Για σχεδόν 200 χρόνια, οι αρχαιολόγοι και οι ιστορικοί πίστευαν ότι μια σειρά ναυαγίων στη νότια Στοκχόλμη της Σουηδίας ανήκε χρονολογικά στην εποχή των Βίκινγκς.
Η εν λόγω θεωρία είχε υϊοθετηθεί από τον 19ο αιώνα και υποδήλωνε ότι τα πλοία αυτά αποτελούσαν μέρος ενός σκανδιναβικού στόλου ηλικίας μεγαλύτερης των 1.000 ετών. Ωστόσο, πρόσφατες έρευνες απέδειξαν στους ειδικούς ότι είχαν πέσει έξω...
Πώς οι ειδικοί αποφάνθηκαν σχετικά με την παλαιότητα του πλοίου
Σύμφωνα με δελτίο Τύπου του Μουσείου Ναυαγίων Vrak, ένα από αυτά τα ναυάγια (με την ονομασία Wreck 65) είναι στην πραγματικότητα το παλαιότερο πλοίο καραβέλα που έχει βρεθεί ποτέ στη σκανδιναβική περιοχή. Κατασκευασμένο μεταξύ 1460 και 1480, το εύρημα αυτό αποτελεί μια σπουδαία ανακάλυψη στην ιστορία της σκανδιναβικής ναυπηγικής.
Σύμφωνα με το Archaeology Magazine Online, οι ναυτικοί αρχαιολόγοι διαπίστωσαν ότι το ναυάγιο 5 είναι ένα σκάφος μήκους περίπου 35 μέτρων και πλάτους 10 μέτρων. Το πιο εντυπωσιακό είναι η τεχνική κατασκευής του, καθώς αντί για το παραδοσιακό στυλ «κλίνκερ των Βίκινγκς», όπου οι σανίδες ξύλου τοποθετούνται η μία πάνω στην άλλη, το πλοίο αυτό συναρμολογήθηκε με τη μέθοδο carvel, όπου οι σανίδες τοποθετούνται η μια δίπλα στην άκρη της άλλης για να σχηματίσουν ένα λείο κύτος.
Ο Hakan Altrock, επιμελητής του μουσείου και διευθυντής του έργου, εξήγησε τη σημασία του ευρήματος: «Αυτό το πλοίο αποτελεί έναν συναρπαστικό σύνδεσμο μεταξύ της μεσαιωνικής και της σύγχρονης ναυπηγικής. Έχει τη δυνατότητα να μας δώσει νέες πληροφορίες για μια κρίσιμη περίοδο της σουηδικής ναυτικής ιστορίας».
Η ανακάλυψη αυτού του πλοίου άλλαξε εντελώς την αντίληψη για την ανάπτυξη της ναυτικής τεχνολογίας στη Βόρεια Ευρώπη. Σύμφωνα με την «Illustrered Videnskab», η τεχνική carvel, η οποία ξεκίνησε από τη Μεσόγειο τον 7ο αιώνα, επέτρεψε την κατασκευή μεγαλύτερων και ισχυρότερων πλοίων που ήταν προσαρμοσμένα να αντέχουν το βάρος των κανονιών, στοιχείο που ήταν πολύ σημαντικό για τον ναυτικό πόλεμο του 15ου αιώνα.
Γιατί οι ειδικοί πίστευαν ότι επρόκειτο για πλοίο των Βίκινγκς;
Το ιστορικό λάθος οφείλεται στο σχήμα του πλοίου του ναυαγίου αλλά και στην έλλειψη τεχνολογίας για την ακριβή χρονολόγησή του τον 19ο αιώνα. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, τα πέντε ναυάγια στο Landfjärden, όπου βρίσκεται το ναυάγιο 5, ανακαλύφθηκαν πριν από περισσότερους από δύο αιώνες και θεωρήθηκε ότι ανήκουν στην εποχή των Βίκινγκς. Μόλις πέρυσι οι αρχαιολόγοι του Μουσείου Ναυαγίων Vrak κατάφεραν να χρονολογήσουν με ακρίβεια τρία από τα μεγαλύτερα ναυάγια στον 17ο και 18ο αιώνα.
Το ναυάγιο 5, ωστόσο, αποδείχθηκε ότι ήταν το παλαιότερο και το σημαντικότερο του συνόλου. Οι ερευνητές μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν την ηλικία του χάρη σε μια χρονολογική ανάλυση του ξύλου, που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με ειδικούς από το Πανεπιστήμιο Lund. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το ξύλο προερχόταν από το Möre στην περιοχή Kalmar ή από το ανατολικό Blekinge στη νότια Σουηδία, γεγονός που συνάδει με τα ιστορικά αρχεία ναυπηγικής της εποχής.
Το Μουσείο Ναυαγίου χρησιμοποίησε προηγμένες τεχνικές φωτογραμμετρίας για να δημιουργήσει ένα τρισδιάστατο ψηφιακό μοντέλο του ναυαγίου 5, επιτρέποντας στους ερευνητές να μελετήσουν τη δομή του χωρίς να διαταράξουν τον χώρο του ναυαγίου.
Μπορείτε να δείτε εδώ το τρισδιάστατο μοντέλο.
Οι αρχαιολόγοι δήλωσαν ότι σκοπεύουν να υποβάλουν αίτηση για εξωτερική χρηματοδότηση προκειμένου να γίνει μια πιο λεπτομερής ανασκαφή του ναυαγίου. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του μουσείου, στόχος είναι να κατανοήσουν καλύτερα πώς αναπτύχθηκε η μετάβαση μεταξύ των μεσαιωνικών και των σύγχρονων πλοίων, μια σημαντική διαδικασία στην εξέλιξη της ναυτιλίας στη βόρεια Ευρώπη.