Αν ο κόσμος της κλασικής μουσικής σας φαίνεται βαρετός, η ζωή του Αμερικανού συνθέτη Λέοναρντ Μπερνστάιν θα σας κάνει να αλλάξετε γνώμη.
Γνωστός για τη συγγραφή του West Side Story και τη διεύθυνση της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Νέας Υόρκης, ο ανοιχτός γάμος του αμφιφυλόφιλου μαέστρου, η περιπέτεια με το αγόρι της κόρης του και οι περιπέτειες με βασιλείς τον έκαναν άξιο υποψήφιο για μια χολιγουντιανή βιογραφία.
Τώρα η αντισυμβατική του ζωή και ο γάμος του με τη Χιλιανή ηθοποιό Φελίσια Μοντεαλέγκρε, είναι το θέμα της ταινίας Maestro, που έχει υποψηφιότητα για Όσκαρ, με πρωταγωνιστές τους Μπράντλεϊ Κούπερ και Κάρεϊ Μάλιγκαν.
Ο Μπράντλεϊ Κούπερ, ο οποίος επίσης σκηνοθέτησε την ταινία, δήλωσε: «Ο λόγος για τον οποίο ήθελα να κάνω την ταινία ήταν ότι πιστεύω ότι βρήκαν ο ένας την αδελφή ψυχή του άλλου».
Ποιος ήταν ο Λέοναρντ Μπερνστάιν
Γεννημένος στο Λόρενς της Μασαχουσέτης από Εβραιο-ουκρανούς μετανάστες, ο μουσικόφιλος Λέοναρντ έμαθε μόνος του να παίζει πιάνο αποκλειστικά με το αυτί από παιδί.
Το ταλέντο του τον οδήγησε τελικά στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και στη συνέχεια στη Νέα Υόρκη, όπου έβγαζε τα προς το ζην διδάσκοντας πιάνο.
Στα 25 του διορίστηκε βοηθός μαέστρου στη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης και προκάλεσε αίσθηση εν μία νυκτί όταν, χωρίς πρόβα, αντικατέστησε τον μόνιμο μαέστρο της ορχήστρας Μπρούνο Βάλτερ που είχε προσβληθεί από γρίπη.
Την επόμενη μέρα οι New York Times έγραψαν μια διθυραμβική πρωτοσέλιδη κριτική για τη συναυλία στο Carnegie Hall.
Επαγγελματικά, ο Λέοναρντ συνέχισε την πορεία του, γράφοντας το 1944 τη μουσική για το μιούζικαλ On The Town του Μπρόντγουεϊ.
Αλλά εν μέσω της επιτυχίας του, ζούσε μια διπλή ζωή ως κρυφός αμφιφυλόφιλος σε μια εποχή που οι ομοφυλοφιλικές συναντήσεις ήταν ακόμη παράνομες.
Ενώ φοιτούσε στο Χάρβαρντ, λέγεται πως είχε σχέση με τον πολύ μεγαλύτερό του Ελληνοαμερικανό μαέστρο Δημήτρη Μητρόπουλο, ο οποίος έγινε ο επαγγελματικός του μέντορας.
Συνάντησε για πρώτη φορά τη Φελίσια μια μέρα πριν από τα 24α γενέθλιά της, το 1946. Τα βρήκαν αμέσως και έκαναν σχέδια να παντρευτούν τον επόμενο χρόνο.
Ενώ οι φίλοι τους έκαναν λόγο για έρωτα με την πρώτη ματιά, ο Λέοναρντ πήγαινε με έναν φίλο που ονομαζόταν Σέιμουρ σε συναυλίες στο Σαν Φρανσίσκο και στο Βανκούβερ.
Η ακύρωση του αρραβώνα από τη Φελίσια
Τον Δεκέμβριο του 1947 η Φελίσια έγραψε στον Λέοναρντ ακυρώνοντας τον αρραβώνα και λέγοντάς του: «Ακόμα δεν είσαι σίγουρος ότι είμαι η κατάλληλη για σένα. Δεν είναι τόσο πολύ ότι φοβάσαι να με πληγώσεις όσο ότι μπορεί να 'κολλήσεις με τη σαλάτα'.
Οπότε να μια απόφαση λιγότερη που πρέπει να πάρεις - ας το ακυρώσουμε. Αν συμβεί κάποιο θαύμα και κάποια μέρα με θέλεις πάρα πολύ, ζήτα μου το ξανά».
