Ειδικοί προτείνουν ένα κόλπο για όσους εντάσσουν το περπάτημα στην γυμναστική τους, ώστε να είναι πιο αποδοτικό.
Μετά από μια έρευνα με την συμμετοχή εθελοντών περιπατητών διαπιστώθηκε ότι το περπάτημα ή το ανέβασμα σκαλοπατιών με παύσεις σε διαστήματα των 10 έως 30 δευτερολέπτων απαιτούσε 20% έως 60% περισσότερο οξυγόνο, από την κάλυψη της ίδιας απόστασης σε μία συνεχόμενη διαδικασία, χωρίς παύσεις.
Περπάτημα με στάσεις
Αυτό προκύπτει κυρίως επειδή το περπάτημα είναι πιο αποτελεσματικό μετά από αρκετά λεπτά σε κίνηση. «Όταν περπατάμε για μικρότερα διαστήματα, χρησιμοποιούμε περισσότερη ενέργεια και καταναλώνουμε περισσότερο οξυγόνο για να καλύψουμε την ίδια απόσταση», δήλωσε ο Francesco Luciano, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνου και πρώτος συγγραφέας της μελέτης, μιλώντας στην Guardian.
«Είναι σαν να έχουμε ένα αυτοκίνητο που καταναλώνει περισσότερα καύσιμα κατά τα πρώτα χιλιόμετρα απ' ό,τι στη συνέχεια».
Η ομάδα ξεκίνησε τη μελέτη αφού παρατήρησε ότι πολλές εκτιμήσεις για την ενέργεια που απαιτείται για το περπάτημα βασίζονταν σε δεδομένα από άτομα που ασκούνταν σε μεταβολικά σταθερή κατάσταση. Αυτό συμβαίνει όταν ο καρδιακός ρυθμός είναι σταθερός και η παραγωγή και η κατανάλωση ενέργειας από το σώμα είναι ισορροπημένες, μια κατάσταση που συγκρίνεται με ένα αυτοκίνητο που ταξιδεύει με σταθερή ταχύτητα.
Για να μάθουν περισσότερα σχετικά με τις ενεργειακές ανάγκες για διαφορετικούς περιπάτους, οι επιστήμονες ζήτησαν τη συνδρομή 10 υγιών εθελοντών, οι οποίοι παρακολουθούνταν καθώς ασκούνταν σε ένα μηχάνημα αναρρίχησης σκαλοπατιών και σε ένα διάδρομο. Οι ασκήσεις κάλυπταν τρεις διαφορετικές ταχύτητες με περιόδους διάρκειας από 10 δευτερόλεπτα έως τέσσερα λεπτά. Κατά τη διάρκεια των ασκήσεων, οι ερευνητές κατέγραφαν πόσο οξυγόνο κατανάλωνε το κάθε άτομο και επεξεργάζονταν τις μεταβολικές απαιτήσεις για τους διάφορους περιπάτους. Διαπίστωσαν ότι περισσότερη ενέργεια χρειαζόταν στην αρχή κάθε περιπάτου, για να ξεκινήσει και να ζεσταθεί το σώμα, παρά αργότερα στην άσκηση, όταν το σώμα ήδη κινείται και λειτουργεί πιο αποτελεσματικά.
«Όταν ξεκινάμε να περπατάμε, μπορεί να επιβαρυνθούμε με κάποιο σταθερό κόστος στην αρχή της διαδρομής», δήλωσε ο Luciano.
«Κατ' αναλογία, η οδήγηση ενός αυτοκινήτου χρειάζεται κάποια καύσιμα για να ξεκινήσει η μηχανή ή για να βγει το αυτοκίνητο από το γκαράζ. Διαπιστώσαμε ότι όταν ξεκινάμε από την ηρεμία, καταναλώνεται σημαντική ποσότητα οξυγόνου μόνο και μόνο για να ξεκινήσουμε να περπατάμε. Αυτό το κόστος το επωμιζόμαστε ανεξάρτητα από το αν στη συνέχεια περπατάμε για 10 ή 30 δευτερόλεπτα, οπότε αναλογικά βαραίνει περισσότερο για μικρότερες παρά για μεγαλύτερες περιόδους».
Οι μετρήσεις των συμμετεχόντων στα μηχανήματα γυμναστικής αποκάλυψαν επίσης ότι στα πρώτα στάδια του περπατήματος, οι άνθρωποι είναι λιγότερο αποτελεσματικοί στη μετατροπή του οξυγόνου και της ενέργειας σε αποτελεσματική κίνηση, αλλά αυτό βελτιώνεται καθώς βρίσκουν τον βηματισμό τους.
Το έργο ενισχύει τις γνώσεις σχετικά με τα οφέλη για την υγεία από σύντομες βόλτες και το ανέβασμα των σκαλοπατιών, ιδίως για άτομα που κάνουν σε μεγάλο βαθμό καθιστική ζωή.
Οι σύντομες «εκρήξεις» δραστηριότητας που συχνά δεν διαρκούν περισσότερο από δύο λεπτά η καθεμία μπορούν να συμβάλουν αποφασιστικά.
Σημαντική μελέτη για τον σχεδιασμό στοχευμένων προγραμμάτων άσκησης
Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Proceedings of the Royal Society B. Πέρα από τις επιπτώσεις για τους υγιείς ανθρώπους, η έρευνα θα βοηθήσει στην ενημέρωση για τον σχεδιασμό προγραμμάτων αποκατάστασης και συμβουλών άσκησης για άτομα με περιορισμένη κινητικότητα, όπως άτομα με παχυσαρκία και άτομα που έχουν υποστεί εγκεφαλικά επεισόδια. «Οι ερευνητές έχουν συνήθως μετρήσει τις ενεργειακές απαιτήσεις σε περιόδους περπατήματος που διαρκούν πολλά λεπτά. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι δεν είναι καν σε θέση να περπατήσουν για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.
«Σκεφτείτε τα ηλικιωμένα άτομα ή τα άτομα με διαταραχές βάδισης», δήλωσε ο Luciano. «Αν θέλουμε να σχεδιάσουμε προγράμματα για την προώθηση της σωματικής δραστηριότητας ή της άσκησης για αυτά τα άτομα, πρέπει να επανεξετάσουμε τον τρόπο εκτίμησης των ενεργειακών τους απαιτήσεων και να προσαρμοστούμε. Η κατανόηση των ενεργειακών απαιτήσεων των σύντομων περιόδων βάδισης θα μπορούσε να μας βοηθήσει να προωθήσουμε τη σωματική δραστηριότητα με πιο περιεκτικό τρόπο».