Όλος ο κόσμος θρηνεί από τη Δευτέρα την καταστροφή από την πυρκαγιά στην Παναγία των Παρισίων. Για τους Γάλλους όμως και για τον κόσμο της μόδας του Παρισιού, η Notre-Dame και όλα όσα αντιπροσωπεύει, είναι κάτι παραπάνω - ένας πόλος βαρύτητας.
Οι Γάλλοι αλλά και οι πολίτες όλου του κόσμου ταράχθηκαν στη θέα του καμένου ναού. Και σύμφωνα με την ψυχοθεραπεύτρια Κατρίν Εμελέτ-Περισόλ ο λόγος είναι απλός: «Αν η Παναγία των Παρισίων μπορεί να εξαφανιστεί, αυτό μας δίνει την αίσθηση πως όλα μπορούν να χαθούν: οι γονείς, η δημοκρατία, η Γη».
Ας περάσουμε όμως στο θέμα της μόδας και στη σημασία της Παναγίας των Παρισίων σε αυτήν.
Ποτέ μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει κάποια επίδειξη μόδας μέσα στον καθεδρικό ναό της Παναγίας των Παρισίων ή στην πλατεία ακριβώς μπροστά στον ναό, τουλάχιστον όπως έχουν γίνει σε άλλα γαλλικά πολιτιστικά αξιοθέατα, όπως το Λούβρο, το Palais de Justice και το Εθνικό Αρχείο.
Μπορεί όμως και να υπήρχε. Η Παναγία των Παρισίων είναι ενσωματωμένη στον χάρτη ψυχογραφικού χαρακτήρα της πόλης, με τους δύο πύργους να ορίζουν μια σιλουέτα ακριβώς όπως το στυλ New Look, με την εικόνα της να είναι ουσιαστικά ένα εμπορικό σήμα από μόνο του.
Τέσσερις φορές τον χρόνο, καθώς όλοι ετοιμάζονται για τις επιδείξεις μόδας υψηλής ραπτικής στο Παρίσι, τα αυτοκίνητα, οι έμποροι λιανικής και οι εκδότες διασχίζουν τρέχοντας με τις γόβες στιλέτο ή τα sneakers τα οικοδομικά τετράγωνα από το Tennis Club de Paris στο Bercy, το Austerlitz και το κέντρο Ζορζ Πομπιντού.
Κάθε φορά, περνούν μπροστά από τους πύργους και τα πελώρια βιτρό του καθεδρικού ναού στην Île de la Cité, που ενώνει νοητά τον οίκο μόδας της Sonia Rykiel στο 6ο διαμέρισμα, με εκείνο του Azzedine Alaïa στο 4ο διαμέρισμα και όλα τα άλλα ατελιέ, όπως τα μαργαριτάρια σε μια κλωστή.
Όταν κάηκε προχθές, το ίδιο έγινε και με έναν από τους πόλους με τον οποίο ο κόσμος της μόδας προσανατολίζεται και όχι μόνο γεωγραφικά.
Η τραγωδία στην Παναγία των Παρισίων συντάραξε τους θεατές σε όλο τον κόσμο, με τους ηγέτες όλων των ειδών να ανταποκρίνονται με συγκίνηση και υποστήριξη. Για τους Γάλλους, υπάρχει μια πιο σπλαχνική σχέση μεταξύ της γαλλικής μόδας και των γαλλικών μνημείων που έχει να κάνει με τους ορισμούς της κουλτούρας της χώρας και τον τρόπο με τον οποίο αυτή διαδίδεται σε όλο τον κόσμο.
Τελικά, ποια είναι η σημασίας της Παναγίας των Παρισίων για τη γαλλική μόδα;
Για τους σχεδιαστές των γαλλικών οίκων μόδας, των οποίων η ταυτότητα είναι συνυφασμένη με την ιστορία του Παρισιού, η Παναγία των Παρισίων δεν είναι απλώς ένα παράδειγμα υπέροχης αρχιτεκτονικής (αν και οι σχεδιαστές αναφέρουν συχνά κάποια διάφορα κτίρια ως καταλύτες για την φαντασία τους), ούτε είναι ένα ακόμη τουριστικό μέρος που βοηθά στο να έλθουν οι πελάτες τους στη Γαλλία (αν και ισχύει κι αυτό).
Είναι, υπό μια πιο αφηρημένη έννοια, μέρος της δικής τους κληρονομιάς, ένα παράδειγμα και μια ενσάρκωση των αξιών που καθορίζουν το έργο τους στο καλύτερο δυνατό: ομορφιά, βιοτεχνία, χειροτεχνία, κληρονομιά, συναισθήματα που παράγονται από την δημιουργικότητα. Ένα τσιμέντο – ή καλύτερα, πέτρα και ξύλο – παράδειγμα της αξίας που βρίσκεται σε αυτές τις έννοιες. Ένας χαρακτήρας στον μύθο που έπλασε ο Βίκτορ Ουγκό και η Disney.
Και για όποιον προσπαθεί να συλλάβει την φευγαλέα ποιότητα της γαλλικής κομψότητας και να της δώσει μορφή – γιατί, ας το παραδεχτούμε, μέρος της υπόσχεσης της γαλλικής μόδας, ειδικά εκείνων των οίκων μόδας που είναι συνώνυμα με αυτό το je ne sais quoi (Dior, Saint Laurent, Givenchy, Chanel και Hermès) – η Παναγία των Παρισίων ήταν ένα ουσιαστικό σημείο αναφοράς.
Αυτός είναι ο λόγος που στην πάροδο του χρόνου χρησιμοποιήθηκε τόσο συχνά ως σκηνικό για τα εξώφυλλα περιοδικών, μια εικόνα που αμέσως σε παραπέμπει στο Παρίσι. Και την ώρα που οι φωτογραφίες από τις φλόγες έκαναν τον γύρο του κόσμου, τόσοι πολλοί σχεδιαστές εντάχθηκαν στην χορωδία του πένθους.
«Ενώ καιγόταν, ένα μέρος από όλους εμάς ξεφυσούσε με τεράστια θλίψη» δήλωσε ο Άντονι Βακαρέλο, ο δημιουργικός διευθυντής του οίκου Yves Saint Laurent. Νωρίτερα, είχε δημοσιεύσει μια φωτογραφία του φλεγόμενου κτιρίου της Παναγίας των Παρισιών στον λογαριασμό του στο Instagram, με μία μόνο λέξη: «λύπη».
Και δεν ήταν ο μόνος που έδειξε την αλληλεγγύη του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Θλίψη για ότι συμβαίνει αυτή την στιγμή στην Παναγία των Παρισίων, ένα μέρος που έχει μεγάλη θέση στην καρδιά μου» ανάρτησε ο Ρικάντρο Τίσι, ο σχεδιαστής της Burberry, που υπήρξε δημιουργικός διευθυντής της Givenchy επί 12 χρόνια. Η Diane von Furstenberg και η Κλερ Κέλερ της Givenchy επίσης εξέφρασαν τα συναισθήματά τους στο Instagram.
Τέλος, σε κείμενό του ο Nicolas Ghesquière, καλλιτεχνικής διευθυντής της γυναικείας σειράς του οίκου Louis Vuitton, χαρακτήρισε την Παναγία των Παρισίων ως «δοκιμασία για την ανθρώπινη δύναμη, την εφευρετικότητα και την πίστη».
Φωτογραφίες: Getty Images, AP