Θύελλα αντιδράσεων προκάλεσε η ηθοποιός Σαρλίζ Θερόν στη Νότια Αφρική επειδή αποκάλεσε «γλώσσα που πεθαίνει» τη μητρική της γλώσσα, τα Αφρικάανς.
Η Θερόν είπε αστειευόμενη ότι τη γλώσσα μιλούν «περίπου 44 άνθρωποι» και ότι «δεν είναι πολύ χρήσιμη».
Η ηθοποιός έκανε τα σχόλια στο podcast SmartLess, λέγοντας ότι μεγάλωσε στη Νότια Αφρική, όπου μιλούσε μόνο Αφρικάανς πριν μάθει αγγλικά σε ηλικία 19 ετών, γι' αυτό και μιλάει με αμερικανική προφορά.
Όμως, οι δηλώσεις της εξαγρίωσαν μερικούς από τους εκατομμύρια ανθρώπους που μιλούν Αφρικάανς στη Νότια Αφρική.
Ο Στιβ Χοφμάιρ, ο οποίος τραγουδάει στα Αφρικάανς, λέει ότι η γλώσσα διαθέτει μερικές από τις καλύτερες βρισιές. Δήλωσε στο TimesLive ότι τα Αφρικάανς «ζουν και βασιλεύουν».
Ο ηθοποιός Τιμ Θερόν είπε στον νοτιοαφρικανικό ιστότοπο News 24 ότι η γλώσσα Αφρικάανς «δεν πεθαίνει… κάθε μέρα γράφονται νέα τραγούδια και ποιήματα, γυρίζονται ταινίες κ.λπ.».
Ορισμένοι σχολιαστές στο Twitter κατηγόρησαν την Σαρλίζ Θερόν ότι «ντρέπεται για τις ρίζες της» ή ότι αναζητά επιβεβαίωση από τους μαύρους, ενώ άλλοι καλωσόρισαν τα λόγια της επειδή «τα Αφρικανάνς έχουν ισχυρή σχέση με το απαρτχάιντ» και «κάποτε χρησιμοποιήθηκαν για την καταπίεση των Αφρικανών».
Η γλώσσα Αφρικάνς είναι ιδιαίτερα πολιτικοποιημένη στη Νότια Αφρική λόγω του ρόλου της κατά τη διάρκεια των δεκαετιών διακυβέρνησης της λευκής μειονότητας, όταν μια σειρά από ρατσιστικές πολιτικές, γνωστές ως απαρτχάιντ, χρησιμοποιήθηκαν για την καταστολή της μαύρης πλειοψηφίας της χώρας.
«Τα Αφρικάνς είναι μια αφρικανική γλώσσα που διαμορφώθηκε εδώ στην Αφρική, αλλά έγινε μια γλώσσα που δίχασε τους ανθρώπους κατά τη διάρκεια του απαρτχάιντ», λέει στο BBC ο καθηγητής Πιτίκα Ντούλι, καλλιτέχνης και πολιτιστικός αναλυτής.
Η επιβολή της γλώσσας στα σχολεία ήταν ο κύριος λόγος της εξέγερσης του Σοβέτο το 1976 κατά του καθεστώτος του απαρτχάιντ, κατά την οποία σκοτώθηκαν τουλάχιστον 170 άνθρωποι, κυρίως μαθητές.
«Αγαπώ τη γλώσσα, αλλά απεχθάνομαι το γεγονός ότι αντιπροσωπεύει την καταπίεση και προκαλεί τραυματικές αναμνήσεις και εμπειρίες», λέει η Όντρεϊ Μπράουν του BBC.
Πολλοί Νοτιοαφρικανοί λένε σήμερα ότι δεν έχει σημειωθεί αρκετή πρόοδος προς την κατεύθυνση της πραγματικής γλωσσικής ισότητας, συμπεριλαμβανομένων των φοιτητών που αγωνίζονται για περισσότερα πανεπιστημιακά μαθήματα στις αφρικανικές γλώσσες.
Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τα Αφρικάανς είναι μια γλώσσα που πεθαίνει, λέει ο καθηγητής Πιτίκα Ντούλι.
Όπως και ο Χοφμάιρ, αγαπά το πόσο εκφραστική και ποιητική μπορεί να είναι η συγκεκριμένη γλώσσα. Επιπλέον, είναι «πολύ καλή για να προσβάλεις τον άλλο - γι' αυτό είναι τόσο όμορφη», λέει γελώντας.
«Η Σαρλίζ Θερόν πρέπει να επιστρέψει και να μείνει εδώ για λίγο καιρό, μπορεί να τη βοηθήσει!».