«Γιατί μας ενδιαφέρει τι φοράει η πρώτη κυρία των ΗΠΑ;» είναι ένα ερώτημα που κάνουν πολλοί σε κάθε ορκωμοσία Αμερικανού προέδρου.
Γιατί πίσω από κάθε φόρεμα ή ταγέρ κρύβεται μια ολόκληρη διπλωματία, είναι η σύντομη απάντηση. Ή, όπως λέει η επιμελήτρια της αμερικανικής πολιτικής ιστορίας, των μεταρρυθμιστικών κινημάτων και της πολιτικής ιστορίας των γυναικών στο Εθνικό Μουσείο Αμερικανικής Ιστορίας του Smithsonian, Λίζα Κάθλιν Γκρέιντι: «Γιατί θεωρείται ότι είναι η πρώτη κυρία της αμερικανικής ιστορίας. Βγαίνει έξω και εκπροσωπεί τις ΗΠΑ σε όλη τη χώρα και σε όλο τον κόσμο».
Από το 1789, το ύφασμα, η κατασκευή, η προέλευση και ο συμβολισμός πίσω από τα ρούχα που φορούν οι σύζυγοι των προέδρων την ημέρα της ορκωμοσίας διαβάζονται σαν δελτίο Τύπου για τις προθέσεις τους για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Haute couture στο Λευκό Οίκο και γάντια J. Crew
Για παράδειγμα, όταν η Καρολίν Χάρισον έκανε γνωστό πως το φόρεμά της ήταν αμερικανικής κατασκευής, ενίσχυσε την πολιτική του συζύγου της «Πρώτα η Αμερική». Από την άλλη, η Τζάκι Κένεντι σηματοδότησε τα σχέδιά της να εμπλουτίσει τον Λευκό Οίκο με haute couture. Κι όταν η Μισέλ Ομπάμα φόρεσε γάντια J. Crew ήταν σαν να ανακοίνωνε πως ήταν μια πρώτη κυρία για το λαό.
Το 2021, η Τζιλ Μπάιντεν προώθησε το πνεύμα της ενότητας μέσω λεπτών συμβολισμών, φορώντας ένα ιβουάρ φόρεμα και κασμιρένιο παλτό της Gabriela Hearst, κεντημένο με τα ομοσπονδιακά λουλούδια από κάθε πολιτεία. Τέσσερα χρόνια νωρίτερα, η Μελάνια Τραμπ φορούσε ένα κασμιρένιο φόρεμα Ralph Lauren και ένα ψηλόμεσο cropped σακάκι σε baby blue απόχρωση, που θύμιζε την εικόνα της πρώην πρώτης κυρίας Τζάκι Κένεντι και όλο το μοντέρνο κύρος που πρεσβεύει η εικόνα της.
Αυτή η παράδοση της δήλωσης μέσω των ρούχων χρονολογείται από το 1912, όταν η Έλεν Ταφτ δώρισε το φόρεμά της από τον χορό της ορκωμοσίας στο Εθνικό Μουσείο Αμερικανικής Ιστορίας Smithsonian.
Πρώτες Κυρίες των ΗΠΑ και ο συμβολισμός των ρούχων τους
Ας δούμε μερικές από τις πρώτες κυρίες των οποίων τα ρούχα της ορκωμοσίας είχαν βαθύ συμβολισμό, και μερικές φορές προκάλεσαν αντιπαραθέσεις.
Καρολίν Χάρισον
Το 1889, σύμφωνα με το Smithsonian, η πρώτη κυρία Καρολίν Χάρισον έκανε μια σιωπηρή δήλωση όταν επέλεξε μια εμφάνιση φτιαγμένη εξ ολοκλήρου στην Αμερική, προκειμένου να υποστηρίξει την οικονομική πλατφόρμα «Πρώτα η Αμερική» του συζύγου της, Μπέντζαμιν Χάρισον.
Επρόκειτο για μια πολυκρατική προσπάθεια, με φόρεμα από την εταιρεία Ghormley, Robes et Manteaux στη Νέα Υόρκη, το μπροκάρ μεταξωτό ύφασμα του οποίου προήλθε από την Logan Silk Company στις λίμνες Finger Lakes βορειότερα, και το μοτίβο του με τις βελανιδιές -φόρος τιμής στον πρώην πρόεδρο Γουίλιαμ Χένρι Χάρισον, τον παππού του Μπέντζαμιν- σχεδιασμένο από την καλλιτέχνιδα Mary Williamson από την Ιντιάνα.
