Μέχρι τα 11 χρόνια του δεν μπορούσε ούτε να μιλήσει και σήμερα είναι διακεκριμένος καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.
Μια μοναδική ιστορία για ταινία είναι η ζωή του καθηγητή Jason Αrday, ο οποίος θεωρούνταν «ξεγραμμένος» μέχρι τα 11 του, ενώ σήμερα είναι ο νεότερος μαύρος καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.
Οι αριθμοί απεικονίζουν ίσως καλύτερα την καταπληκτική ιστορία του Jason Arday.
Σε ηλικία τριών ετών ήταν χαμένη υπόθεση για τους ειδικούς, αφού διαγνώστηκε με αναπτυξιακή καθυστέρηση και διαταραχή του φάσματος του αυτισμού.
Σήμερα όμως, αυτός ο ίδιος άνθρωπος, που δεν θεωρούνταν δυνατό να κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα, να καταστεί αξιόλογο κομμάτι της κοινωνικής ζωής και να προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο, είναι διάσημος κοινωνιολόγος, μόλις στα 37 του χρόνια. Μελετάει ζητήματα ανισότητας, φυλετικών διακρίσεων και εκπαίδευσης και είναι ο νεότερος μαύρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.
Ο Arday δεν μπορούσε να μιλήσει μέχρι την ηλικία των 11. Δεν μπορούσε να διαβάσει ή να γράψει μέχρι την ηλικία των 18. Πριν από οκτώ χρόνια εργαζόταν σε καθεστώς μερικής απασχόλησης σε μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ.
«Ξυπνάς το πρωί και κανείς δεν ξέρει ποιος είσαι, εκτός από τους δικούς σου», λέει. «Μετά βρίσκεσαι σε μια κατάσταση όπου όλοι σε ξέρουν»!
Θρίαμβος μέσα από τη μουσική
Ο θρίαμβός του, παρά τις αντιξοότητες, όπως σημειώνει η βρετανική Mirror, οφείλεται στην Γκανέζα μητέρα του Gifty, μια νοσοκόμα ψυχικής υγείας, στους στενούς φίλους του, Sandro Sandri και Chantelle Lewis, και στη μουσική της Enya.
Όλα αυτά ενέπνευσαν τον Jason Arday όταν έγινε 11 ετών.
«Πολλά από όσα έμαθα όσον αφορά την ομιλία και την κατανόηση ήρθαν μέσω της μουσικής», εξηγεί.
«Στο σπίτι μου παιζόταν πολλή μουσική για να εξηγήσω τη χρήση των ήχων. Η μητέρα μου έχει εμμονή με τη γαελική και την κέλτικη κουλτούρα. Έτσι, συχνά έπαιζε η Enya στο σπίτι. Έλεγε ''έτσι ακούγεται ένα ποτάμι'' ή αν μιλούσα για να εξηγήσω πώς ακούγεται ένα ποτάμι, αυτές είναι οι λέξεις που θα χρησιμοποιούσα».
«Όλα αυτά τα πράγματα, αυτές οι χιλιάδες ώρες που πέρασε μαζί μου, θυσιάζοντας και εγκαταλείποντας τη δική της καριέρα, άξιζαν τον κόπο», λέει ο Arday.
Οι πρώτες λέξεις ήταν «γεια σας»
«Ήταν όλα καταχωρημένα. Και υποθέτω ότι εκείνη η στιγμή του θριάμβου έρχεται στα 11 και βγάζω το ακουστικό μου και η πρώτες λέξεις που πραγματικά είπα ήταν «γεια σας». Και τις χρησιμοποίησα στο σωστό πλαίσιο! Η μαμά μου είπε ''Τι είπες;'', και την είπα ξανά».
Μέχρι εκείνη τη στιγμή, ο Jason, που μεγάλωσε μαζί με άλλα τρία αδέρφια στο Κλάπαμ του Νότιου Λονδίνου, χρησιμοποιούσε τη νοηματική γλώσσα και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της παιδικής του ηλικίας με λογοθεραπευτές.
