Στις 16:30 τοπική ώρα υποστηρίζει ο Guardian ότι πέθανε χθες η βασίλισσα Ελισάβετ (τουλάχιστον αυτή ήταν η ώρα που ενημερώθηκε η πρωθυπουργός Λιζ Τρας), βάζοντας τέλος στην 70ετή βασιλεία της. Δύο ώρες δηλαδή προτού γίνει γνωστό το νέο σε όλο τον κόσμο.
Ήταν νωρίτερα το μεσημέρι όταν το Παλάτι, σε μια εξαιρετικά περίεργη κίνηση, εξέδιδε ανακοίνωση που αναφερόταν στην υγεία της βασίλισσας, περιγράφοντας την κατάστασή της ως ανησυχητική. Ήταν προσεκτική αλλά -αμέσως στη Βρετανία και στους γνωρίζοντες εκεί το πώς λειτουργεί το Παλάτι- δηλωτική για το τι συνέβαινε.
Λίγη ώρα αργότερα έγινε γνωστό ότι σύσσωμη η βασιλική οικογένεια, τα παιδιά και τα εγγόνια της Ελισάβετ ταξίδευαν στο Μπαλμόραλ για να βρεθούν στο προσκέφαλό της. Μόνο ο Κάρολος και η Άννα πρόλαβαν, τα υπόλοιπα παιδιά της και τα εγγόνια της έφθασαν αφού είχε ξεψυχήσει.
Το νέο, όπως είναι φυσικό, έχει προκαλέσει θλίψη στη Βρετανία και στον βρετανικό λαό. Εβδομήντα χρόνια βασίλισσα σημαίνει, πρακτικά, ότι μεγάλο μέρος του βρετανικού λαού γεννήθηκε με την Ελισάβετ να είναι ήδη στον θρόνο και να αποτελεί τη σταθερά του. Τα πάντα άλλαζαν, ο κόσμος ολόκληρος άλλαζε, η βασίλισσα Ελισάβετ ήταν εκεί επί 70 χρόνια για έναν λαό, σημαντικό τμήμα του οποίου έτρεφε αγάπη για τη βασίλισσά του και τον θεσμό. Εξ ου και οι εικόνες με τους Βρετανούς να κλαίνε χθες έξω από το Μπάκιγχαμ.
Πώς έγινε γνωστή η είδηση θανάτου της βασίλισσας Ελισάβετ
Ο Dan Sabbagh σε άρθρο του στον Guardian περιγράφει πώς εξελίχθηκε το χθεσινό 24ωρο και πώς το νέο τού θανάτου της βασίλισσας Ελισάβετ έγινε γνωστό.
Γράφει στον Guardian:
Το σημείωμα και οι ψίθυροι στην Τρας για την υγεία τής βασίλισσας Ελισάβετ
Ήταν αμέσως φανερό ότι κάτι σοβαρό συνέβαινε. Λίγο μετά το μεσημέρι ο Nadhim Zahawi, ο καγκελάριος του δουκάτου του Λάνκαστερ, κατευθύνθηκε επειγόντως στην αίθουσα των Κοινοτήτων για να παραδώσει στη Λιζ Τρας ένα σημείωμα. Παρέμεινε στο πλάι της και ψιθύρισε κάτι στο αυτί της, ενώ ο Κιρ Στάρμερ μιλούσε στην αίθουσα.
Λίγο αργότερα η Άντζελα Ρέινερ, αναπληρώτρια ηγέτις των Εργατικών, έλαβε επίσης ένα σημείωμα. Διάβασε καλά το περιεχόμενό του προτού σηκώσει το βλέμμα της, σε μια στιγμή αμφιβολίας και ανησυχίας. Η συζήτηση για το ανώτατο όριο τιμών ενέργειας συνεχίστηκε, αλλά ξαφνικά το σχέδιο ενίσχυσης της κυβέρνησης, ύψους 150 δισεκατομμυρίων λιρών, δεν ήταν πλέον το θέμα της ημέρας.
