Όταν η Τζένιφερ Σαχάντ άκουσε ότι το Netflix θα μεταφέρει το βιβλίο του μεγάλου Αμερικανού συγγραφέα Γουόλτερ Τίβις, «Το Γκαμπί της Βασίλισσας», δεν ανησύχησε ιδιαίτερα για το εάν η μίνι σειρά θα είναι τόσο τεχνικά ακριβής όσο το βιβλίο.
Οι δύο φορές πρωταθλήτρια γυναικών των ΗΠΑ και κάτοχος του τίτλου FIDE της γυναίκας Grandmaster διαισθάνθηκε ότι η σειρά του Netflix θα βοηθούσε τις γυναίκες να γνωρίσουν και να έρθουν πιο κοντά στο άθλημα που κυριαρχείται από άντρες. «Δεν είμαι υπερβολικά ευαίσθητη [σχετικά με την ακρίβεια στην αποτύπωση της πραγματικότητας στο σκάκι] —όπως “Ω, Θεέ μου, θα το κάνουν λάθος;”» είπε η Σαχάντ στο Vanity Fair και στην Τζούλι Μίλερ. «Με το σκάκι, νομίζω ότι όσο περισσότερη είναι η προβολή, τόσο το καλύτερο. Τείνει πάντα να παρουσιάζεται με ένα πολύ θετικό φως - ως σύμβολο του πνευματισμού και της δύναμης του νου», προσθέτει, δίνοντας μια πολύ λυρική περιγραφή.
Netflix: Το Γκαμπί της Βασίλισσας, η σειρά που πρέπει να δεις
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή… Λίγα λόγια για τη σειρά του Netflix, «Το Γκαμπί της Βασίλισσας» (σκακιστικό άνοιγμα) για όσους δεν την έχουν δει.
Μεταφερόμαστε στη δεκαετία του 1950. Η Μπεθ, μετά τον θάνατο της μητέρας της, καταλήγει σε ένα ορφανοτροφείο θηλέων στο Κεντάκι. Τα χρόνια περνούν αλλά καμία οικογένεια δεν βρίσκεται για εκείνη. Στα 9 της, όμως, η ζωή της αλλάζει, καθώς στο υπόγειο του ορφανοτροφείου, ο επιστάτης της γνωρίζει τον κόσμο ενός παιχνιδιού που ονομάζεται σκάκι. Το χάρισμά της αποκαλύπτεται γρήγορα, αφήνοντας έκπληκτους όλους τους μεγαλύτερους άνδρες που ασχολούνται με το άθλημα.
Η Μπεθ υιοθετείται, και καταλήγει σε μια προβληματική μεσοαστική οικογένεια, ανάμεσα σε ένα διαλυμένο ζευγάρι. Καθώς τα χρόνια περνούν, η Μπεθ, που την υποδύεται η Άνια Τέιλορ-Τζόι (κλέβοντας ομολογουμένως την παράσταση), εξελίσσεται. Ωστόσο, ο εθισμός της στα χάπια την στοιχειώνει και η σκακίστρια ισορροπεί μεταξύ τρέλας και ιδιοφυΐας, καταφέρνοντας να γίνει είδωλο. Το ξετύλιγμα της ιστορίας επί της οθόνης…
Τελικά, η σειρά του Netflix παρουσιάζει αλήθειες για το σκάκι
Επιστρέφοντας στα σχόλια της Σαχάντ για τη σειρά του Netflix, όπως λέει, όταν ανακάλυψε ότι πίσω από το μυθιστόρημα του Τίβις βρίσκονταν συμβουλές του Γκάρι Γκασπάροφ, έναν από τους σπουδαιότερους παίκτες στην ιστορία, και τον Μπρους Παντολφίνι, διάσημο προπονητή, γνώριζε ότι θα ήταν ρεαλιστικό. Μόλις είδε «Το Γκαμπί της Βασίλισσας», το επιβεβαίωσε: «Τα κατάφερε με την ακρίβεια στο σκάκι».