Λίγο αργότερα, το 1948, ο Λέοναρντ Μπερνστάιν ανέλαβε ρόλο στο Τελ Αβίβ με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Ισραήλ - τότε γνωστή ως Συμφωνική Ορχήστρα της Παλαιστίνης - και ερωτεύτηκε τον νεαρό Ισραηλινό στρατιώτη Azariah Rapoport.
Επιστρέφοντας όμως στη Νέα Υόρκη, δοκίμασε θεραπεία μεταστροφής με τον ουγγρικής καταγωγής δρα Σάντορ Ράντο για να προσπαθήσει να «θεραπεύσει» την ομοφυλοφιλία του και να διαφυλάξει την καριέρα του από τα βαθιά ομοφοβικά μεγαλοστελέχη της ορχήστρας.
Σύντομα αποφάσισε ότι ένας γάμος θα τον «έσωζε», αν και διατηρούσε γνήσια αισθήματα για την εκλεκτή του νύφη, τη Φελίσια.
Γράφοντας σε έναν φίλο, την αποκάλεσε «άγγελο και υπέροχη σύντροφο». Και φαίνεται ότι η Φελίσια έδωσε στον Λέοναρντ την ευλογία της να έχει σχέσεις με άντρες - αρκεί να μην την έφερνε σε δύσκολη θέση δημοσίως.
Του έγραψε: «Είσαι ομοφυλόφιλος και μπορεί να μην αλλάξεις ποτέ. Δεν παραδέχεσαι την πιθανότητα μιας διπλής ζωής, αλλά αν η ψυχική σου ηρεμία, η υγεία σου, ολόκληρο το νευρικό σου σύστημα εξαρτάται από ένα συγκεκριμένο σεξουαλικό πρότυπο, τι μπορείς να κάνεις; Είμαι πρόθυμη να σε αποδεχτώ όπως είσαι, χωρίς να γίνω μάρτυρας». Και η αντισυμβατική ρύθμιση φάνηκε να λειτουργεί για το ζευγάρι για λίγο.
Ο γάμος του Λέοναρντ Μπερνστάιν με τη Φελίσια
Παντρεύτηκαν το 1951 και γρήγορα απέκτησαν τρία παιδιά: τα Jamie, Alexander και Nina. Αλλά σύντομα οι σχέσεις του Λέοναρντ έγιναν ασύμβατες με την οικογενειακή ζωή.
Ένας φίλος που επισκέφθηκε τους Μπερνστάιν θυμήθηκε ότι βρήκε τον Λέοναρντ στο διάδρομο να φιλάει ένα όμορφο 20χρονο αγόρι, ενώ η Φελίσια καθόταν μόνη της στο σαλόνι. Λέγεται επίσης, πως δεχόταν τηλεφωνήματα για τον άντρα της και ανακάλυψε ερωτικά γράμματα από τους πολλούς ερωτικούς φίλους του συζύγου της.
Η μεγαλύτερη κόρη του, Jamie, έγραψε στην αυτοβιογραφία της, Famous Father Girl, ότι έμαθε για τον ανοιχτό γάμο των γονιών της σε ηλικία 18 ετών.
Το 1972 ο πατέρας της, τη σύστησε στον συνθέτη Justus Franz, ο οποίος αργότερα έγινε το αγόρι της. Αλλά η Jamie υποπτευόταν από καιρό ότι ο πατέρας της είχε κι αυτός ρομαντική σχέση μαζί του.
Η ίδια δήλωσε: «Ο πατέρας μου ερωτεύτηκε τον... Justus. «Jamie, θα τον αγαπήσεις - είναι τόσο χαριτωμένος, είναι τόσο όμορφος, είναι τόσο αστείος, είναι τόσο έξυπνος και πρέπει να τον γνωρίσεις».
«Συνάντησα ξανά τον Justus Franz και ερωτευτήκαμε παράφορα και είχαμε αυτή τη μεγάλη σχέση. Στην πορεία, ο Justus αρνήθηκε πάνω κάτω ότι είχε ποτέ σχέση με τον πατέρα μου».
Ένα χρόνο αργότερα, ο Λέοναρντ Μπερνστάιν ερωτεύτηκε τον 24χρονο ραδιοφωνικό διευθυντή Tom Cothran και φαινόταν αρκετά χαρούμενος που η Φελίσια το γνώριζε - αφήνοντάς την να τους πιάσει στο κρεβάτι μαζί.
Το come out του Λέοναρντ Μπερνστάιν
Το 1976 ο Λέοναρντ αποφάσισε τελικά να κάνει come out, να παραδεχτεί δηλαδή τις σεξουαλικές προτιμήσεις του και άφησε τη Φελίσια για τον Τομ.
