Ο κορωνοϊός βρίσκεται στην καθημερινότητα μας εδώ και δύο χρόνια και η Google, μας προτρέπει να εμβολιαστούμε και να φοράμε μάσκα, ώστε να σωθούν ζωές.
Η νόσος SARS-CoV-2, φαίνεται ότι εμφανίστηκε στην Κίνα, μεταξύ Οκτωβρίου-Νοεμβρίου του 2019 σύμφωνα με εκτιμήσεις των επιστημόνων. Ο covid-19 όπως ονομάστηκε αργότερα, είναι ένας ιός που μπορεί να προκαλέσει νόσο τόσο στα ζώα όσο και στον άνθρωπο. Εάν ένα άτομο μολυνθεί από τον συγκεκριμένο ιό, μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα τα οποία ποικίλλουν από ήπια, όπως αυτά του κοινού κρυολογήματος, έως και πολύ σοβαρά, όπως πνευμονία και αναπνευστική δυσκολία και άλλες δυσλειτουργίες.
Το πρώτο κρούσμα κορωνοϊού παγκοσμίως
Το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα σύμφωνα με την κινεζική κυβέρνηση εμφανίστηκε τον Δεκέμβριο στην ψαραγορά της Γουχάν. Ωστόσο, ορισμένα πρώιμα κρούσματα, που είχαν εμφανιστεί, δεν είχαν καμία σχέση με την Γουχάν πράγμα που σημαίνει ότι ο κορωνοϊός, κυκλοφορούσε ήδη. Σύμφωνα με μελέτη του ΠΟΥ, υπήρχαν σποραδικές μολύνσεις από την covid-19, πολύ πριν το μεγάλο ξέσπασμα στη Γουχάν.
Οι πρώτες μολύνσεις κορωνοϊού στην Ευρώπη
Ο κορωνοϊός, εξαπλώθηκε με ταχύτατους ρυθμούς σε όλη την επικράτεια, από την Ασία ταξίδεψε με γρήγορους ρυθμούς στην αμερικανική ήπειρο, στην Ευρώπη, στην Αυστραλία μέχρι και την Αφρική.
Τα πρώτα κρούσματα στην ευρωπαϊκή ήπειρο αναφέρθηκαν στις 31 Ιανουαρίου του 2019 στην Ιταλία και αφορούσαν δύο Κινέζους τουρίστες στη Ρώμη. Η πρώτη κοινοτική μετάδοση του κορωνοϊού, παρατηρήθηκε στα τέλη Φεβρουαρίου, στο Μπέργκαμο στη βόρεια Ιταλία.
Η πρώτη μεγάλη διασπορά κορωνοϊού στην Ευρώπη πραγματοποιήθηκε από το χιονοδρομικό κέντρο Ισγκλ στην επαρχία του Τιρόλ, στην καρδιά των αυστριακών Άλπεων. Συγκεκριμένα, τουρίστες από όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και όχι μόνο επισκέπτονται ένα από τα πιο διάσημα χιονοδρομικά κέντρα, θέλοντας να περάσουν κάποιες στιγμές χαλάρωσης και ξεγνοιασιάς με θέα τις αυστριακές Άλπεις.
Ωστόσο, τα κρούσματα κορωνοϊού άρχισαν να κάνουν την εμφάνιση τους. Οι πρώτες ενδείξεις ότι η κατάσταση ήταν σοβαρή προέκυψαν την 1η Μαρτίου του 2020 όταν αξιωματούχοι από την Ισλανδία, ανακάλυψαν ότι από τους 15 επιβάτες, που είχαν φτάσει την προηγούμενη μέρα με πτήση της Icelandair από τον Μόναχο, οι 14 είχαν κορωνοϊό. Επίσης όλοι οι θετικοί επιβάτες της πτήσης είχαν επισκεφθεί προηγουμένως το χιονοδρομικό κέντρο στο Ισγκλ.