Οι παρευρισκόμενοι δημοσιογράφοι το πρόσεξαν γρήγορα. Γνωρίζοντας ότι έπρεπε να είναι κάτι σημαντικό για να προκαλέσει μια τέτοια έντονη δραστηριότητα, οι εικασίες στράφηκαν γρήγορα στην υγεία της βασίλισσας. Η 96χρονη μονάρχης έδειχνε αδύναμη όταν είχε προσκαλέσει στο Μπαλμόραλ την Τρας να σχηματίσει κυβέρνηση, δύο ημέρες νωρίτερα, με μώλωπες -πιθανότατα από πεταλούδα- να είναι σαφώς ορατοί στο δεξί της χέρι.
Η ανακοίνωση του Μπάκιγχαμ που έδειχνε ότι κάτι περίεργο συμβαίνει
Δεν χρειάστηκε να περιμένουμε πολύ. Λίγο μετά τις 12.30 μ.μ. το παλάτι του Μπάκιγχαμ εξέδωσε μια ασυνήθιστη ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία «οι γιατροί της βασίλισσας ανησυχούν για την υγεία της Μεγαλειοτάτης και συνέστησαν να παραμείνει υπό ιατρική παρακολούθηση». Άλλες λεπτομέρειες δεν υπήρχαν. «Η βασίλισσα είναι άνετα» σημείωνε, αλλά δεν αναφερόταν τίποτα πιο θετικό για την κατάσταση της υγείας της.
Λίγα λεπτά αργότερα η συζήτηση στο Κοινοβούλιο διεκόπη για λίγο από τον Λίντσεϊ Χολ, τον πρόεδρο της Βουλής, μόλις σηκώθηκε όρθιος ο Ίαν Μπλάκφορντ, ο ηγέτης του SNP στο Γουέστμινστερ. Σύμφωνα με το πρωτόκολλο, στη Βουλή δεν συζητούν ούτε καν αναφέρονται στον μονάρχη, αλλά αυτή τη φορά το πρωτόκολλο παραμερίστηκε. Ο Χολ έδωσε στη βασίλισσα «τις καλύτερες ευχές μας», σε μια σύντομη δήλωση, προτού ζητήσει από τον βουλευτή να συνεχίσει.
Ακολούθησε καταιγισμός επίσημων μηνυμάτων, που τόνιζαν τη σοβαρότητα της κατάστασης της βασίλισσας. Η Τρας δήλωσε ότι ήταν «βαθιά ανήσυχη», όπως και ο Στάρμερ. Ο Τζάστιν Γουέλμπι, ο αρχιεπίσκοπος του Κάτενμπερι, έγραψε στο Twitter: «Είθε η παρουσία του Θεού να ενισχύσει και να παρηγορήσει την Αυτής Μεγαλειότητα, την οικογένειά της και όσους τη φροντίζουν στο Μπαλμόραλ».
Η στιγμή που ενημερώθηκαν αυτοί που έπρεπε, για να περιμένουν το χειρότερο
Στο Γουέστμινστερ ειπώθηκε ότι «οι κατέχοντες συνταγματικούς ρόλους» είχαν ενημερωθεί να προετοιμαστούν για το χειρότερο. Ένας σύμβουλος είπε πως υπήρξε καταιγισμός «επειγόντων τηλεφωνημάτων» το μεσημέρι, καθώς οι επίσημοι φορείς εξέταζαν την κατάσταση ετοιμότητάς τους για τη γνωστή ως «Επιχείρηση Γέφυρα του Λονδίνου», τα σχέδια που υπήρχαν για τον θάνατο της βασίλισσας, ξεκινώντας με 10 ημέρες πένθους που θα κορυφωθούν με την κρατική κηδεία.
Ένας πρώην ηγέτης της αντιπολίτευσης είπε στους φίλους του «έτσι γίνεται» -ότι η επίσημη προειδοποίηση από το Παλάτι και οι δηλώσεις που ακολούθησαν ήταν σύμφωνες με το πρωτόκολλο για το οποίο είχε κάποτε ενημερωθεί. Αλλά στο παρασκήνιο οι βασιλικοί δημοσιογράφοι έλεγαν ότι «η γέφυρα δεν έχει πέσει» -που σημαίνει ότι, όσο σοβαρή κι αν ήταν η κατάσταση, η βασίλισσα ήταν ακόμη ζωντανή στο σπίτι της στη Σκωτία.
