Δύο νέες επιστημονικές μελέτες αναδεικνύουν τον ρόλο της διατροφής και της κατανάλωσης τροφίμων κακής ποιότητας στον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου και πρόωρου θανάτου.
Η κατανάλωση πολλών υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου στους άνδρες και μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακές παθήσεις και πρόωρο θάνατο τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες, σύμφωνα με δύο νέες, μεγάλης κλίμακας μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ιταλία και δημοσιεύθηκαν την Τετάρτη στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό The BMJ.
Στα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα περιλαμβάνονται οι προσυσκευασμένες σούπες, οι σάλτσες, η κατεψυγμένη πίτσα, τα έτοιμα γεύματα και τα φαγητά που έχουμε συνδέσει με την «ευχαρίστηση», όπως χοτ ντογκ, λουκάνικα, τηγανιτές πατάτες, αναψυκτικά, μπισκότα, κέικ, καραμέλες, ντόνατς, παγωτό και πολλά άλλα.
«Είναι εκατοντάδες οι μελέτες που συνδέουν τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα με την παχυσαρκία, τον καρκίνο, τις καρδιαγγειακές παθήσεις και τη συνολική θνησιμότητα. Αυτές οι δύο μελέτες συμπεραίνουν το ίδιο: τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα συνδέονται αναμφισβήτητα με αυξημένο κίνδυνο για χρόνιες ασθένειες» δήλωσε η Marion Nestle, επίτιμη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.
Έως 29% μεγαλύτερος κίνδυνος καρκίνου παχέος εντέρου στους άνδρες που καταναλώνουν υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα
Η αμερικανική μελέτη εξέτασε τη διατροφή περισσότερων από 200.000 ανδρών και γυναικών επί 28 χρόνια και βρήκε μια σχέση μεταξύ των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων και του καρκίνου του παχέος εντέρου στους άνδρες, αλλά όχι στις γυναίκες.
Τα επεξεργασμένα και υπερεπεξεργασμένα κρέατα, όπως το ζαμπόν, το μπέικον, το σαλάμι, τα χοτ ντογκ και το κορν μπιφ, έχουν εδώ και καιρό συσχετιστεί με υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου του εντέρου σε άνδρες και γυναίκες, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία και την Αμερικανικό Ινστιτούτο Έρευνας για τον Καρκίνο.
Η νέα μελέτη, ωστόσο, διαπίστωσε ότι όλα τα είδη υπερεπεξεργασμένων τροφίμων παίζουν ρόλο ως έναν βαθμό.
«Βρήκαμε ότι οι άνδρες με τη μεγαλύτερη κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων είχαν 29% υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του παχέος εντέρου σε σχέση με όσους κατανάλωναν τα λιγότερα» δήλωσε ο Fang Fang Zhang, πρόεδρος του τμήματος επιδημιολογίας της διατροφής στο Πανεπιστήμιο Tufts, στη Βοστώνη. Μάλιστα, ο συσχετισμός αυτός παρέμεινε ακόμη και αφού οι ερευνητές έλαβαν υπόψη τον δείκτη μάζας σώματος των ατόμων και την ποιότητα της διατροφής τους.
Οι γυναίκες κινδυνεύουν λιγότερο από καρκίνο του παχέος εντέρου
Εντύπωση προκαλεί, ωστόσο, το γεγονός ότι η μελέτη δεν βρήκε τον ίδιο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου στις γυναίκες, με τους επιστήμονες να διατυπώνουν τη θεωρία ότι αυτό ενδεχομένως να οφείλεται στις πιο «υγιεινές» επιλογές τους.
Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι η υψηλότερη κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων γαλακτοκομικών τροφίμων συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου στις γυναίκες.
«Ορισμένα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα είναι πιο υγιεινά, όπως τα τρόφιμα ολικής αλέσεως που περιέχουν ελάχιστα ή καθόλου πρόσθετα σάκχαρα, το γιαούρτι και τα γαλακτοκομικά τρόφιμα», είπε ο Zhang.
Οι γυναίκες είχαν όντως υψηλότερο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου εάν κατανάλωναν περισσότερα έτοιμα πιάτα, όπως η πίτσα. Ωστόσο, οι άνδρες είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του εντέρου εάν έτρωγαν πολύ κρέας, πουλερικά ή έτοιμα γεύματα με βάση τα θαλασσινά και ροφήματα με ζάχαρη, είπε ο Zhang.
Πώς τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα επηρεάζουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου
Η δεύτερη μελέτη παρακολούθησε περισσότερους από 22.000 ανθρώπους για 12 χρόνια στην Ιταλία. Η μελέτη, η οποία ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2005, σχεδιάστηκε για να αξιολογήσει τους παράγοντες κινδύνου για καρκίνο, καθώς και καρδιακές και εγκεφαλικές παθήσεις.
Η ανάλυση συνέκρινε τον ρόλο των φτωχών σε θρεπτικά συστατικά τροφίμων -όπως τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και κορεσμένα ή τρανς λιπαρά- έναντι των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων στην ανάπτυξη χρόνιων ασθενειών και πρόωρου θανάτου.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι και τα δύο είδη τροφίμων αύξησαν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου, ειδικά από καρδιαγγειακές παθήσεις.
Συγκρίνοντας, όμως, τα δύο είδη τροφίμων για να δουν ποιο συμβάλλει περισσότερο, ανακάλυψαν ότι τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα ήταν «υψίστης σημασίας για τον καθορισμό του κινδύνου θνησιμότητας», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας Marialaura Bonaccio, επιδημιολόγος σε Πανεπιστήμιο της Ιταλίας.
Στην πραγματικότητα, πάνω από το 80% των τροφίμων που ταξινομήθηκαν ως διατροφικά ανθυγιεινά ήταν υπερεπεξεργασμένα.