Η υγεία επιδεινώνεται με περισσότερο ή λιγότερο έντονες ευπάθειες όταν περνάμε ένα όριο που ορίζεται από τις υγειονομικές αρχές.
Η γήρανση περιλαμβάνει διάφορες διαστάσεις: φυσιολογική, ψυχολογική και κοινωνική. Ενώ η ηλικία βασίζεται στο ημερολόγιο, η εμπειρία της ηλικίας ποικίλλει ανάλογα με το πλαίσιο.
Στο παρελθόν, η σύνταξη σηματοδοτούσε μια αρκετά απότομη αλλαγή και μια ξαφνική μεταβολή στη γήρανση. Σήμερα, αυτό δεν ισχύει πλέον.
«Στο ερώτημα αν είναι δυνατόν να προσδιορίσουμε με ακρίβεια μια “γερασμένη ηλικία”, η απάντηση δεν μπορεί να είναι ξεκάθαρη» λέει ο Benoît Schneider, ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Λωρραίνης και επίτιμος πρόεδρος της Γαλλικής Ομοσπονδίας Ψυχολόγων και Ψυχολογίας. Η γήρανση είναι μια προοδευτική διαδικασία, ένα ταξίδι στο τέλος του οποίου φτάνουμε στην κατάσταση του να είμαστε γερασμένοι.
Για την Ανώτατη Αρχή Υγείας της Γαλλίας, «ο ορισμός ενός ηλικιωμένου ατόμου εξαρτάται από το πλαίσιο. Η ευθραυστότητα βοηθά να αναγνωρίσουμε καλύτερα τα άτομα που ανήκουν στη γηριατρική. Η είσοδος στη γήρανση δεν αναφέρεται σε καμία συγκεκριμένη ηλικία, αλλά σε μια κατάσταση λειτουργικής αναπηρίας που βιώνεται υποκειμενικά ή αντικειμενικά, σύμφωνα με όσα λένε τα ίδια τα ηλικιωμένα άτομα».
Από την ηλικία των 50 ετών μπορεί να αρχίσουν να εκδηλώνονται παράγοντες κινδύνου
Είναι μεταξύ των 50 και 75 ετών -παρόλο που μπορούμε να παραμείνουμε γενικά σε καλή υγεία- που εισερχόμαστε σε μια φάση σταδιακής ευαλωτότητας. Όχι ότι θεωρούμαστε «ηλικιωμένοι» από τα 50, αλλά είναι παραδεκτό ότι οι παράγοντες κινδύνου μπορεί να αρχίσουν να εκδηλώνονται από αυτή την ηλικία.
Στην πράξη, το κοινώς αποδεκτό όριο για το «ηλικιωμένο» άτομο είναι τα 75 έτη, σύμφωνα με την Ανώτατη Αρχή Υγείας της Γαλλίας, μια ηλικία από την οποία η υγεία αρχίζει να επιδεινώνεται μόνιμα, με λιγότερο ή περισσότερο έντονες ευαλωτότητες και λιγότερη κοινωνική ζωή.
Οι όροι που χρησιμοποιούνται για κάθε ηλικία
Σε κοινωνικό επίπεδο χρησιμοποιούνται διάφοροι όροι για κάθε ηλικία: «ηλικιωμένος» από τα 55 έτη (κόσμος της εργασίας), από τα 70 έτη (ιατρικός κόσμος), «ηλικιωμένος» από τα 75 έτη, «τρίτη ηλικία» μεταξύ 75 και 85 ετών και «μεγαλύτερη ηλικία» από τα 85 έτη.
Η γήρανση είναι επομένως προσωπική για τον καθέναν. Μερικές φορές επιταχύνεται από δύσκολο ψυχολογικό πλαίσιο, μια ασθένεια ή το πρώιμο πένθος ενός κοντινού προσώπου. Η γήρανση θα έρθει αναπόφευκτα, αλλά με διαφορετικό τρόπο, ανάλογα με τον τρόπο που ο καθένας προσεγγίζει τα βιωμένα γεγονότα, ιδιαίτερα τα αρνητικά, τα τραυματικά, ή αυτά που μπορεί να προκαλέσουν κρίση. Τα στάδια της ζωής επηρεάζουν, αναπόφευκτα, τη μετάβαση από την ενήλικη ζωή στην ηλικιωμένη.