Οι σύγχρονες κοινωνίες έρχονται καθημερινά αντιμέτωπες με ένα μεγάλο στοίχημα: την αποδοχή της διαφορετικότητας. Τα ψηλά τείχη που μας χωρίζουν πρέπει να πέσουν, ενώ θα πρέπει να προωθηθεί η έννοια της αλληλεγγύης. Η επόμενη μέρα μας καλεί να ενεργήσουμε πρις αυτή την κατεύθυνση, γιατί διαφορετικά οι προκλήσεις θα είναι ανυπέρβλητες.
Να κάνει πράξη τη συμπερίληψη και να εξοικειώσει τη νέα γενιά με τα θέματα αναπηρίας και προσβασιμότητας επιχειρεί το πρόγραμμα «Δες τη Ζωή Με Άλλα Μάτια», που υλοποιεί η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Με Άλλα Μάτια» και αποτελεί μια πρωτοβουλία-σταθμό για την ευαισθητοποίηση μαθητών και μαθητριών σχετικά με τη διαφορετικότητα, την προσβασιμότητα και την αναπηρία.
Με τη συμμετοχή αναπήρων ατόμων ως συντονιστών, μεταξύ των οποίων και Παραολυμπιακοί αθλητές, το πρόγραμμα αποτελεί ένα δείγμα βιωματικής εκπαίδευσης στα σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Μέσα από ανοιχτό διάλογο και προσωπικές αφηγήσεις, οι μαθητές εξοικειώνονται με έννοιες όπως η προσβασιμότητα, η ισότητα και η μοναδικότητα κάθε ανθρώπου. Το Υπουργείο Παιδείας έχει εγκρίνει το πρόγραμμα, ενισχύοντας την αποδοχή και τη διάδοση του μηνύματός του σε σχολικές κοινότητες σε όλη την Ελλάδα.
Στο πλαίσιο του προγράμματος ανάπηρα άτομα συναντούν μαθητές και μαθήτριες, ανοίγοντας έναν ουσιαστικό διάλογο, που ενισχύει την κατανόηση και καταρρίπτει στερεότυπα. Ήδη, πάνω από 2.000 μαθητές σε 30 σχολεία των δήμων Ελληνικού-Αργυρούπολης, Αλίμου και Γλυφάδας έχουν παρακολουθήσει το πρόγραμμα, με τη στήριξη της LAMDA Development. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούνται πρακτικές προϋποθέσεις, ώστε η Ελλάδα να κάνει ένα βήμα πιο κοντά σε έναν κόσμο χωρίς αποκλεισμούς, όπου η διαφορετικότητα αποτελεί πηγή έμπνευσης και δημιουργικότητας.
«Στη LAMDA Development οραματιζόμαστε έναν κόσμο καλύτερο, περισσότερο φιλικό και συμπεριληπτικό για όλες και όλους. Με αυτό το στόχο υλοποιούμε δράσεις με έντονο το κοινωνικό τους αποτύπωμα. Δράσεις όπως η στήριξη της Ελληνικής Παραολυμπιακής Επιτροπής αλλά και του εκπαιδευτικού πρόγράμματος «Δες τη Ζωή με Αλλα Μάτια» αναφέρει η Κατερίνα Κυπραίου, Υπεύθυνη Επικοινωνίας και Εταιρικής Υπευθυνότητας της LAMDA Development, σημειώνοντας την δέσμευση της εταιρείας να επεκτείνει το πρόγραμμα και σε περισσότερα σχολεία.
Πώς θα σπάσουμε τα στερεότυπα
«Ο στόχος μας είναι να σπάσουμε τα στερεότυπα γύρω από την αναπηρία», εξηγεί ο Βαγγέλης Αυγουλάς, Πρόεδρος της ΑΜΚΕ «Με Άλλα Μάτια». «Μέσα από έναν ειλικρινή διάλογο με τα παιδιά, θέλουμε να τους δείξουμε ότι ανάπηρα και μη ανάπηρα άτομα μπορούμε να είμαστε μια ομάδα, μια αγκαλιά, μια κοινωνία».