Εν τω μεταξύ, το BBC είχε διακόψει απότομα το Bargain Hunt στις 12.40 μ.μ., με την οθόνη να μαυρίζει προς στιγμήν, προτού εμφανιστεί η παρουσιάστρια ειδήσεων Τζοάνα Γκόσλινγκ και διαβάσει τη δήλωση του Παλατιού. Ο εθνικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας άλλαξε το πρόγραμμα και ξεκίνησε live για την κατάσταση της βασίλισσας, με τον Χιου Έντουαρντς, φορώντας μαύρη γραβάτα, να αναλαμβάνει αργότερα να μεταδώσει τα γεγονότα.
Η οικογένεια της βασίλισσας Ελισάβετ άρχισε να συγκεντρώνεται στο Μπαλμόραλ
Η οικογένεια της βασίλισσας άρχισε να συγκεντρώνεται στο
Μπαλμόραλ. Ο πρίγκιπας Κάρολος, ο μεγαλύτερος γιος και διάδοχός της, ήταν ήδη στο πλευρό της βασίλισσας όταν έγινε γνωστή η είδηση. Είχε μείνει με τη σύζυγό του Καμίλα στο Birkhall, σε κοντινή απόσταση στο κτήμα του Aberdeenshire, και, όπως αναφέρθηκε, έκανε τακτικές πρωινές επισκέψεις για να δει τη βασίλισσα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, καθώς η υγεία της ήταν κλονισμένη.
Η πριγκίπισσα Άννα, που βρισκόταν επίσης στη Σκωτία, κατευθύνθηκε γρήγορα στο Μπαλμόραλ και, πριν περάσει πολλή ώρα, τα άλλα παιδιά της βασίλισσας και τα εγγόνια της ξεκίνησαν για το Μπαλμόραλ. Ο πρίγκιπας Γουίλιαμ, μαζί με τον πρίγκιπα Άντριου, τον πρίγκιπα Έντουαρντ και τη σύζυγό του Σοφί, πήραν ειδικό αεροπλάνο της RAF από το Νόρθολτ του βορειοδυτικού Λονδίνου στο Αμπερντίν ώστε να βρεθούν στο πλευρό της βασίλισσας, φτάνοντας στο Μπαλμόραλ με αυτοκινητοπομπή λίγο μετά τις 5 το απόγευμα.
Ο πρίγκιπας Χάρι, ο οποίος επρόκειτο να εμφανιστεί σε μια τελετή απονομής φιλανθρωπικών βραβείων, ακύρωσε την εμφάνισή του και ξεκίνησε και εκείνος για το Μπαλμόραλ, αν και η σύζυγός του Μέγκαν δεν ήταν στο πλευρό του. Η Κέιτ Μίντλετον, η δούκισσα του Κέιμπριτζ, παρέμεινε στο Γουίνδσορ, παραλαμβάνοντας τα τρία μικρά παιδιά της από το σχολείο. Ήταν η πρώτη τους ημέρα, η πρώτη φορά που και οι τρεις τους -ο Τζορτζ, η Σαρλότ και ο Λουί- πήγαιναν μαζί στο σχολείο και μάλιστα στο νέο τους σχολείο.
Ο καιρός ήταν κακός, αλλά πολίτες άρχισαν να συγκεντρώνονται στο παλάτι του Μπάκιγχαμ και στο Μπαλμόραλ. Ο Τζο Μπάιντεν, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, είπε στην Τρας κατά τη διάρκεια μιας απογευματινής βιντεοσκοπημένης συνάντησης για την κρίση στην Ουκρανία ότι ο ίδιος και η σύζυγός του «έχουν τη βασίλισσα και την οικογένειά της στις σκέψεις τους».
Τι συνέβη το δίωρο που μεσολάβησε από τον θάνατο τής βασίλισσας Ελισάβετ μέχρι την ανακοίνωση
Για λίγες ώρες, δημοσίως, δεν ήταν σαφές τι συνέβαινε. Αλλά η βασίλισσα είχε πεθάνει. Μια βασιλεία 70 ετών είχε λήξει μετά από μια σύντομη -όπως φαίνεται- ασθένεια. Η Τρας ενημερώθηκε από τον υπουργό Σίμον Κέις στις 16.30 τοπική ώρα (στις 18:30 ώρα Ελλάδος), και θα χρειάζονταν δύο ώρες για να ανακοινωθεί η είδηση στη χώρα.
