. Ο Κόσσης στον Άνω Φελλό. Και για γλυκό: στου Ζαΐρη στη Μεσσαριά, στου Τζιώτη στο Κόρθι και στον Ανθό στο Γαύριο.
Καλύτερη θέα: Ό,τι βλέπει το μάτι, όταν στέκεσαι στον μονόλιθο πάνω από το χωριό της Άρνης.
Πράγματα που αξίζει κανένας να δει: Τα δεκάδες μονοπάτια, από άκρη σε άκρη του νησιού, τον πύργο του Αγίου Πέτρου, το Κάστρο της Φανερωμένης πάνω από τον όρμο Κορθίου, το χωριό της Παλαιόπολης και τους καταρράκτες του, τα χωριά του Κορθίου και ανάμεσα σε αυτά τον Μουσιώνα, το σπήλαιο του Αλαδινού, τις Στενιές με τα ερείπια της Φάμπρικας και του Πύργου Μπίστη.
Τι διαβάζετε τώρα;
Εύα: «Ξένο χώμα», Τζανίν Κάμμινς, εκδόσεις Δώμα.
Γιώργος: «Σανταράμ», Γκρέγκορι Ντέιβιντ Ρόμπερτς, εκδόσεις Κυψέλη.
Ιnfo: Λογάρι, Λιμάνι Γαυρίου
Αντίπαρος: Aρόδο – Μαρία Σταθοπούλου
Ποια είναι η ιστορία η δική σας και του βιβλιοπωλείου σας;
Η ιστορία του βιβλιοπωλείου είναι πολύ παλιά, τέλος της δεκαετίας του '80 (1986 συγκεκριμένα, τη χρονιά που γεννήθηκα). Το ανοίξανε οι γονείς μου (ο πατέρας μου Στέλιος ο οποίος είχε ήδη βιβλιοπωλείο στην Αθήνα και η μητέρα μου Βούλα, γέννημα θρέμμα Αντιπαριώτισσα). Ήταν μπροστά, πάνω στον κεντρικό δρόμο. Από το 2016 μεταφέρθηκε πίσω και βλέπει στον κήπο. Έτσι, το μισό είναι βεράντα. Είναι πιο όμορφα τώρα, έχει ησυχία και έχουμε βάλει και τραπεζάκια, ώστε να μπορεί να διαβάσει κάποιος, αν και τον περισσότερο καιρό είναι πιασμένα από φίλους ή συγγενείς.
Το 2019 χάσαμε τον πατέρα μου και το βιβλιοπωλείο έμεινε κλειστό για έναν χρόνο. Έτσι, αποφάσισα να το συνεχίσω. Είναι κάτι που αγαπώ πολύ και δε μπορώ να με φανταστώ κάνοντας κάτι άλλο. Ευτυχώς, δίπλα στο πατέρα μου από μικρή, είχα μάθει αρκετά για τα βιβλία, αν και έχω ακόμα πολλά να μάθω. Το βιβλιοπωλείο έχει καινούργια ελληνικά βιβλία αλλά και μεταχειρισμένα. Επίσης second hand αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά, σκανδιναβικά και κόμικς. Φέτος έφτιαξα και μια όμορφη γωνιά με επιλεγμένο παιχνίδι.
Πέντε βιβλία μας προτείνετε (καινούργια ή παλιότερα);
Όλα φετινά τα διάβασα και τα αγάπησα:
- «Όταν παύουμε να καταλαβαίνουμε το κόσμο», Μπενχαμίν Λαμπατούτ, εκδ. Δώμα.
- «Τέρρα Άλτα», Χαβιέρ Θέρκασ, εκδ. Πατάκη.
- «Ουίσκυ, τάνγκο, φόξτροτ»David Shafer, εκδ. Πόλις.
- «Σκοτώνω όποιον θέλω», Fabio Stassi, εκδ. Ίκαρος.
- «Δέρμα», Βίβιαν Στεργίου, εκδ. Πόλις.
Ποια είναι τα αγαπημένα σας πράγματα στο νησί που μας προτείνετε;
Η Αντίπαρος είναι ένα νησί με το οποίο είμαι συναισθηματικά δεμένη. Σίγουρα έχει αλλάξει πολύ τα τελευταία χρόνια και πιστεύω θα ξανά αλλάξει.