Το Vanity Fair θέλησε να μάθει από την Σαχάντ, εάν ο κόσμος που παρουσιάζεται στη σειρά Netflix, έχει σχέση με το σκάκι στην πραγματική ζωή και μίλησε μαζί της. Μαζί, λοιπόν, με την αρθρογράφο Τζούντι Μίλερ καταφέρνουμε να γνωρίσουμε έναν κόσμο, άγνωστο για τους περισσότερους... το σκάκι.
«Το σκάκι είναι κάτι που λειτουργεί ως εξισορροπιστής, όταν παίζεις. Δεν γνωρίζει τόσο τα παραδοσιακά όρια και τις ιεραρχίες. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα από τα αγαπημένα μου στοιχεία. Θυμάμαι ως παιδί, μερικές φορές, έπαιζα εναντίον μικρότερων και άλλες κόντρα σε μεγαλύτερους, αλλά ήμασταν όλοι στο ίδιο “γήπεδο”. Και πιστεύω ότι αυτή είναι μια πολύτιμη ικανότητα για τους ανθρώπους -να μην εκφοβίζονται αλλά και μην αισθάνονται καλύτεροι από άλλους», αναφέρει η Σαχάντ.
Οπως υποστηρίζει, το σκάκι μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά στα νεαρά κορίτσια την ώρα που υπάρχει προσκόλληση στα social media και αρκετά ψυχικά ζητήματα, τα οποία αντιμετωπίζουν. «Σίγουρα δεν θα ανησυχείτε για λογαριασμούς κοινωνικών μέσων, θα επειδή είστε εντελώς απορροφημένοι στο παιχνίδι», λέει.
Γιατί περισσότερα αγόρια επιλέγουν το σκάκι
Η Σαχάντ έμαθε τις κινήσεις του σκάκι στα 6 της και άρχισε να παίρνει το άθλημα πιο σοβαρά στην τρίτη ή τετάρτη τάξη. Η σχέση της με το σκάκι πήρε μια διαφορετική τροπή, στο γυμνάσιο, καθώς το άφησε για λίγο στην άκρη, ωστόσο, επέστρεψε. Η σκακιστική οικογένειά της (πατέρας [FIDE] master και αδελφός διεθνής master) φαίνεται να έπαιξε καθοριστικό ρόλο για την αγάπη της.
Οπως περιγράφει, το πικ ηλικίας στα κορίτσια στην Ομοσπονδία Σκακιού των ΗΠΑ είναι στα 8-9. Υπάρχει μεγάλος αριθμός κοριτσιών από τα 6-10, ωστόσο, περίπου στα 12-13 αρχίζουν να το εγκαταλείπουν και ο αριθμός μειώνεται.
Η Σαχάντ αναφέρει ότι αυτό που «παρουσιάζει καλά» η σειρά του Netflix είναι ότι το σκάκι είναι «πραγματικά πολύ κοινωνικό». Παράλληλα, όμως, είναι ένα άθλημα στο οποίο τα κορίτσια δεν επιλέγουν γιατί δεν μπορούν να δημιουργήσουν φιλικούς δεσμούς για να κρατηθούν. «Για να παίξτε σε υψηλό επίπεδο, συνήθως οι φιλίες σε αυτό το δίκτυο είναι πολύ σημαντικές. Επομένως, εάν είσαι κορίτσι και δεν υπάρχουν άλλα κορίτσια για να παίξεις σε ηλικία, επίπεδο και πόλη, μπορεί το άθλημα να αρχίσει να έχει λιγότερο ενδιαφέρον. Ισως απλά να διαλέξουν κάτι άλλο στο οποίο θα έχουν 10 φίλους», εξηγεί.