Αν και το Ρέικιαβικ ενημέρωσε άμεσα την Βιέννη, οι τοπικές υγειονομικές αρχές δεν έδωσαν σημασία στον κίνδυνο, βάζοντας πάνω από τις ανθρώπινες ζωές, τον αρνητικό αντίκτυπο που θα είχε στην τουριστική βιομηχανία μία είδηση ότι το χιονοδρομικό κέντρο στο Ισγκλ, είναι εστία κορωνοϊού.
Τα επόμενα 24ωρα ακολούθησαν, παρόμοιες αναφορές για μολύνσεις τουριστών από τη Δανία, τη Σουηδία, τη Νορβηγία, τη Γερμανία, οι οποίες είχαν σαν κοινό παρονομαστή το χιονοδρομικό κέντρο των Άλπεων.
Οι αυστριακές αρχές αντέδρασαν μόνο όταν εμφανίστηκε το πρώτο κρούσμα σε προσωπικό του χειμερινού θέρετρου, ο οποίος με τη σειρά του μόλυνε άλλα 15 άτομα στον εργασιακό του χώρο, με αποτέλεσμα να κλείσουν όλα τα μπαρ στο Ισγκλ, αλλά όχι τα ξενοδοχεία και το χιονοδρομικό κέντρο.
Τα πρώτα κρούσματα της covid-19 στην αμερικανική ήπειρο
Τα πρώτα κρούσματα κορωνοϊού στις ΗΠΑ παρατηρήθηκαν στις αρχές με μέσα Ιανουαρίου του 2019, σύμφωνα με το Northeastern University της Βοστώνης, όμως αρκετοί από τους μολυσμένους δεν εμφάνισαν συμπτώματα.
Οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν μεγάλο άλμα στα κρούσματα και είχαν ξεπεράσει ήδη τα 28.000 κρούσματα μέχρι την 1η Μαρτίου του 2020. Οι περισσότερες μολύνσεις παρατηρούνταν στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπως στην Νέα Υόρκη, το Σαν Φρανσίσκο, το Σιάτλ και την Σάντα Κλάρα.
Οι πρώτες προσπάθειες εναντίον του κορωνοϊού
Καθώς πλήθαιναν τα κρούσματα αλλά και οι θάνατοι από κορωνοϊό, οι κυβερνήσεις προσπάθησαν να λάβουν μέτρα περιορισμού έτσι ώστε να επιβραδύνουν την υπερμετάδοση του σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού.
Τα νοσοκομειακά συστήματα σε όλο τον κόσμο ήταν στο «κόκκινο», καθώς δέχονταν καθημερινά πιέσεις από νέους ασθενείς-φορείς του κορωνοϊού.
Τα πρώτα lockdown άρχισαν να κάνουν την εμφάνιση τους αρχής γενομένης από την Κίνα και ακολούθησαν ύστερα σε όλη την επικράτεια. Η υποχρεωτική μάσκα ήρθε στη ζωή μας για να μείνει, με ευρεία χρήση σε εσωτερικούς αλλά και σε εξωτερικούς χώρους με μεγάλο συνωστισμό.
Επίσης το αντισηπτικό χεριών, είχε γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας μας, όπως και οι αποστάσεις των δύο και πλέον μέτρων, ο χαιρετισμός από απόσταση ή με αγκώνα, ο περιορισμός των επισκέψεων σε σπίτια, η τηλεργασία -η οποία ήρθε για να μείνει σε πολλούς τομείς της εργασίας-, ο έλεγχος με διαγνωστικά τεστ και η αυτή η αναμονή ότι κάποτε όλο αυτό θα τελειώσει και θα επιστρέψουμε στη ζωή μας, όπως ήταν πριν.