Παραλίες: Η παραλία που για μένα είναι μοναδική όχι λόγω κάποιας ιδιαίτερης ομορφιάς, αλλά επειδή έχει μείνει όπως ήταν, με τα όμορφα αλμυρίκια της, είναι η πρώτη Ψαραλυκή, δέκα λεπτά από το βιβλιοπωλείο.
Καλύτερη θέα: Ωραία είναι να καθίσεις το βράδυ στο λιμάνι, σε κάποιο μαγαζί ή στα παγκάκια και να βλέπεις τα καΐκια ή το ηλιοβασίλεμα στο Σιφνέικο. Και σίγουρα αν έχεις όρεξη για χορό έχει πολλές επιλογές και όλες περπατώντας.
Πράγματα που αξίζει κανένας να δει: Το σπήλαιο της Αντιπάρου όπως και τη νησίδα Δεσποτικό.
Τι διαβάζετε τώρα;
Ένα παλιότερο, το Arab jazz του Karim Miske, από τις εκδόσεις Πόλις. Εξαντλημένο, αλλά ελπίζω να επανεκδοθεί, γιατί είναι υπέροχο βιβλίο.
Ιnfo: Αρόδο, Αντίπαρος
Σίκινος: Σηματολόγιον – Στέλιος Ν. Ρογκάκος
Ποια είναι η ιστορία η δική σας και του βιβλιοπωλείου σας;
Ας μου επιτραπεί να μοιραστώ μαζί σας μονάχα μια σκέψη από τη διαδρομή μου ως βιβλιόφιλου: οι ιδιωτικές στιγμές της ανάγνωσης και της πνευματικής περισυλλογής αποτελούν την πιο συναρπαστική έκφραση της ελευθερίας. Στο "σηματολόγιον" προσδοκώ να εμπνεύσω σε κάθε ελεύθερο άνθρωπο την επιθυμία να διασχίσει θριαμβευτικά τον ωκεανό της γνώσης.
Πέντε βιβλία μας προτείνετε (καινούργια ή παλιότερα);
- Νίκος Γκάτσος: Αμοργός
- Κώστας Αξελός: Το παιχνίδι του κόσμου
- Χάινριχ φον Κλάιστ : Διηγήματα
- Tobias Wolff : Η χαρά του πολεμιστή
- Θ.Δ. Φραγκόπουλος: Τροίας επίλογος.
Τι διαβάζετε τώρα;
Ο ναός της Επισκοπής και το εκκλησάκι του Ελύτη και το «Νέα Σελήνη - Ημέρα Πρώτη» του Θανάση Βαλτινού.
Info: Σηματολόγιον, Κάστρο Σικίνου, Σίκινος
Σχοινούσα: Αrtion – Γιάννης Βγόντζας
Ποια είναι η ιστορία η δική σας και του βιβλιοπωλείου σας;
Ξεκινήσαμε το 2004 ως πρακτορείο τύπου μιας και δεν υπήρχε μέχρι τότε στο νησί. Μου άρεσαν πάντα τα βιβλία. Σου δίνουν ενέργεια. Παίρνει στροφές το μυαλό. Αρχίζεις να νιώθεις το χώρο γύρω σου, να αφουγκράζεσαι τη φύση, να ακούς καθαρά. Η ιδέα ήρθε το 2007 μετά από ένα ταξίδι μου στο εξωτερικό. Έμπαινα σε διάφορα βιβλιοπωλεία σε πόλεις της Ιταλίας. Χωρίς να καταλαβαίνω, χωρίς να μπορώ να διαβάσω πολλά, κάτι μου έδιναν, έπαιρνα ενέργεια, ένιωθα όμορφα. Βάλαμε δυο πάγκους στην αρχή, έτσι για δοκιμή. Μας άρεσε που δώσαμε ακόμα μια επιλογή στις διακοπές, στις ιερές διακοπές θα έλεγα! Είναι αρκετό για εμάς να περνάει κόσμος από το βιβλιοπωλείο και να χαζεύει τα βιβλία. Να διαβάζει τους τίτλους. Καθίσαμε σε ένα τραπεζάκι στη βεράντα του βιβλιοπωλείου με αγνώστους μέχρι χθες και είπαμε λίγα, αλλά και πολλά για τα βιβλία και όχι μόνο. Ήπιαμε και μια ρακή. Είναι πολύ σημαντικό και καθοριστικό για την ύπαρξή μας, το αγκάλιασμα που έχουμε μέσα από τις συνεργασίες μας με τους εκδοτικού οίκους. Είμαστε ένα πολύ μικρό βιβλιοπωλείο στο νησί της Σχοινούσας. Παρόλα αυτά έχουμε άριστες συνεργασίες και πάντα φιλική αντιμετώπιση.