Από την άλλη, «είναι ευκολότερο για τα αγόρια να κολλήσουν με αυτό γιατί υπάρχουν πολύ περισσότερα αγόρια που παίζουν. Γι 'αυτό και είμαι τόσο ενθουσιασμένη με τη σειρά: Νομίζω ότι πιθανότατα θα ενδιαφέρει περισσότερα κορίτσια, ειδικά σε αυτήν την ηλικία [που μειώνεται ο αριθμός τους στην Ομοσπονδία]», προσθέτει.
Ενα από τα πρότυπα της Σαχάντ είναι η Γιούντιτ Πόλγκαρ, η ισχυρότερη γυναίκα σκακίστρια όλων των εποχών. «Εχει ένα εξαιρετικά επιθετικό στιλ και μου άρεσε πολύ να μελετάω τα παιχνίδια της και μάλιστα αντιγράφω μερικά από τα ανοίγματα της. Το στυλ της Μπεθ [ηρωίδας της σειράς του Netflix] είναι ενδιαφέρον γιατί, από τη μία πλευρά, παίζει ανοίγματα που είναι λίγο πιο συγκροτημένα και στρατηγικά, αλλά είναι επίσης πολύ επιθετική», αναφέρει.
Στη συνέχεια, επιχειρεί να εξηγήσει τι σημαίνει «επιθετικό» παιχνίδι στο σκάκι. Οπως περιγράφει, στο σκάκι υπάρχουν δύο τρόποι νίκης: ο ένας είναι με ματ στον βασιλιά του αντιπάλου στο μεσαίο παιχνίδι μεταξύ του ανοίγματος και του τελικού παιχνιδιού, αν και δεν υπάρχει σαφής γραμμή μεταξύ του ανοίγματος και του μεσαίου παιχνιδιού, και μεταξύ του μεσαίου παιχνιδιού και του τελικού παιχνιδιού. Ο δεύτερος τρόπος είναι ένας παίκτης να φτάσει στο τέλος του παιχνιδιού και να χρησιμοποιήσει τους στρατιώτες για να «ζωντανέψει» τη βασίλισσα, προκειμένου να χρησιμοποιήσει εκείνη για ματ.
Το σημείο στη σειρά του Netflix που δεν άρεσε στη σκακίστρια
Σχολιάζοντας τον εθισμό της Μπεθ στα χάπια και απαντώντας στο εάν υπάρχει μια παρόμοια εικόνα σε παίκτες που βαδίζουν προς την κορυφή, η Σαχάντ αρνείται ότι στο άθλημα παρατηρούνται ακραίες καταστάσεις. «Δεν νομίζω ότι υπάρχουν περισσότερα από ό, τι στον κανονικό κόσμο. Το σκάκι είναι πραγματικά πολύ εξαντλητικό - είναι ένα σπορ μυαλού. Γι 'αυτό πρέπει να είσαι πραγματικά εξαιρετικά υγιής γι’ αυτό. Ως εκ τούτου, στα υψηλότερα επίπεδα, θα έλεγα ότι βλέπετε λιγότερο [εθισμό]. Μπορεί να είναι μια αγχωτική ζωή με πολλά ταξίδια, αλλά εάν οι άνθρωποι χρησιμοποιούν ουσίες κατά τη διάρκεια της καριέρας τους στο σκάκι, θα ήταν πιο πιθανό να χρησιμοποιηθούν για την ανακούφιση από το στρες, αλλά όχι για να βελτιώσουν το παιχνίδι τους», λέει.
Στο σημείο αυτό παραδέχεται ότι η πλοκή με τον εθισμό στα χάπια ήταν και εκείνο που την ξένισε στη σειρά του Netflix. «Αυτό, για μένα, ήταν το μόνο πράγμα στη σειρά που πιστεύω ότι ήταν πραγματικά μη ρεαλιστικό - ειδικά για εκείνη που έπαιρνε χάπια. Αυτό πραγματικά δεν στέκει γιατί το σκάκι απαιτεί οξύτητα και εστίαση. Οπότε το να βλέπεις τη σκακιέρα καλύτερα επειδή παίρνεις ηρεμιστικά -σίγουρα δεν μου φαίνεται αληθινό ή ρεαλιστικό. Είναι ένα έργο μυθοπλασίας, αλλά ανησυχώ λίγο για τους νεότερους ανθρώπους που το βλέπουν αυτό και πιστεύουν ότι τα χάπια μπορεί να τους βοηθήσουν να δουν κομμάτια από σκάκι στην οροφή και να γίνουν ιδιοφυΐα», τονίζει η Σαχάντ.