Οι βασιλικοί ανταποκριτές είχαν ενημερωθεί να είναι εν αναμονή μιας σημαντικής ανακοίνωσης -μια συνήθης πρακτική του Παλατιού- και αυτή ήρθε λίγο πριν από τις 18.30. Ακολούθησε η ανακοίνωση του θανάτου της βασίλισσας Ελισάβετ.
«Η βασίλισσα πέθανε ειρηνικά στο Μπαλμόραλ σήμερα το απόγευμα» ξεκινούσε η ανακοίνωση. Μια βασιλεία που είχε ξεκινήσει με τα ασπρόμαυρα χρώματα του 1952 είχε φτάσει στο τέλος 70 χρόνια αργότερα, και η είδηση θα αντηχούσε σε όλο τον κόσμο μέσα σε μια στιγμή, μέσω των social media. Αλλά, καθώς αυτό συνέβαινε, το Παλάτι έδωσε έμφαση στη διαδοχή: «Ο βασιλιάς και η βασιλική σύζυγος θα παραμείνουν στο Μπαλμόραλ απόψε και θα επιστρέψουν αύριο στο Λονδίνο».
Το BBC έκοψε το πλάνο, εκείνη τη στιγμή έδειχνε τους πολίτες που είχαν συγκεντρωθεί έξω από το Παλάτι και έδειξε μια σημαία στο παλάτι του Μπάκιγχαμ που ήταν ήδη κρεμασμένη μεσίστια. Ο Έντουαρντς (ο παρουσιαστής του BBC) ετοιμαζόταν σαφώς να κάνει την πιο συγκινητική ανακοίνωση της ραδιοτηλεοπτικής του καριέρας και φαινόταν και ακουγόταν συγκινημένος. «Πριν από λίγα λεπτά τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ ανακοίνωσαν τον θάνατο της Αυτής Μεγαλειότητος αρκετές φορές, σαν η είδηση να ήταν πολύ μεγάλη για να την αφομοιώσει κανείς με μία φορά.
Ακολούθησαν ο εθνικός ύμνος και στη συνέχεια λίγα λεπτά κενού, ώστε να αφομοιωθεί η είδηση. Ο βασιλιάς Κάρολος Γ', ανεβαίνοντας στον θρόνο, σε μια αναπόφευκτη στιγμή οικογενειακής θλίψης, εξέδωσε ανακοίνωση περίπου 20 λεπτά αργότερα. «Θα παρηγορηθώ και θα στηριχθώ από τη γνώση μας για τον σεβασμό και τη βαθιά αγάπη με την οποία η βασίλισσα ήταν τόσο ευρέως αποδεκτή», έγραψε.
Η Τρας, δύο ημέρες μετά την έναρξη της θητείας της ως η 15η πρωθυπουργός που ανέλαβε από τη βασίλισσα Ελισάβετ και -όπως αποδείχθηκε- τελευταία, βγήκε στην Ντάουνινγκ Στριτ. Η πρωθυπουργός είπε ότι η βασίλισσα ήταν «ο βράχος πάνω στον οποίο χτίστηκε η σύγχρονη Βρετανία», και κατέληξε, με τη φωνή της να σπάει, δηλώνοντας: «Ο Θεός ας σώζει τον βασιλιά».
Πλήθος κόσμου, που έφτανε τις χιλιάδες, άρχισε να συγκεντρώνεται στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ και στο Μπαλμόραλ. Εν τω μεταξύ, το BBC έψαχνε να βρει τον κατάλληλο συμβολισμό και τον βρήκε, καθώς άλλαξε την κάλυψη στο Κάστρο του Ουίνδσορ. Πέρα από την ταράτσα του κάστρου, είχε εμφανιστεί ένα ουράνιο τόξο και για μια στιγμή η κάμερα παρέμεινε εκεί».