Εκείνη τη χρονιά σε μια συναυλία της Φιλαρμονικής της Νέας Υόρκης δήλωσε: «Αποφάσισα ότι έπρεπε να το κάνω αυτό για τον εαυτό μου, να ζήσω το υπόλοιπο της ζωής μου όπως θέλω».
Αλλά η Φελίσια φαίνεται να είπε οργισμένη σε έναν φίλο της: «Το κάθαρμα, με πρόλαβε», ενώ στον ίδιο τον Λέοναρντ, είπε «Θα πεθάνεις ως πικραμένος και μοναχικός γέρος». Πράγματι, η νέα σχέση του Λέοναρντ τελείωσε τον επόμενο Φεβρουάριο.
Κατά περίεργο τρόπο έπεισε τη Φελίσια να τον δεχτεί πίσω, αλλά λίγο αργότερα, εκείνη διαγνώστηκε με καρκίνο του πνεύμονα σε τελικό στάδιο.
Ο Λέοναρντ είπε στον γιατρό της: «Τη θέλω, την αγαπώ. Δεν με νοιάζει αν είναι μισοπαράλυτη, είναι η Φελίσια μου».
Τον καταδίωκε η πεποίθηση ότι οι σχέσεις του προκάλεσαν τον πρόωρο θάνατό της, το 1978. Αργότερα εθίστηκε στις αμφεταμίνες και το αλκοόλ και είχε μια παρέα ελκυστικών νεαρών ανδρών που τον ακολουθούσαν σε νυχτερινά κέντρα.
Η κόρη του Nina είπε: «Έλεγα, "Μη μένεις έξω πολύ αργά και μη φέρεσαι άσχημα, ό,τι κι αν κάνεις". Και βέβαια, την επόμενη μέρα στην εφημερίδα New York Post υπήρχε μια φωτογραφία του να χορεύει στα τραπέζια του Studio 54».
Οι δημόσιες αμήχανες στιγμές του Λέοναρντ Μπερνστάιν
Στα τελευταία του χρόνια, ο Λέοναρντ Μπερνστάιν έγινε γνωστός για την πρόκληση πολλών αμήχανων ξεκαρδιστικών στιγμών στα ανώτερα στρώματα της κοινωνίας.
Κατά τη διάρκεια μιας συναυλίας της Συμφωνικής Ορχήστρας του Λονδίνου στο Barbican του Λονδίνου το 1986, την οποία παρακολούθησαν η βασίλισσα Ελισάβετ και ο πρίγκιπας Φίλιππος, άρχισε να παίζει τον εθνικό ύμνο πριν η βασίλισσα φτάσει στη θέση της.
Στη συνέχεια, η Αυτού Μεγαλειότης σταμάτησε μάλλον αμήχανα, στα μισά της διαδρομής προς τη σκάλα του θεάτρου, ενώ το κοινό τραγουδούσε το God Save The Queen.
Την ίδια χρονιά, ο Λέοναρντ απαίτησε από τον βασιλιά της ποπ Μάικλ Τζάκσον να παραστεί στους εορτασμούς για τα 68α γενέθλιά του, αφού τον είχε ιντριγκάρει ο τραγουδιστής του Thriller.
Όταν ο παραγωγός και συνθέτης Quincy Jones του είπε ότι ο Τζάκσον δεν μπορούσε να έρθει, ο Λέοναρντ είπε: «Πες στον Μάικλ Τζάκσον ότι τον διατάζω να έρθει αύριο στο Royce Hall».
Η απειλή του φάνηκε να πιάνει τόπο και ο Μάικλ Τζάκσον παρευρέθηκε. Ο Λέοναρντ ήταν τόσο ενθουσιασμένος, που άρπαξε τον Τζάκσον και τον φίλησε στα χείλη.
Το 1989, ο Leonard διαγνώστηκε με καρκίνο του πνεύμονα. Όμως συνέχισε τις περιοδείες, τη διεύθυνση και το μανιώδες κάπνισμα - μέχρι που κατέρρευσε στη σκηνή.
Πέρασε τα 72α γενέθλιά του, το 1990, στο νοσοκομείο - όπου έμαθε ότι είχε επίσης εμφύσημα και ίνωση.
Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους πέθανε από καρδιακή προσβολή και θάφτηκε δίπλα στη Φελίσια, στο νεκροταφείο Green-Wood της Νέας Υόρκης.