Με τη συμμετοχή και των Παραολυμπιακών αθλητών, αξιοποιουμε ακόμα πιο πολύ τη δύναμη και την έμπνευση των ατόμων με αναπηρία ώστε το μήνυμα για ένα κόσμο χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς να φτάσει πιο ουσιαστικά στη νέα γενιά.
Διαμορφώνοντας το μέλλον
«Ο ρόλος του σχολείου είναι καθοριστικός και πολύ σημαντικός», υπογραμμίζει η Σμαράγδα Ματθαίου, ψυχολόγος και σύμβουλος σχολικής ζωής. «Το σχολείο καλείται να μάθει στα παιδιά νέες γνώσεις, αλλά και να τους βοηθήσει να απομάθουν παρανοήσεις που τυχόν έχουν δημιουργηθεί». Σύμφωνα με την ίδια, οι έννοιες της συμπερίληψης, της ισοτιμίας και του σεβασμού αποτελούν επιταγή για το σύγχρονο σχολείο.
Το πρόγραμμα υλοποιείται σε σχολεία με την ενεργό συμμετοχή αναπήρων ατόμων, που μοιράζονται τις εμπειρίες τους με μαθητές. «Τα παιδιά δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ενθουσιασμό, κάνοντας ερωτήσεις που αφορούν τα συναισθήματα ενός ατόμου με αναπηρία και πώς μπορούν να βοηθήσουν για να γίνει πιο εύκολη η καθημερινότητά του», προσθέτει η κυρία Ματθαίου.
Όπως εξηγεί η ίδια, ερωτήσεις όπως «Μπορεί ένα τυφλό άτομο να δει εικόνες στα όνειρά του;» ή «Μπορεί ένα κωφό άτομο να ακούσει φωνές;» αναδεικνύουν την αθωότητα και τη δίψα των παιδιών για γνώση. Άλλωστε, όπως τονίζει, μέσα από την αθωότητα και τον αυθορμητισμό των παιδιών, γεννιέται η ελπίδα για μια κοινωνία όπου το διαφορετικό δεν είναι μόνο αποδεκτό, αλλά και γιορτάζεται.
Ο δρόμος προς τη συμπερίληψη
Το πρόγραμμα δεν περιορίζεται μόνο στη θεωρία. Οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να αντιληφθούν μέσα από πραγματικές ιστορίες και βιωματικές εμπειρίες πώς η αναπηρία δεν είναι εμπόδιο, αλλά μέρος της ανθρώπινης διαφορετικότητας. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, καταρρίπτονται στερεότυπα και προκαταλήψεις, ενώ ενισχύονται η κατανόηση και ο σεβασμός.
Κατά τη διάρκεια των επισκέψεων, ομιλητές μοιράζονται προσωπικές εμπειρίες, απαντώντας στις ερωτήσεις των παιδιών. «Δεν υπάρχουν λάθος ερωτήσεις», σημειώνει ο Bαγγέλης Αυγουλάς, εκ γενετής τυφλός και δικηγόρος. «Απαντάμε σε όλα, από το αν οι τυφλοί βλέπουν όνειρα μέχρι το πώς διαχειριζόμαστε τις δυσκολίες. Οι ερωτήσεις των παιδιών μας εκπλήσσουν με την αθωότητα και την ευρηματικότητά τους, όπως το πώς να ζωγραφίζουν ανάγλυφα για να μπορώ κι εγώ να βλέπω τις ζωγραφιές τους».
Το «Δες τη Ζωή Με Άλλα Μάτια» είναι μια πλατφόρμα που ανοίγει νέους δρόμους για τη συμπερίληψη και τη συνύπαρξη. «Η ζωή είναι όμορφη όταν συνεχίζεται, παρά τις όποιες δυσκολίες», καταλήγει ο Βαγγέλης Αυγουλάς, ενθαρρύνοντας τα παιδιά να δουν τις δυσκολίες ως προκλήσεις που μπορούν να ξεπεραστούν. Με τη στήριξη της LAMDA Development, το πρόγραμμα συνεχίζει να εκπαιδεύει, να εμπνέει και να φέρνει την αλλαγή.