Η ταινία του 1993 «Aνήθικη Πρόταση» προκαλεί ακόμα συζήτηση, 30 χρόνια μετά, για την υπόθεσή της.
Τα ερωτικά θρίλερ στις αρχές της δεκαετίας του '90 ήταν της μόδας και ο σκηνοθέτης Έιντριαν Λάιν ήταν ο βασιλιάς του είδους.
Η διαστροφική υπόθεση της ταινίας: «Ανήθικη πρόταση» του Λάιν, με πρωταγωνιστές την Ντέμι Μουρ και τον Γούντι Χάρελσον, ως Νταϊάνα και Ντέιβιντ, αφορά ένα ερωτευμένο αλλά οικονομικά ζορισμένο ζευγάρι που προσεγγίζεται από τον Τζον Γκέιτζ - που υποδύεται ο Ρόμπερτ Ρεντφορντ- έναν playboy δισεκατομμυριούχο με μια διεστραμμένη πρόταση.
Η υπόθεση συμπυκνώνεται στην ατάκα: «Ας υποθέσουμε ότι σου προσφέρω 1 εκατομμύριο δολάρια για μια νύχτα με τη γυναίκα σου».
Η ταινία σημείωσε τεράστια εμπορική επιτυχία αλλά αυτόχρονα, χλευάστηκε από τους κριτικούς και παραμένει αντικέιμνεο συζήτησης μετά από τόσα χρόνια.
Η ταινία χαρακτηρίστηκε ευρέως σεξιστική επειδή χρησιμοποίησε τον χαρακτήρα της Μουρ ως αντικείμενο σεξουαλικής ανταλλαγής, ένα θέμα που έγινε κωμικά κυριολεκτικό σε μια σκηνή με μια λιτά ντυμένη Μουρ να κυλιέται σε ένα κρεβάτι γεμάτο χαρτονομίσματα.
«Με αηδίασε», δήλωσε η Μπέτι Φρίνταν, συγγραφέας του «The Feminine Mystique», στους Los Angeles Times.
Για τη σεναριογράφο Έιμι Χόλντεν Τζόουνς, της οποίας η προηγούμενη δουλειά, η ταινία «Mystic Pizza» του 1988, είχε μικρή απήχηση κατά την αρχική της κυκλοφορία (παρά το γεγονός ότι πρωταγωνιστούσε ένα νέο ταλέντο, η Τζούλια Ρόμπερτς), το σενάριο της «Ανήθικης πρότασης» άλλαξε την καριέρα της.
Αλλά δεν ήταν εύκολο, δήλωσε η ίδια στην εφημερίδα The Post.
«Ήταν μια απίστευτα σεξιστική εποχή», είπε η Τζόουνς, προσθέτοντας ότι «το μόνο που έπρεπε να κάνω ήταν να μην ενοχλούμαι ποτέ με το γεγονός ότι έφεραν άλλους σεναριογράφους, να μην κατηγορώ ποτέ τους ανθρώπους, να μην προκαλώ ποτέ πρόβλημα. Γιατί, αν προκαλούσες πρόβλημα, απλά θα έφευγες».
Η «Ανήθικη Πρόταση» αντέχει στο χρόνο ως ένα ηθικό δίλημμα
«Το ξαναείδα χθες το βράδυ για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό», είπε, «και άντεξε καλύτερα απ' ό,τι νόμιζα!», είπε η Τζόουνς.
Η Τζόουνς μίλησε στη New York Post για τη δημιουργία του σκανδαλώδους σεναρίου στην 30ή επέτειό του και εξηγεί γιατί πιστεύει ότι η συζήτηση γύρω από την ταινία έχασε το στόχο της.
«Είναι σεξιστικό να λες ότι δεν μπορείς να δείξεις μια γυναίκα στην οθόνη να κάνει κάτι ηθικά διφορούμενο», είπε.
«Έψαχνα μια ιστορία για να γράψω για το γιατί κάποιες σχέσεις διαρκούν και κάποιες όχι. Είχα τη δική μου θεωρία, η οποία ήταν ότι οφείλεται στην ικανότητα να συγχωρείς. Η ιδέα του σεναρίου ήταν πώς ένας γάμος αντέχει με την πάροδο του χρόνου; Δεν υπάρχει ζευγάρι στον κόσμο που να μην υπάρχει ένα σημείο όπου συμβαίνει κάτι τρομερό μεταξύ τους που μοιάζει ασυγχώρητο».
Στο αρχικό σενάριο, η Νταϊάνα δεν κοιμάται με τον Γκέιτζ
«Το πρώτο προσχέδιο στεκόταν περισσότερο στο ζήτημα της εμπιστοσύνης. Αυτό που συνέβη στο αρχικό σενάριο ήταν ότι ο άντρας πλήρωσε το ένα εκατομμύριο δολάρια και εκείνη δεν κοιμήθηκε μαζί του. Ο Γκέιτζ πλήρωσε προκειμένου να κάνει τον άντρα της να πιστέψει ότι το έκανε και στη συνέχεια ο γάμος διαλύθηκε εξαιτίας αυτού του θέματος εμπιστοσύνης. Και οι παραγωγοί επέστρεψαν σε μένα και μου είπαν: "Όχι, πρέπει να κοιμηθεί μαζί του"».