Στην οικογένειά του είπαν ότι πιθανότατα θα χρειαζόταν διά βίου υποστήριξη όταν ήταν τριών ετών. Λέει: «Όταν η μητέρα μου έλαβε τη διάγνωση, μου είπε ότι ήταν σχεδόν σαν σφυροκόπημα στην καρδιά της».
«Η αναπτυξιακή καθυστέρηση είναι μια καθυστέρηση επεξεργασίας. Έτσι, ο εγκέφαλός μου επεξεργάζεται τις πληροφορίες πολύ αργά. Αλλά στη συνέχεια, η αυτιστική πλευρά είναι σαν ένα μαγικό κόλπο».
«Μου επιτρέπει να έχω εμμονή με κάτι. Έτσι, η μαμά μου έδωσε πράγματα για να ασχοληθώ. Με έβαλε να παίζω σνούκερ όταν ήμουν 11 ετών».
«Απλά, για να αποκτήσω τη σταθερότητα από την επανάληψη. Δεν την ένοιαζε αν ήμουν καλός ή όχι, παρόλο που κατέληξα στο junior tour! Δεν ήμουν αρκετά καλός για να πάω παραπέρα», λέει με χιούμορ ο 37χρονος καθηγητής.
Στη συνέχεια προσπάθησε να βρει πώς θα μπορούσε να το εφαρμόσει σε άλλους τομείς της ζωής του.
Στην προσπάθεια εντάχθηκε και ο Sandri, ο καθηγητής του Jason στο κολέγιο και στενός φίλος του. «Με πήρε σε ένα μάθημα, παρόλο που δεν είχα κανένα προσόν», εξηγεί ο Jason. «Το μόνο που ήθελε να κάνω ήταν να δουλεύω σκληρά, να κάνω θυσίες και να είμαι συνεπής».
Δεν μιλούσε, αλλά παρακολουθούσε και άκουγε προσεκτικά
Κληθείς να περιγράψει τα χρόνια που δεν μπορούσε να μιλήσει, είπε: «Φαντάζομαι ότι για τη μητέρα μου ήταν πολύ δύσκολο. Αλλά για μένα ήταν όμορφα».
«Περνούσα πολύ χρόνο παρατηρώντας τους ανθρώπους, τον τρόπο που περπατούσαν, τον τρόπο που μιλούσαν, τα συνθήματα που είχαν, τον τρόπο που επικοινωνούσαν με τους ανθρώπους».
«Διάβασα κάτι για τον Νέλσον Μαντέλα. Είχε πει ότι θυμόταν τρία με πέντε πράγματα για κάθε άτομο που συναντούσε. Αυτό είναι κάτι που προσπαθώ να κάνω ακόμα και τώρα».
Δεν σταμάτησε να σπουδάζει και έφτασε στο Κέιμπριτζ
Ο Arday ολοκλήρωσε τις προπτυχιακές του σπουδές στις Εκπαιδευτικές Σπουδές με Φυσική Αγωγή στο Πανεπιστήμιο του Surrey, πριν συνεχίσει τις σπουδές του για το μεταπτυχιακό δίπλωμα Master of Arts (MA) στην Εκπαίδευση στο Πανεπιστήμιο St Mary's, Twickenham και το μεταπτυχιακό πιστοποιητικό στη Γενική Εκπαίδευση (PGCE) στο Institute of Education.
Ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό του στην εκπαίδευση (MEd) στο Liverpool John Moores University, όπου του απονεμήθηκε επίσης διδακτορικό δίπλωμα φιλοσοφίας (PhD) στην εκπαίδευση. Είναι μέλος της Ακαδημίας Ανώτατης Εκπαίδευσης (fHEA).
Λαμβάνοντας υπόψη τα εμπόδια που αντιμετώπισε, το επίτευγμά του είναι ακόμη πιο αξιοσημείωτο.
Ο Jason θα γίνει καθηγητής κοινωνιολογίας της εκπαίδευσης μετά το έργο του στα πανεπιστήμια του Ντάραμ και της Γλασκώβης για την αντιμετώπιση της έλλειψης μαύρων και σκουρόχρομων ατόμων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Ο ίδιος λέει: «Θέλω να βοηθήσω όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους και να βρίσκω πάντα τρόπους να φωτίζω τη λαμπρότητά τους».