Έγινε διάσημη ως Λόρα Ίνγκαλς στην αγαπημένη τηλεοπτική σειρά «Μικρό Σπίτι στο Λιβάδι», αλλά η ηθοποιός Μελίσα Γκίλμπερτ λέει ότι πίσω από το πλατύ χαμόγελό της, κατά βάθος «πάλευε».
Οι καθημερινοί θόρυβοι, όπως οι ήχοι από το μάσημα, το σκάσιμο της τσιχλόφουσκας, το κλικ των νυχιών – ακόμη και το χτύπημα των χεριών – της προκαλούσαν θυμό.
«Δεν μπορούσα να αντέξω κάποιον να μασάει τσίχλα»
Όταν γύριζε σκηνές για τη σειρά, «αν κάποιο από τα παιδιά μασούσε τσίχλα ή έτρωγε ή χτυπούσε τα νύχια του στο τραπέζι, ήθελα τόσο πολύ να φύγω μακριά» δήλωσε η ηθοποιός το περιοδικό People. «Γινόμουν κατακόκκινη και τα μάτια μου γέμιζαν δάκρυα και καθόμουν εκεί απολύτως δυστυχισμένη και φρικτά ένοχη που ένιωθα τόσο μίσος για όλους αυτούς τους ανθρώπους – ανθρώπους που αγαπούσα».
«Ήταν ένα πραγματικά σκοτεινό και δύσκολο κομμάτι της παιδικό μου ηλικίας» αποκαλύπτει η 60χρονη Γκίλμπερτ.
Τι είναι η μισοφωνία, η διαταραχή από την οποία πάσχει η ηθοποιός
Πολλά χρόνια αργότερα, έμαθε ότι οι έντονες αντιδράσεις της σε ορισμένους θορύβους οφείλονταν σε μια πραγματική νευρολογική αναπηρία, γνωστή ως μισοφωνία, μια κατάσταση κατά την οποία όσοι πάσχουν από αυτήν βιώνουν έντονες και δυσάρεστες συναισθηματικές, φυσιολογικές και συμπεριφορικές αντιδράσεις στον ήχο, και μερικές φορές σε οπτικά ερεθίσματα.
«Έκλαιγα με λυγμούς όταν ανακάλυψα ότι είχε όνομα και ότι δεν ήμουν απλώς ένας κακός άνθρωπος», λέει η Γκίλμπερτ, η οποία ελπίζει να δημιουργήσει ευαισθητοποίηση για την ασθένεια μαζί με το Κέντρο Duke για τη μισοφωνία και τη συναισθηματική ρύθμιση στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Duke.
Για πολλά χρόνια, η οικογένειά της πίστευε ότι ήταν απλώς ένα ιδιότροπο παιδί που «κοιτούσε τους γονείς της, τη γιαγιά της και τα αδέρφια της με μάτια γεμάτα μίσος» λέει. «Πραγματικά πίστευα ότι ήμουν αγενής. Και ένιωθα πολύ άσχημα. Και ένοχη, που είναι ένα μεγάλο συστατικό της μισοφωνίας, η ενοχή που νιώθεις γι’ αυτά τα συναισθήματα μάχης ή φυγής. Είναι μια πραγματικά απομονωτική διαταραχή».
«Δεν επέτρεπα στα παιδιά μου να μασάνε τσίχλα»
Τα ίδια της τα παιδιά γνώριζαν ότι ακόμη και η απλή πράξη του μασήματος μπορούσε να την εκνευρίσει. «Είχα ένα σήμα με το χέρι που έδινα, κάνοντας το χέρι μου μια μαριονέτα και το έκανα να μοιάζει σαν να μασάει και μετά το έκλεινα - όπως «κλείσε το στόμα σου!»» θυμάται. «Τα καημένα τα παιδιά μου πέρασαν όλη τους την παιδική ηλικία μεγαλώνοντας με εμένα να το κάνω αυτό. Δεν τους επιτρεπόταν να έχουν τσίχλες».
Οι αντιδράσεις της στους ήχους έγιναν ακόμη πιο έντονες όταν έφτασε στην εμμηνόπαυση, όταν λέει ότι έπιασε τον εαυτό της να ξεσπά. «Ήμουν πιο ευαίσθητη», λέει η Γκίλμπερτ, συνιδρύτρια της brand lifestyle Modern Prairie που είναι παντρεμένη με τον ηθοποιό Τίμοθι Μπάσφιλντ. «Καθώς τα οιστρογόνα διέρρεαν, ο θυμός διέρρεε και άρχισε να με επηρεάζει πραγματικά σε καθημερινή βάση με τους αγαπημένους μου».
Παρόλο που γνώριζε ότι η πάθηση είχε όνομα, δεν είχε συνειδητοποιήσει ότι υπήρχε τρόπος αντιμετώπισής της μέχρι πέρυσι, όταν ανακάλυψε το Κέντρο Μισοφωνίας του Duke.
Η Θεραπεία που ανακάλυψε και της άλλαξε τη ζωή
«Τους έγραψα και τους είπα: ‘Χρειάζομαι βοήθεια. Παρακαλώ, βοηθήστε με’» λέει η ηθοποιός η οποία μοιράστηκε ένα βίντεο σχετικά με την εμπειρία της στην ιστοσελίδα του κέντρου.
Ο διευθυντής του κέντρου, Dr. Zach Rosenthal, της απάντησε γράφοντας της: «Υπάρχει βοήθεια. Δεν είσαι μόνη σου». Αυτό, λέει, «ήταν τεράστιο». Έμαθε ότι η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία είναι μια αποτελεσματική θεραπεία για τη μισοφωνία και υποβλήθηκε σε 16 εβδομάδες «εντατικής» θεραπείας CBT.
«Πρόκειται για ένα συναισθηματικό ζήτημα. Έχει να κάνει με την αυτορρύθμιση και τον αυτοέλεγχο», λέει η Γκίλμπερτ, η οποία προτρέπει τους άλλους που υποφέρουν να αποφεύγουν όσους ισχυρίζονται ότι μπορούν να προσφέρουν θεραπεία ή φάρμακα για να απαλλαγούν από την πάθηση. Με τη θεραπεία CBT, «συνειδητοποίησα ότι μπορούσα να ιππεύσω αυτά τα κύματα, αλλά ότι δεν πρόκειται να φύγουν. Δεν φεύγουν ποτέ. Αλλά τώρα έχω όλα αυτά τα εργαλεία που μου επιτρέπουν να είμαι πιο άνετη και να πυροδοτώ λιγότερο. Αυτό με έκανε να νιώθω ότι έχω τον έλεγχο».
Έμαθε, για παράδειγμα, να αναγνωρίζει ότι όταν αισθάνεται αγχωμένη, ένα από τα πρώτα σημάδια είναι ότι σφίγγει τα πόδια της. «Έτσι, μόλις αρχίσω να το νιώθω να έρχεται, χαλαρώνω τα πόδια μου», λέει. «Και μόλις έχω τον έλεγχο των ποδιών μου για κάποιο λόγο, μπορώ να κάνω όλα τα υπόλοιπα».
Λόγω των εργαλείων που έμαθε στη CBT, «οι πάντες γύρω μου δεν χρειάζεται να περπατούν όσο πιο αθόρυβα γίνεται», λέει. Μάλιστα, τα περασμένα Χριστούγεννα, έκανε ένα ξεχωριστό δώρο στα παιδιά της: πακέτα τσίχλες για να μασάνε χωρίς να φοβούνται την αντίδρασή της. «Αυτό άλλαξε ολόκληρη τη ζωή μου».