Ήταν μια διάσημη vegan μπλόγκερ που ακόμη και το Instagram την θεωρούσε «must-follow». Κι έγινε διάσημη χάρη στις αναρτήσεις της για χορτοφαγική διατροφή. Αλλά αυτή ήταν που της προκάλεσε πλήθος προβλημάτων.
Στις αρχές του περασμένου έτους, η Βίρπι Μικόνεν άρχισε να ανησυχεί από την εμφάνιση ενός εξανθήματος στο πρόσωπό της. Υπήρχαν όμως κι άλλα προβλήματα: μια περίοδος που ήταν μονίμως κρυωμένη, τα νύχια της που έσπαγαν διαρκώς, η ατονία αλλά το πιο ανησυχητικό από όλα ήταν ότι είχε σταματήσει η έμμηνος ρήση. Μια εξέταση αίματος αποκάλυψε πως τα επίπεδα της ορμόνης θυλακιοτρόπου είχαν φτάσει στα ύψη, σε αυτά που έχουν οι γυναίκες όταν μπαίνουν στην εμμηνόπαυση. Αλλά η Βίρπι ήταν μόλις 37 ετών και είχε εξάψεις.
«Σκέφτηκα: ‘Τι συμβαίνει με μένα’ Είμαι υγιής και αθλούμαι» λέει η Βίρπι . «Πραγματικά τρόμαξα». Μάλιστα εκείνη την περίοδο, η Βίρπι πίστευε ότι έκανε την πιο υγιεινή από όλες τις διατροφές: χωρίς γλουτένη, χωρίς γαλακτοκομικά, χωρίς κρέας και χωρίς ζάχαρη. Και το πιο σημαντικό: είχε χτίσει μια καριέρα που ενέπνεε κι άλλους να ακολουθήσουν τον ίδιο τρόπο ζωής.
Βραβευμένη μπλόγκερ με πιστούς θαυμαστές
Με το όνομα «Vanelja» η Βίρπι είναι μια βραβευμένη μπλόγκερ και επιχειρηματίας που ασχολείται με τα οφέλη της διατροφής που αφορά στην κατανάλωση φυτών. Έχει γράψει 4 βιβλία μαγειρικής, τα οποία περιλαμβάνουν βέγκαν εναλλακτικές για παγωτό, πίτσα και τούρτες και έχει 164.500 ακόλουθους στο Instagram.
Αν και η έδρα της είναι στην Φινλανδία, το μπλογκ της και τα βιβλία της είναι γραμμένα στην αγγλική γλώσσα και το περιοδικό Vogue την έχει χαρακτηρίσει «χρυσάφι των μέσων κοινωνικής δικτύωσης».
Ένας ειδικός στην κινεζική ιατρική την «ξύπνησε»
Ωστόσο, η «καθαρή» βέγκαν διατροφή που η ίδια προωθούσε ως την καλύτερη, είναι αυτή που την έκανε να αρρωστήσει. Ζήτησε την βοήθεια ενός ειδικού στην κινεζική ιατρική, ο οποίος διέγνωσε «έλλειψη γιν» (η υγεία εξαρτάται από την ισορροπία του γιν και του γιαν, σύμφωνα με την παραδοσιακή κινεζική ιατρική). Της είπε πως πρέπει να σταματήσει να τρώει τόσα ωμά τρόφιμα – όμως οι σαλάτες και οι χυμοί ήταν η βάση της διατροφής της.
Το πρωινό της, για παράδειγμα, συνίστατο από ένα χυμό που αποτελείται από σέλινο, αγγούρι, μάραθο και μαϊντανό. Το μεσημεριανό ήταν μια σαλάτα από φύλλα σπανάκι, νεροκάρδαμο, αγγούρι, μάραθο και ρεβίθια στην οποία έβαζε από πάνω ηλιόσπορο και σουσάμι. ««Μου είπε ότι όλα έπρεπε να μαγειρεύονται» θυμάται η Βίρπι. Το πιο δύσκολο όμως ήταν πως ο ειδικός της είπε ότι θα έπρεπε να αρχίσει να τρώει ζωικά προϊόντα – καθημερινά. Η Βίρπι δεν είχε φάει κρέας για 15 χρόνια – εκτός από την περίοδο που ήταν έγκυος στην πλέον 7χρονη κόρη της Άλβα. Και παραδέχεται ότι σοκαρίστηκε. Αλλά τώρα πλέον, που έχει εγκαταλείψει την χορτοφαγική διατροφή, νιώθει πολύ καλύτερα.