Πέντε βιβλία μας προτείνετε (καινούργια ή παλιότερα);
- «1984» του Τζορτζ Όργουελ.
- «Ξένο χώμα» της Τζανίν Κάμμινς.
- «Στο χείλος της αβύσσου» Έριχ Κέστνερ.
- «Άγρια ιστορία για μεγάλα παιδιά» του Κωστή Παπαϊωάννου.
- Έκτωρ Κακναβάτος - Ποιήματα 1943-1987.
Ποια είναι τα αγαπημένα σας πράγματα στο νησί που μας προτείνετε;
Η Σχοινούσα είναι μία από τις Μικρές Κυκλάδες. Καταφέρνει και συνδυάζει τον πρωτογενή τομέα με τον τουρισμό. Η γεωργία και η κτηνοτροφία έχει βαθιές ρίζες που φτάνουν κάπου στο 1850. Αυτός ο συνδυασμός που κληρονομήσαμε προσφέρει στον τουρισμό εξαιρετικές πρώτες ύλες. Το στάρι και το σουσάμι παλιότερα, οι ελιές, τα αμπέλια, η φάβα ποικιλίας κατσούνι με την πλούσια γεύση της, το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα σήμερα, προσφέρουν σε κάθε επισκέπτη αυθεντικές γεύσεις. Οι μέλισσες απομονωμένες στο ιδανικό περιβάλλον, του νησιού, παράγουν εξαιρετικό μέλι.
Παραλίες: Η Σχοινούσα έχει πολλούς μικρούς κόλπους με κρυστάλλινα νερά. Το Τσιγκούρι σταθερή αξία με τον βράχο σε σχήμα καρδιάς, το Λιβάδι με την σκιά από τα αλμυρίκια μια ανάσα από τη θάλασσα, η Αλυγαριά να σου προκαλεί δέος η κορυφογραμμή της Φειδούς που την πλαισιώνει, η Λιόλιου με την αμμουδιά και τους «κρυφούς» κολπίσκους με άσπρα βότσαλα, ο Αλμυρός με το εξαιρετικό κρυστάλλινο νερό. Η Ψιλή Άμμος με την άμμο να ξεκινάει σχεδόν από την κορυφή του λόφου και να φτάνει στα ανοιχτόχρωμα νερά. Ο Γερολιμνιώνας με την άγρια ομορφιά, εκεί που ξεχνάς τον «πολιτισμό» και απολαμβάνεις τον ήλιο να βουτάει στη θάλασσα.
Γεύσεις/εστιατόρια/ταβέρνες: Τα «8 Αδέλφια», παραδοσιακό ταβερνάκι με ντόπιο κρέας και μαγειρευτό φαγητό. Το «Deli», ένα εστιατόριο με εξαιρετική θέα και πιάτα βασισμένα σε ντόπια παραδοσιακά προϊόντα. Εδώ μπορείς να απολαύσεις ένα ποτήρι κρασί κάτω από το φως του φεγγαριού που λαμπυρίζει στη θάλασσα. Επίσης τα: Κυρά Ποθητή, Μπιζέλι, Χάραμα, Το πέτρινο της Μεσαριάς, Ο Νικόλας της Σχοινούσας στο λιμάνι και Η Μερσίνη στο λιμάνι.
Τι διαβάζετε τώρα;
Το 1984 του Τζορτζ Όργουελ.
Info: Artion, Σχοινούσα