Η Τζόουνς ήθελε η Νταϊάνα να παρατήσει και τους δύο άντρες
«Σκέφτηκα ότι έπρεπε να αφήσει και τους δύο άνδρες στο τέλος. Το ανέφερα αρκετές φορές, ακόμα και όταν η ταινία πήρε το πράσινο φως. Και βασικά γελούσαν μ' αυτό. Κανείς δεν θα το σκεφτόταν πραγματικά», είπε η Τζόουνς.
Ήθελαν ο χαρακτήρας του Ρέντφορντ να είναι πιο καλός
«Είχα πάντα πολλά προβλήματα με την ταινία μετά τον χωρισμό [του Ντέιβιντ και της Νταϊάνα]. Οι υπεύθυνοι, και ιδίως ο Ρεντφορντ, αποφάσισαν να κάνουν τον Γκέιτζ πολύ συμπαθή. Στο αρχικό σενάριο, ήταν ένα ξεκάθαρο ταξίδι όπου συνειδητοποιούσε ότι η Νταϊάνα ήταν απλώς το επόμενο απόκτημά του. Υπήρχαν τέσσερα ή πέντε άτομα που ο Ρέντφορντ προσέγγισε για να δουλέψει τον χαρακτήρα του και να φαίνεται πιο καλός. Στο δικό μου προσχέδιο, αυτό που του είπε η Νταϊανα ήταν ότι δεν μπορείς να αγοράσεις την αγάπη, και στη συνέχεια τον εγκατέλειψε. Ο Ρέντφορντ το είχε αλλάξει αυτό, γιατί δεν μπορούσε να δεχτεί ότι θα τον παρατήσουν».
Ο χαρακτήρας της Mουρ δεν είναι τόσο παθητικός όσο ισχυρίστηκαν οι κριτικοί
«Αν το κοιτάξετε προσεκτικά, ο Ρέντφορντ ζητάει συνεχώς από τον Γούντι άδεια για τη γυναίκα του. Και αυτό που λέει συνεχώς ο Γούντι είναι: "Θα πρέπει να ρωτήσεις την Νταϊάνα. Είναι δική της απόφαση". Υπάρχει μια κρίσιμη σκηνή όπου ο Ρέντφορντ λέει: "Τι θα έλεγες αν σου πρόσφερα ένα εκατομμύριο δολάρια για μια νύχτα με τη γυναίκα σου;". Εκείνη πετάγεται μέσα και λέει, "Θα έλεγε να πάει στο διάολο"».
Η ιδέα ενός ριμέικ δεν υλοποιήθηκε ποτέ και η Τζόουνς δεν εκπλήσσεται.
«Θα έπρεπε να κάνουν κάτι πολύ διαφορετικό. Θα έπρεπε να είναι πολύ πιο πρόστυχο. Αλλά δεν ξέρω γιατί να το κάνεις reboot. Νομίζω ότι εξακολουθεί να λειτουργεί. Και παρεμπιπτόντως, με τη σημερινή ηθική, ξέρετε πρέπει πραγματικά να πούμε ότι αν σε κάποια γυναίκα στο Λας Βέγκας προσφερθεί ένα εκατομμύριο δολάρια που θα διασώσει την οικογένεια της, η οποία έχει οικονομικά προβλήματα, θα πρέπει όλοι να πούμε ότι δεν πρέπει να το κάνει;».
Η Τζόουνς δέχτηκε το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για το μήνυμα της ταινίας
«Όταν κυκλοφόρησε η ταινία, προκάλεσε μεγάλη αντιπαράθεση, γιατί, ξέρετε, πώς μπόρεσα να γράψω αυτό το πράγμα για μια γυναίκα που περνάει τη νύχτα με αυτόν τον τύπο για ένα εκατομμύριο δολάρια; Η ιδέα ότι μια γυναίκα δεν πρέπει να μπαίνει στον πειρασμό από κανένα από αυτά τα πράγματα, ή ότι πρέπει να είναι τόσο αγνή που δεν μπορείς να κάνεις μια ταινία για το πώς νιώθει έτσι - εννοώ, πηγαίνετε να δείτε λίγο γαλλικό κινηματογράφο! Είναι πιο περίπλοκο από αυτό. Είμαι τόσο μεγάλη φεμινίστρια, αλλά μέρος του φεμινισμού για μένα είναι ότι οι γυναίκες μπορούν να απεικονίζονται όχι ως άτομα τελειότητας στην οθόνη, αλλά ως ολοκληρωμένα ανθρώπινα όντα με επιλογές», είπε η Τζόουνς χαρακτηριστικά.
«Εδώ ήμουν, παλεύοντας απεγνωσμένα να πετύχω σε μια βιομηχανία που καθοδηγείται μαζικά από άντρες. Εννοώ, που διοικείται εξ ολοκλήρου από άντρες, που όλα παίρνουν ''πράσινο φως'' από άντρες, που όλες οι ταινίες σκηνοθετούνται από άντρες, που η συντριπτική πλειοψηφία των μεγάλων σεναριογράφων είναι άντρες, και παίρνεις μια ταινία-χτύπημα που έχει ελεγχθεί από όλους αυτούς τους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένου του άντρα πρωταγωνιστή και του σκηνοθέτη, και σφάζεις τη γυναίκα σεναριογράφο για αυτό που θεωρείς προδοτική ιδιότητά της, ότι μια γυναίκα αποφασίζει να φύγει με έναν άντρα για τα λεφτά. Θέλω να πω, ναι, το θεωρούσα αυτό αντιφεμινιστικές μ@@@@@@ς. Και εξακολουθώ να το θεωρώ», κατέληξε η σεναριογράφος.