«Ένιωθα σαν να είχα ξεμείνει από καύσιμα» λέει. «Ήμουν κενή». Τώρα, πλέον, λατρεύει τον ζωμό από κόκαλα, τον οποίο τον προσθέτει στις σούπες της. Τρώει επίσης αυγά, κάτι το οποίο αποτελεί σημαντική απόκλιση από όσα πίστευε καθώς έλεγε πως τα αυγά προέρχονται από τις «αποβολές των κοτόπουλων».
Τα αποτελέσματα ήταν δραματικά. «Είναι εκπληκτικό. Νιώθω γεμάτη ενέργεια, γεμάτη με κίνητρα. Κοιμάμαι καλύτερα και έχουν σταματήσει τα εξανθήματα και οι εξάψεις». Το καλύτερο όλων είναι πως επέστρεψε η περιόδός της.
Το άγχος της δουλειάς και η vegan διατροφή
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία το κίνημα της χορτοφαγίας συνεχίζει να αυξάνεται. Αλλά η Βίπρι θέλει να τονίσει πως η χορτοφαγία έχει μειονεκτήματα. «Δεν λειτουργεί σε όλους. Σε εμένα έκανε κακό» λέει. «Το πρόβλημα δεν ήταν πως ήμουν vegan, αλλά ήταν η χορτοφαγική διατροφή και ο αγχωτικός τρόπος ζωής μου. Δούλευα πολύ, είχα βγάλει 4 βιβλία μέσα σε δύο χρόνια. Ήταν τρελό. Γι ‘αυτό και τα ‘έφτυσα’. Κάποιοι άνθρωποι χρειάζονται ζωικά προϊόντα για να είναι υγιείς. Δεν ταιριάζουν όλες οι δίαιτες σε όλους τους ανθρώπους».
Βέβαια, όπως λέει, η χορτοφαγική διατροφή είναι σπουδαία για τα ζώα και τον πλανήτη και η αύξηση των vegan είναι μια σημαντική εξέλιξη. Ωστόσο, πιστεύει πως οι νέοι ιδίως μπορεί να επηρεαστούν από αυτή την τάση χωρίς να «ξέρουν πώς να το κάνουν σωστά».
Η Βίρπι δεν έχει πει ακόμη στους οπαδούς της ολόκληρη την ιστορία αν και πρόσφατα δημοσίευσε κάτι σχετικό με την έλλειψη γιν. Και δεν το έχει κάνει ακόμη γιατί θέλει να βρει την κατάλληλη ευκαιρία για την ίδια και όχι τόσο από τον φόβο για τα αρνητικά σχόλια που θα ακούσει. «Οι χορτοφάγοι μπορούν να γίνουν πολύ επικριτικοί».
Και είναι λογικό να αγχώνεται. Πριν από λίγο καιρό, μια άλλη διάσημη vegan πιάστηκε να λέει ψέματα για την διατροφή της και αναγκάστηκε να δημοσιεύσει ένα απολογητικό βίντεο. Ωστόσο, πολλοί ήταν οι θαυμαστές της που την έκραξαν.
Τι λένε οι ειδικοί
Η ειδικός σε θέματα ορμονών Δρ. Μάριον Γκλακ, πιστεύει ότι τα χαμηλά επίπεδα ορμονών που προκαλούνται από την διατροφή, είναι αυτό που κρύβεται πίσω από τα θέματα υγείας της Βίρπι. «Υπάρχουν πολλοί λόγοι για μια απροσδόκητη πρώιμη εμμηνόπαυση – άγχος, τραύμα, αλλαγές στον τρόπο ζωής» λέει.