Εμβόλιο: Το μεγάλο όπλο απέναντι στην πανδημία του κορωνοϊού
Καθώς η μάσκα, το αντισηπτικό χεριών, οι αποστάσεις και τα διαγνωστικά τεστ βοηθούσαν, στο να μην γίνει ανεξέλεγκτη η κατάσταση με τη διάδοση του κορωνοϊού, το τελικό χτύπημα στην πανδημία θα δινόταν με την ευρεία χρήση του εμβολίου κατά της covid-19.
Τα εμβόλια από πολλές εταιρίες όπως της Pfizer/ Biontech, της Astazeneca, της Johnson & Johnson, βρίσκονταν ήδη σε στάδια τελικών δοκιμών και περίμεναν την τελική έγκριση και πιστοποίηση έτσι ώστε να χορηγηθούν στο κοινό.
Η 90χρονη Μάργκαρετ Κίναν ήταν η πρώτη παγκοσμίως, που έκανε το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού στις 8 Δεκεμβρίου του 2020, με σκεύασμα της Pfizer/ Biontech. Από τότε έχουν πραγματοποιηθεί 9,68 δισ. δόσεις εμβολίων κατά της covid-19, 32,92 εκ. δόσεις χορηγούνται κάθε μέρα, ενώ το 59,9% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει εμβολιαστεί με τουλάχιστον μία δόση κατά του ιού.
Οι «δυτικές» και οι ανεπτυγμένες οικονομικά χώρες έχουν μεγαλύτερα ποσοστά εμβολιασμού από τις αναπτυσσόμενες ή μη ανεπτυγμένες χώρες και αυτό φαίνεται καθώς μόνο το 9,5% των ανθρώπων από αυτές τις χώρες, έχει εμβολιαστεί με τουλάχιστον μία δόση.
Τα μεγαλύτερα ποσοστά εμβολιασμού παρουσιάζουν τα ΗΑΕ με 92% του πληθυσμού να είναι πλήρως εμβολιασμένοι, ακολουθεί η Πορτογαλία με 90%, η Χιλή με 87%, η Σιγκαπούρη με 87% και η Κούβα με 86%.
Στον αντίποδα, από τα μικρότερα ποσοστά παρουσιάζουν η Αιθιοπία με 6,6% του πληθυσμού της να είναι πλήρως εμβολιασμένοι, Νιγηρία με 5,9%, Μπουρκίνα Φάσο με 5,2% και το Καμερούν 3,1%, είναι μερικές από τις χώρες -κυρίως της αφρικανικής ηπείρου- που βρίσκονται χαμηλά στη λίστα των εμβολιασμών.
Μονοκλωνικά αντισώματα και χάπια εναντίον του κορωνοϊού
Εκτός από τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού, οι φαρμακευτικές εταιρίες προχώρησαν στην δημιουργία χαπιών και μονοκλωνικών αντισωμάτων τα οποία θα χορηγούνται σε ασθενείς με νόσο covid-19, έτσι ώστε να μειώσουν τις πιθανότητες να εμφανίσουν σοβαρές επιπλοκές.
Συγκεκριμένα, αντιικά φάρμακα φάρμακα όπως το molvupiravir, το Paxlovid και το baricitinib θα χορηγούνται σε ασθενείς υψηλού κινδύνου, άνω των 12 ετών, έτσι ώστε να μειώνουν τον κίνδυνο νοσηλείας και θανάτου, μετά από την εμφάνιση συμπτωμάτων κορωνοϊού.
Τα μονοκλωνικά αντισώματα έναντι των πρωτεϊνών του ιού SARS CoV-2, αποτελούν μία θεραπεία που μπορεί να ελαττώσει την πιθανότητα σοβαρής νόσου σε άτομα που μολύνθηκαν και που έχουν υψηλό κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών σε περίπτωση σοβαρής COVΙD-19.
Το Casirivimab και το Imdevimab είναι δυο εξουδετερωτικά μονοκλωνικά αντισώματα που δεσμεύουν μη επικαλυπτόμενους επιτόπους στην περιοχή δέσμευσης του υποδοχέα στην πρωτεΐνης-ακίδα του SARS-CoV-2 και εμποδίζουν την είσοδο του ιού στα κύτταρα.