Μάμι Αϊζενχάουερ
Η Μάμι Αϊζενχάουερ γνώριζε τη δύναμη του Τύπου. Το 1953, παρά τις εκκλήσεις των εφημερίδων να δώσει τη δημοσιότητα τις λεπτομέρειες του φορέματος της ορκωμοσίας του συζύγου της, δεν το έκανε μέχρι μία εβδομάδα πριν από την τελετή.
Το φόρεμα που σχεδίασε η Nettie Rosenstein περιείχε περισσότερα από 2.000 χειροποίητα στρας και συνοδευόταν από ασορτί γάντια όπερας, μια τσάντα με στρας και ένα τσόκερ με τρεις σειρές μαργαριτάρια. Το χρώμα του φορέματός της ήταν μια απόχρωση για την οποία είχε γίνει γνωστή - όπως το δελτίο τύπου το περιέγραφε, «ένα λεπτό, αλλά σαφές ροζ Renoir».
Για τη δεύτερη θητεία του συζύγου της, η Αϊζενχάουερ συμπεριέλαβε λίγη αυτοπροβολή πέρα από το δελτίο τύπου: Πρόσθεσε στο λαμπερό φόρεμά της, κεντημένο με μαργαριτάρια, κρύσταλλα και τοπάζια (επίσης από τον Ρόζενσταϊν), μια τσάντα με το γράμμα «Μ» στη μία πλευρά και το «1957» στην άλλη.
Τζάκι Κένεντι
Η Τζάκι Κένεντι δεν ήταν η πρώτη στο ρόλο της που είδε τη μόδα ως εργαλείο ήπιας ισχύος, αλλά έμεινε στην ιστορία επειδή τη χειρίστηκε τόσο αποτελεσματικά. Αν και παραδοσιακά η βραδιά του χορού της ορκωμοσίας ήταν το κατάλληλο μέρος για μια μεγαλοπρεπή είσοδο, η πιο αξιοσημείωτη επιλογή της Κένεντι εκείνη την ημέρα ήταν το pillbox καπέλο της.
Οι ενδυματολογικές επιλογές της πρώτης κυρίας καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, συμπεριλαμβανομένης της κατάλευκης μεταξωτής σιφόν αμάνικης τουαλέτας με ασορτί κάπα που φορούσε στον βραδινό χορό, την εδραίωσαν ως μια νέα δύναμη στον κόσμο της μόδας και υποστήριξαν το όραμα του Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι για μια νέα, μεταμορφωτική εποχή για την προεδρία.
Αλλά ορισμένα από τα χαρακτηριστικά της εμφάνισής της εκείνη την ημέρα δεν ήταν όπως τα ήθελε - το καπέλο και το παλτό της από εκείνη την ημέρα δεν ήταν στην πραγματικότητα μπλε, αλλά σε πιο ουδέτερο τόνο. Το σχήμα του καπέλου της είχε επίσης ένα ευτυχές ατύχημα, με ένα μικρό βαθούλωμα που εμφανίστηκε καθώς η Κένεντι το προσάρμοζε στην εμφάνισή της.
Λέιντι Μπερτ Τζόνσον
Ως πρώτη κυρία, η Λέιντι Μπερντ Τζόνσον ήταν η πρώτη που ανέλαβε πιο ενεργό ρόλο κατά τη διάρκεια του προεδρικού όρκου, κρατώντας τη Βίβλο για τον Λίντον Τζόνσον το 1965 - μια επιλογή που έκτοτε έχει γίνει παράδοση. Ήταν ήδη πρώτη κυρία για περισσότερο από έναν χρόνο, αλλά η πρώτη ορκωμοσία του προέδρου είχε πραγματοποιηθεί γρήγορα και ζοφερά στο Air Force One τις ώρες μετά τη δολοφονία του Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι.
Στις φωτογραφίες από την εκδήλωση του 1965, η Τζόνσον ξεχωρίζει με εντυπωσιακό κόκκινο χρώμα ανάμεσα σε μια θάλασσα από κυρίως μαύρα κοστούμια. Αλλά είναι το ζωηρό κίτρινο σατέν φόρεμά της και το παλτό της από εκείνο το βράδυ που έχει γίνει μια από τις πιο αξιομνημόνευτες εμφανίσεις της ημέρας της ορκωμοσίας.