Αλλά και η διατροφή είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας. «Η χοληστερόλη είναι το δομικό στοιχείο όλων των ορμονών μας. Μόνο τα ζωικά προϊόντα και τα ψάρια περιέχουν χοληστερόλη και είναι πολύ σημαντικά. Το σώμα μας παράγει κάποια χοληστερόλη, αλλά ένα μεγάλο μέρος προέρχεται από το φαγητό μας» λέει.
Μια διατροφή βασισμένη σε φυτά, θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα χοληστερόλης. «Αυτό είναι πιθανώς αυτό που της συνέβη και ο λόγος που σταμάτησαν οι περίοδοί της. Όταν άρχισε να τρώει και πάλι ζωικά προϊόντα, οι ορμόνες της επανήλθαν σε φυσιολογικά επίπεδα». Και κλείνει λέγοντας: «Για μερικούς ανθρώπους, η χορτοφαγία είναι καλή και για άλλους όχι. Λόγω γενετικών παραγόντων κάποιοι άνθρωποι παράγουν αρκετή χοληστερόλη και άλλοι όχι. Οι περισσότεροι άνθρωποι πρέπει να την συμπληρώνουν από τα τρόφιμα, ειδικά οι γυναίκες στην αναπαραγωγική περίοδο της ζωής τους».
Το σοκ της vegan
«Ήταν τεράστιο θέμα για μένα το γεγονός ότι σταμάτησε η περίοδός μου» λέει με δάκρυα στα μάτια. «Νομίζεις ότι είσαι ακόμη νέα και ξαφνικά ο γιατρός σου λέει: Έχεις μπει στην εμμηνόπαυση. Πρέπει να πάρει χάπια». Αλλά η μπλόγκερ δεν ακολούθησε την συμβουλή του γιατρού επειδή η μητέρα της πήρε το χάπι HRT όταν άρχισε η εμμηνόπαυσή της στα 46 της και ανέπτυξε καρκίνο του μαστού.
Πώς αποφάσισε να γίνει vegan
Η vegan μεγάλωσε ως μοναχοκόρη στο Ούλου στη βόρεια Φινλανδία και θυμάται την «φινλανδική διατροφή που ακολουθούσε: κρέας, πατάτες, ψωμί – αλλά πάτησε πόδι σε ηλικία μόλις 2 ετών. «Η μητέρα μου, μου εξήγησε από πού προέρχεται το γάλα και πώς το βγαίνει από τις αγελάδες και τότε σκέφτηκα πως αυτό δεν κάνει για μένα». Έτσι αρνήθηκε να ξαναπιεί γάλα από τότε.
Έγινε χορτοφάγος στα 14, όταν διάβασε για το πώς τα ζώα αντιμετωπίζονται στη βιομηχανία τροφίμων. Αλλά ήταν δύσκολο να είσαι vegan στην δεκαετία του ‘90 στην Φινλανδία και η μητέρα της ανησυχούσε πως δεν έτρωγε αρκετά. Την ξανάρχισε όταν έγινε 22 ετών και μετακόμισε στο Ελσίνκι το 2009, όταν άρχισε να εργάζεται ως συντάκτρια σε θέματα ομορφιάς στο περιοδικό Trendi, ένα από τα κορυφαία lifestyle περιοδικά στην Φινλανδία. «Η δουλειά μου ήταν αγχωτική και άρχισα να έχω προβλήματα υγείας. Το στομάχι μου ήταν πρησμένο διαρκώς και είχα κόκκινα στίγματα στο πρόσωπό του».
Οι εξετάσεις όμως δεν έδειξαν κάτι αρνητικό. Αλλά τότε έπεσε πάνω σε μια σειρά από διαδικτυακούς γκουρού που έδιναν μηνύματα διαβεβαίωσης: φάτε με αυτό τον τρόπο και θα ξαναγίνετε υγιείς. Η Βίλπι αποφάσισε να ακολουθήσει μια «καθαρή διατροφή» - μια δίαιτα που προωθεί την κατανάλωση τροφίμων στην καθαρότερη μορφή τους: ωμό, αληθινό και ακατέργαστο. Ήταν μια αντίδραση ενάντια σε έναν «τοξικό» κόσμο τροφίμων: τα αλμυρά, λιπαρά, τα γλυκά σνακ και το κρέας από τις απάνθρωπες φάρμες ζώων, που προειδοποιούσε για κακή υγεία: οτιδήποτε από τις αλλεργίες μέχρι τον καρκίνο.
