Πώς είναι να δημιουργείς «περιεχόμενο» στο Διαδίκτυο εκμεταλλευόμενος την οργή και τα νεύρα των άλλων; Κάποιοι βρήκαν την... κότα που κάνει τα χρυσά αυγά.
«Με μισούν τόσο πολύ». Αυτά είναι τα λόγια της «δημιουργού περιεχομένου» Winta Zesu, η οποία πέρυσι έβγαλε 150.000 ευρώ μόνο από αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πώς το έκανε αυτό; Μα απλώς εκμεταλλεύτηκε την οργή και τον θυμό των «ακολούθων» της.
Τους τσίγκλισε, τους προκάλεσε με κάτι που είπε και εκείνοι αμέσως... ψάρωσαν. Και τα δολάρια και τα ευρώ άρχισαν να ρέουν... βροχή στον τραπεζικό της λογιαριασμό.
Τι ξεχωρίζει λοιπόν τη Winta Zesu από τους άλλους influencers και content providers; Οι άνθρωποι που σχολιάζουν τις αναρτήσεις της και αυξάνουν την επισκεψιμότητα στα βίντεό της, το κάνουν συχνά από θυμό.
«Κάθε μου βίντεο που έχει αποκτήσει εκατομμύρια προβολές οφείλεται σε σχόλια μίσους», εξηγεί η 24χρονη.
Σε αυτά τα βίντεο καταγράφει τη ζωή ενός μοντέλου της Νέας Υόρκης, το μεγαλύτερο πρόβλημα της οποίας είναι ότι είναι πολύ όμορφη. Αυτό που κάποιοι στα σχόλια δεν αντιλαμβάνονται, είναι ότι η Winta υποδύεται έναν χαρακτήρα. Δεν τα υποστηρίζει όλα όσα λέει. Σαν να είναι μια ηθοποιός δηλαδή. Αλλά «τσιμπάνε».
«Δέχομαι πολλά άσχημα σχόλια, οι άνθρωποι λένε «δεν είσαι το πιο όμορφο κορίτσι»», λέει στο BBC από το διαμέρισμά της στη Νέα Υόρκη. Και αυτά είναι τα πιο ήρεμα σχόλια που ακούει...
«Rage baiters» με λόγο και αιτία
Η Winta είναι μέρος μιας αυξανόμενης ομάδας διαδικτυακών δημιουργών που φτιάχνουν περιεχόμενο «rage baiting», όπου ο στόχος είναι απλός: να γυρίζουν βίντεο ή να γράφουν αναρτήσεις που κάνουν άλλους χρήστες να θυμώνουν και να οργίζονται, και στη συνέχεια να απολαμβάνουν τις χιλιάδες, ή ακόμη και τα εκατομμύρια, των κοινοποιήσεων και των likes.
Διαφέρει από το «clickbait», όπου ένας τίτλος χρησιμοποιείται για να δελεάσει τον αναγνώστη να κάνει κλικ για να δει ένα βίντεο ή ένα άρθρο.
Όπως σημειώνει η ειδική επί digital marketing Andrea Jones: «Το clickbait αντικατοπτρίζει τι υπάρχει σε αυτό το κομμάτι του περιεχομένου και προέρχεται από μια θέση εμπιστοσύνης, ενώ το περιεχόμενο του rage baiting έχει σχεδιαστεί για να χειραγωγεί τον θεατή/χρήστη».
Όμως, η επίδραση που έχει το αρνητικό περιεχόμενο στην ανθρώπινη ψυχολογία είναι κάτι που είναι εγγενές σε εμάς, σύμφωνα με τον Δρ William Brady, ο οποίος μελετά τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος αλληλεπιδρά με τις νέες τεχνολογίες.
Η αύξηση του περιεχομένου που προκαλείται από το rage baiting συνέπεσε με μια μεγάλη αλλαγή: οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης πληρώνουν περισσότερο τους δημιουργούς για το περιεχόμενό τους. Και κάποιοι είδαν (και δεν τους αδικούμε γι' αυτό) την (νευριασμένη) κότα που κάνει τα (οργισμένα) αυγά.