Ρόζαλιν Κάρτερ
Πολλές διασημότητες και δημόσια πρόσωπα ανακυκλώνουν τα ρούχα τους με βάση τη βιωσιμότητα. Όμως η Ρόζαλιν Κάρτερ, μία από τις πρώτες που υιοθέτησε την τάση αυτή, δεν έτυχε της ίδιας αποδοχής όταν ανακύκλωσε το φόρεμά της, με χρυσά διακοσμητικά στοιχεία, στον χορό της ορκωμοσίας του Τζίμι Κάρτερ το 1977. Κι αυτό γιατί το είχε φορέσει έξι χρόνια νωρίτερα, όταν ο σύζυγός της είχε εκλεγεί κυβερνήτης της Τζόρτζια, με την επινοητική στιλιστική της επιλογή να έχει σκοπό να αποτελέσει ένα ουσιαστικό νεύμα στα επιτεύγματά του. Όμως ο Τύπος (και όχι μόνο) επέκρινε την απόφαση.
«Ήθελε να συνεχίσει την παράδοση και να το φορέσει όταν ο Κάρτερ ορκίστηκε πρόεδρος» δήλωσε στο PBS το 2001 η Edith Mayo, τότε επιμελήτρια της έκθεσης First Ladies. «Αλλά η κοινότητα της μόδας σαφώς δεν το κατάλαβε αυτό και δεν τους άρεσε».
Νάνσι Ρίγκαν
Μετά τη θητεία της Ρόζαλιν Κάρτερ, η Νάνσι Ρίγκαν έδειξε τις προθέσεις της το 1981 με ένα ακριβό λευκό φόρεμα με χάντρες και δαντέλα στον ένα ώμο στην εναρκτήρια χοροεσπερίδα. Ήταν «μια δήλωση ότι η μόδα είχε σημασία», έγραψαν οι New York Times στη νεκρολογία του σχεδιαστή της, του επί χρόνια συνεργάτη της Τζέιμς Γαλανού. Συνδυασμένη με λευκά γάντια όπερας και τα μαλλιά της σε έναν κότσο σινιόν, η επερχόμενη πρώτη κυρία διοχέτευσε αυτοπεποίθηση και πολυτέλεια - αν και δεν μπόρεσε να ξεφύγει και αυτή από την κριτική του Τύπου, αυτή τη φορά για τα υπερβολικά της γούστα.
Μισέλ Ομπάμα
Καθ' όλη τη διάρκεια των δύο θητειών της ως πρώτη κυρία, η Μισέλ Ομπάμα ανέδειξε σταθερά το προφίλ των ανερχόμενων Αμερικανών σχεδιαστών, επιλέγοντας εγχώρια ταλέντα που ευθυγραμμίζονταν βαθιά με τις αξίες της - και ξεκίνησε με τον Jason Wu, ο οποίος σχεδίασε το λευκό φόρεμά της με έναν ώμο, διακοσμημένο με λουλούδια και κρύσταλλα, για τον χορό της ορκωμοσίας το 2009. Αλλά ήταν ένα αξεσουάρ νωρίτερα την ημέρα, συνδυασμένο με το αστραφτερό παλτό της Isabel Toledo, που τράβηξε την προσοχή του κοινού: τα πράσινα γάντια της J. Crew, τα οποία ερμηνεύτηκαν από πολλούς ως ένα πρώιμο σύμβολο της σχετικής για τον κόσμο προσέγγισής της στην πολιτική.
Η συγκεκριμένη επιλογή της Μισέλ Ομπάμα με J. Crew δεν ήταν ένα μεμονωμένο περιστατικό, αλλά η αρχή μιας μακράς «ερωτικής» σχέσης με τα έτοιμα κομμάτια τους.
Το 2017, το Time αναγνώρισε τη λιτότητά της, ως λάτρης της J. Crew, λέγοντας: «Οι γυναίκες σε όλη τη χώρα θα μπορούσαν να ταυτιστούν με την προτίμηση της Πρώτης Κυρίας για ένα χαριτωμένο πουλόβερ και ένα καλό deal».