Η Βίρπι άρχισε να ακολουθεί την ωμή διατροφή που υποστήριζε ο Ντέιβιντ Γουλφ από το Σαν Ντιέγκο. Και απευθύνθηκε και στην Κίμπερλι Σνάϊντερ, διάσημη για τους χυμούς της. «Αυτοί οι διαδικτυακοί ειδικοί έδειχναν υγιείς, και αμφισβητούσαν τον παλιό τρόπο σκέψης: οι γιατροί ξέρουν πάντα τι είναι καλό για σένα».
Σύντομα, η Βίρπι άρχισε να αλέθει το κουνουπίδι σε μικροσκοπικά κομμάτια για να φτιάξει πίτσα και έκοβε κολοκυθάκια σε μικρές λωρίδες για να φτιάξει σπαγγέτι χωρίς γλουτένη.
Αφού εγκατέλειψε την γλουτένη και την ζάχαρη, τα συμπτώματά της βελτιώθηκαν. «Κέρδισα πολύ ενέργεια. Ήθελα να τρέχω πάνω κάτω στον δρόμο. Ήμουν ενθουσιασμένη – ήταν ένας καινούριος κόσμος για μένα». Η αρχισυντάκτριά της, τη ζήτησε να γράψει για την νέα της διατροφή στην ιστοσελίδα του περιοδικού. Κι έτσι έκανε. Διάβασε πολλά βιβλία και άρθρα. Και τον Σεπτέμβριο του 2014 ίδρυσε το μπλογκ της Vanelja.
Κι αν το μπλογκ της έθεσε τα θεμέλια, το Instagram έκανε το υπόλοιπα. Άρχισε να ανεβάζει φωτογραφίες με τα πολύχρωμα smoothies της και τις πίτσες με γλυκοπατάτες. Το 2015, επιλέχθηκε από το Instagram ως ένας λογαριασμός που πρέπει να ακολουθήσει κάποιος. «Πήγα για ύπνο και είχα περίπου 5.000 οπαδούς. Το επόμενο πρωί είχαν φτάσει τους 70.000. Ήταν τελείως τρελό».
Τα πρώτα συμπτώματα εμφανίστηκαν τον Φεβρουάριο του 2018
Αλλά τον Φεβρουάριο του 2018 άρχισε να νιώθει αδύναμη και είχε πονοκεφάλους, ζάλη και ασταθή καρδιακό παλμό. Άρχισε να έχει κόκκινα σημάδια στο πρόσωπό της και την μύτη της. «Αλλά το πιο ανησυχητικό ήταν όταν σταμάτησε η περίοδός μου. Αναρωτήθηκα τι συνέβαινε. Ποτέ δεν είχα προβλήματα». Τότε δεν σκέφτηκε ότι η διατροφή της μπορεί να ήταν ο φταίχτης, καθώς στο παρελθόν μια αλλαγή στη διατροφή ήταν αυτή που την έκανε να νιώθει υγιής.
Τώρα πλέον, η καθημερινή διατροφή της Βίρπι περιλαμβάνει μια ομελέτα για πρωινό, κεφτεδάκια ή κοτόπουλο από βιολογικό κρέας με ψητά λαχανικά για μεσημεριανό και μια κρεατόσουπα για δείπνο.
Τρώει βούτυρο και κατσικίσιο τυρί, αλλά πίνει μόνο γάλα βρώμης, και μαύρη ζάχαρη. Τα δικαιώματα των ζώων εξακολουθούν να είναι σημαντικά για την μπλόγκερ, γι’ αυτό και τρώει μόνο οργανικό ή «άγριο» κρέας.
«Ίσως αν είχα έναν πολύ πιο χαλαρό τρόπο ζωής κάπου στην Χαβάη, να μην είχα κανένα πρόβλημα με το γεγονός πως είμαι vegan. Αλλά στη ζωή που κάνω τώρα, αυτή η διατροφή δεν δούλεψε για μένα» λέει η Βίρπι.
Φωτογραφίες: Instagram/ vanelja