«Εμπλοκή υψηλότερης ποιότητας»
«Αν δούμε μια γάτα, λέμε 'α, είναι χαριτωμένη' και προχωράμε παρακάτω, χωρίς να αλληλεπιδρούμε. Αλλά αν δούμε κάποιον να κάνει κάτι άσχημο ή άσεμνο, μπορεί να γράψουμε στα σχόλια από κάτω 'αυτό είναι απαίσιο. Ε λοιπόν, αυτού του είδους το σχόλιο θεωρείται από τον αλγόριθμο ως «εμπλοκή υψηλότερης ποιότητας»», εξηγεί η Jones.
«Όσο περισσότερο περιεχόμενο δημιουργεί ένας χρήστης, τόσο περισσότερη εμπλοκή έχει, τόσο περισσότερο πληρώνεται. Και έτσι, ορισμένοι δημιουργοί θα κάνουν τα πάντα για να έχουν περισσότερες προβολές, ακόμη και αν αυτό είναι αρνητικό ή προκαλεί οργή και θυμό στους ανθρώπους», προσθέτει εμφατικά η ίδια.
Το rage baiting περιεχόμενο έχει πολλές μορφές, από εξωφρενικές και γελοίες συνταγές φαγητού μέχρι επιθέσεις στον αγαπημένο σας ποπ σταρ. Αλλά την ίδια στιγμή, το rage baiting έχει εξαπλωθεί και στην πολιτική.
Όπως παρατηρεί ο Δρ. Βrady: «οι πρόσφατες αμερικανικές εκλογές αντί για ζητήματα πολιτικής φύσεως, αντ' αυτού επικεντρώθηκαν στην οργή και ήταν υπερ-εστιασμένες στο “ο Τραμπ είναι φρικτός για αυτόν τον λόγο” ή “ο Χάρις είναι φρικτή για εκείνον τον λόγο”».
Ηate-speech, οργή και θυμός στο Διαδίκτυο
Μια έρευνα της ανταποκρίτριας του BBC για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης Marianna Spring διαπίστωσε ότι ορισμένοι χρήστες στο X πληρώνονταν «χιλιάδες δολάρια» από τον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης, για να μοιράζονται περιεχόμενο που περιελάμβανε παραπληροφόρηση, εικόνες που δημιουργούσε η τεχνητή νοημοσύνη και αβάσιμες θεωρίες συνωμοσίας.
Ορισμένοι που μελετούν τις τάσεις ανησυχούν ότι το υπερβολικά αρνητικό περιεχόμενο μπορεί να οδηγήσει στο να «καούμε» ψυχοσυναισθηματικά.
«Μπορεί να αποδειχτεί πραγματικά εξαντλητικό να έχεις συνεχώς τόσο αρνητικά συναισθήματα», λέει η Ariel Hazel, επίκουρος καθηγήτρια επικοινωνίας και ΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.
«Οι αλγόριθμοι ενισχύουν την οργή, κάνει τους ανθρώπους να πιστεύουν ότι είναι πιο φυσιολογικό», λέει ο Dr. Brady. Και συνεχίζει:
«Αυτό που γνωρίζουμε από ορισμένες πλατφόρμες όπως το Χ είναι ότι το πολιτικά ακραίο περιεχόμενο παράγεται στην πραγματικότητα από ένα πολύ μικρό κλάσμα της βάσης των χρηστών, αλλά οι αλγόριθμοι μπορούν να το ενισχύσουν σαν να πρόκειται για μεγαλύτερη πλειοψηφία».
«Δεν είναι πλέον αστείο»
Επιστρέφοντας στο διαμέρισμα της στη Νέα Υόρκη, η Zesu στρέφεται στην πολιτική.
«Ναι, δεν συμφωνώ με τους ανθρώπους που χρησιμοποιούν δόλωμα οργής για πολιτικούς λόγους», λέει η νεαρή δημιουργός περιεχομένου.
«Αν το χρησιμοποιούν πραγματικά για να εκπαιδεύσουν και να ενημερώσουν τον κόσμο, είναι μια χαρά. Αλλά αν το χρησιμοποιούν για να διαδώσουν παραπληροφόρηση, δεν συμφωνώ καθόλου με αυτό. Δεν είναι πια αστείο».