Κάτι που ξεχώρισε στη σειρά του Netflix η σκακίστρια είναι ο Μπένι, ένας εκκεντρικός παίκτης που θυμίζει ροκ σταρ… Ενας ροκ σταρ του σκακιού! «Μου άρεσε ο Μπένι», λέει, προσθέτοντας ότι και στον πραγματικό κόσμο του σκάκι υπάρχουν «μερικοί πολύ εκκεντρικοί, αλλά και γοητευτικοί χαρακτήρες. Εάν το σκεφτείτε, το lifestyle ενός σκακιστή μοιάζει με τον τρόπο ζωής καλλιτεχνών, όπου ταξιδεύεις, συναντάς καινούργιους ανθρώπους, βυθίζεις τον εαυτό σου σε αυτό το όμορφο παιχνίδι. Σε πολλούς που τους αρέσει είναι ελεύθεροι και εκκεντρικοί».
Εάν αναρωτιέστε εάν υπάρχει ένας «Κιθ Ρίτσαρντς» στο σκάκι, η Σαχάντ απαντά ότι υπάρχουν πολλοί σταρ. Φέρνει, μάλιστα, ως παράδειγμα τον Magnus Carlsen, ο οποίος είναι ο σημερινός παγκόσμιος πρωταθλητής και έχει συμβόλαιο μοντέλου.
Γυναίκες και σκάκι: Νόμισμα με δύο όψεις
Μπορεί οι καιροί να έχουν αλλάξει και να μην βρισκόμαστε στη δεκαετία του ‘60, όπως η πρωταγωνίστρια του Netflix, ωστόσο, μια γυναίκα στον κόσμο του σκάκιού «παλεύει» ακόμα για τη θέση της. «Είναι ανάμεικτη», απαντά στο πώς είναι η εμπειρία της ως μία από τις λιγοστές γυναίκες στο άθλημα, ειδικά καθώς προχώρησε σε υψηλότερα επίπεδα. «Συνολικά είχα μια υπέροχη εμπειρία, συναντώντας ανθρώπους και ταξιδεύοντας στον κόσμο χάρη στο σκάκι. Υπάρχει αυτός ο συνδυασμός λαμβάνοντας πολλή θετική προσοχή και ευκαιρίες, επειδή είσαι μία από τις λίγες γυναίκες στο άθλημα, ενώ υπάρχει επίσης η αρνητικότητα των τρολ και ο έλεγχος, αλλά και η γενική αμφισβήτηση εάν ανήκουν κορίτσια και γυναίκες».
Η Σαχάντ, καταλήγοντας, μιλά για έναν κόσμο χωρισμένο στα δύο. «Το ένα μέρος είναι ενθουσιασμένο που βλέπει κορίτσια και γυναίκες να παίζουν. Αλλά υπάρχει και κάποια δυσαρέσκεια. Ειδικά καθώς το σκάκι μεταφέρεται στο διαδίκτυο, υπάρχουν πολλά άσχημα σχόλια γραμμένα για κορίτσια και γυναίκες. Γι 'αυτό και δυνατοί άνθρωποι, που αγαπούν τη θετική προσοχή και είναι σε θέση να αφήσουν πίσω τους τον αρνητισμό, τα πάνε πολύ καλά στο σκάκι αυτήν τη στιγμή», τονίζει.
Το Γκαμπί της Βασίλισσας βρίσκεται σε μία από τις κορυφαίες θέσεις του τοπ 10 του Netflix, μαγεύοντας το κοινό. Σε περίπτωση που δεν το έχετε δει, μην το προσπεράσετε!