Ο συνδυασμός δύο αντισωμάτων μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης COVID-19 και η θεραπεία με τον συνδυασμό Casirivimab και Imdevimab έχει φανεί αποτελεσματική στην αντιμετώπιση μη νοσηλευόμενων ασθενών με COVID-19 και στην πρόληψη της λοίμωξης σε άτομα που ήρθαν σε στενή επαφή με κρούσματα.
Οι μεταλλάξεις του κορωνοϊού
Οι χώρες που έχουν μεγαλύτερα ποσοστά εμβολιασμού, προστατεύουν καλύτερα τον πληθυσμό τους εναντίον του κορωνοϊού. Η χρήση μάσκας, ειδικά της διπλής ή της ΚΝ95, είναι καθημερινό εργαλείο προστασίας απέναντι στην covid-19.
Οι μεταλλάξεις του κορωνοϊού, όπως η μετάλλαξη Γάμα, η μετάλλαξη Δέλτα -που εμφάνισε τα πιο ισχυρά συμπτώματα και είχε τη μεγαλύτερη θνητότητα από τις υπόλοιπες μεταλλάξεις- και η τελευταία, η μετάλλαξη Όμικρον -η οποία έχει τη μεγαλύτερη μεταδοτικότητα- άρχισαν να κάνουν σιγά σιγά την εμφάνιση τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Τα συνολικά κρούσματα του κορωνοϊού, σύμφωνα με τον ΠΟΥ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) έχουν ξεπεράσει τα 330 εκ., ενώ οι θάνατοι έχουν ξεπεράσει τα 5.5 εκ. Η μετάλλαξη Όμικρον ευθύνεται για το μεγάλο άλμα στις μολύνσεις του κορωνοϊού καθώς μέχρι την εμφάνιση της τα τέλη Νοέμβρη τα κρούσματα βρίσκονταν κοντά στα 260 εκ. ενώ μέχρι σήμερα στις 18 Ιανουαρίου έχει παρατηρηθεί αύξηση κοντά στις 70 εκ. μολύνσεις σε λιγότερο από δύο μήνες.
Το τέλος της πανδημίας covid-19
Ο κορωνοϊός βρίσκεται στην καθημερινότητα μας εδώ και δύο χρόνια και οι ειδικοί, από την αρχή της πανδημίας, προσπαθούν να κάνουν προβλέψεις για το πότε θα τελειώσει όλο αυτό. Ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ Γκεμπρεγέσους, μιλώντας λίγο πριν τη λήξη του 2021, επισήμανε πώς το 2022 είναι πιθανό να τελειώσει η πανδημία του κορωνοϊού, αλλά ο ιός δε θα εξαφανιστεί τελείως.
Συγκεκριμένα, ο διευθυντής του ΠΟΥ, τόνισε πως πλέον υπάρχουν επαρκή δεδομένα για τον κορωνοϊό, ενώ παράλληλα ανέφερε πως οι προμήθειες των εμβολίων μπορούν να καλύψουν τον εμβολιασμό όλου του παγκόσμιου ενήλικου πληθυσμού και τις ενισχυτικές δόσεις όσων βρίσκονται σε ομάδες υψηλού κινδύνου, έως το πρώτο τρίμηνο του 2022.
Παράλληλα, επισήμανε πως ο τερματισμός της πανδημίας, θα έρθει με την ισότητα των εμβολιασμών σε όλο τον κόσμο, καθώς πολλές μη ανεπτυγμένες χώρες έχουν μικρά ποσοστά εμβολιασμού και είναι αναγκαίο να εμβολιαστούν όλος ο παγκόσμιος πληθυσμός, έτσι ώστε να φθίνει σιγά σιγά η παρουσία του κορωνοϊού στην καθημερινότητα μας.