Η Υγεία είναι άμεσα συνδεδεμένη με την γονιμότητα της κάθε γυναίκας.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας στις 7 Απριλίου, συζητήσαμε με τον Δρ Νικόλαο Μαχαιριώτη, MD, MSc, PhD, Επίκουρο Καθηγητή Μαιευτικής & Γυναικολογίας Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α. με εξειδίκευση στην Ενδομητρίωση & την Ελάχιστα Επεμβατική Χειρουργική, για τα 10 σημαντικότερα πράγματα που πρέπει να γνωρίζει κάθε γυναίκα για τη γονιμότητά της.
1) Η γονιμότητα καθορίζεται κυρίως από τη γενετικά χαρακτηριστικά, τα οποία επηρεάζουν με πόσα ωάρια γεννιέστε.
Πιστεύουμε ότι ο αριθμός των ωαρίων κατά τη γέννηση καθορίζεται με περίπου ένα εκατομμύριο ωάρια στις ωοθήκες τους. Κατά τη διάρκεια μιας αναπαραγωγικής ζωής, μια γυναίκα θα έχει 500 φορές ωορρηξία. Για κάθε ωάριο ωορρηξίας κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής σας ζωής, περίπου 1.000 ωάρια υφίστανται προγραμματισμένο κυτταρικό θάνατο. Αυτά που παραμένουν σε μεγαλύτερες ηλικίες έχουν πολύ υψηλότερα ποσοστά χρωμοσωμικών ανωμαλιών, επομένως τα ποσοστά εγκυμοσύνης μειώνονται με την ηλικία. Άλλα πράγματα, όπως το κάπνισμα και ορισμένοι τύποι χημειοθεραπείας, μπορούν να επιταχύνουν τον θάνατο των ωαρίων και να προάγουν μια πρώιμη εμμηνόπαυση.
2) Οι τακτικοί έμμηνοι κύκλοι είναι σημάδι τακτικής ωορρηξίας.
Οι περισσότερες γυναίκες έχουν τακτικούς κύκλους που διαρκούν μεταξύ 27 και 29 ημερών. Αυτό είναι συνήθως σημάδι τακτικής, προβλέψιμης ωορρηξίας. Οι γυναίκες που δεν έχουν τακτική ωορρηξία έχουν ακανόνιστο εμμηνορροϊκό κύκλο. Οι περισσότεροι ακανόνιστοι κύκλοι προκύπτουν από ένα πρόβλημα στον υποθάλαμο και την υπόφυση, τις δομές του εγκεφάλου που ελέγχουν την ωορρηξία, αν και υπάρχουν και άλλες αιτίες.
3) Το αναπαραγωγικό δυναμικό συνδέεται κυρίως με την ηλικία της γυναίκας και όχι με τα εργαστηριακά της αποτελέσματα.
Η γυναικεία ηλικία είναι ο καλύτερος προγνωστικός παράγοντας για την ποιότητα των ωαρίων. Η ωοθυλακιοτρόπος ορμόνη (FSH), η αντι-Mullerian ορμόνη (AMH) και η οιστραδιόλη είναι προγνωστικοί παράγοντες του αριθμού των διαθέσιμων ωαρίων. Οι γυναίκες με μη φυσιολογικά αποτελέσματα εργαστηριακών εξετάσεων μπορούν ακόμα να συλλάβουν, ειδικά όταν είναι νεότερες.
4) Οι περισσότερες γυναίκες με φραγμένες σάλπιγγες, αγνοούν εντελώς ότι μπορεί να είχαν προηγούμενη πυελική λοίμωξη.
Περίπου το 10% των περιπτώσεων υπογονιμότητας οφείλονται σε νόσο των σαλπίγγων, είτε σε πλήρη απόφραξη είτε σε «ουλές» της πυέλου που προκαλούν δυσλειτουργία των σαλπίγγων. Μια κύρια αιτία της νόσου των σαλπίγγων είναι μια προηγούμενη πυελική λοίμωξη από σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα. Αυτές οι λοιμώξεις μπορεί να προκαλέσουν τόσο λίγα συμπτώματα που μπορεί να αγνοείτε εντελώς ότι επηρεάζονται οι σάλπιγγες σας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι γιατροί αναπαραγωγής θα ζητήσουν μια εξέταση, που ονομάζεται υστεροσαλπιγγογραφία (HSG), εάν προσπαθείτε και αποτυγχάνετε να συλλάβετε για 6 μήνες ή περισσότερο.
5) Η καλή γονιμότητα απαιτεί καλή «βάση».
Η μια μεσογειακή διατροφή πλούσια σε ελαιόλαδο, ψάρια και όσπρια μπορεί να βοηθήσει στην προώθηση της γονιμότητας, η μείωση του στρες και η σωματική άσκηση.
6) Τα ποσοστά γονιμότητας μειώνονται δραματικά μετά την ηλικία των 38-40 ετών.
Ενώ η θεραπεία γονιμότητας μπορεί να είναι επιτυχής, τα ποσοστά σύλληψης είναι χαμηλά μετά την ηλικία των 43. Οι περισσότερες γυναίκες που συλλαμβάνουν στα τέλη της δεκαετίας των 40 χρησιμοποιούν δωρεά ωαρίων από νεότερες γυναίκες.
7) Μην αγνοείτε συμπτώματα πυελικού πόνου.
Το 50% των υπογόνιμων γυναικών πάσχουν από ενδομητρίωση, μία νόσο που δυστυχώς μπορεί να πάρει και μέχρι 8 χρόνια για να διαγνωστεί. Η σωστή και η έγκαιρη διάγνωση καθώς και η εξατομικευμένη αντιμετώπιση από ειδικό ιατρό ενδομητρίωσης είναι θεμελιώδους σημασίας
8) Η ποιότητα του σπέρματος μπορεί να αλλάξει σταδιακά.
Για τους άνδρες, διάφοροι παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν δραστικές αλλαγές στον αριθμό και την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων. Μερικά από τα πιο κοινά περιλαμβάνουν την ηλικία, τα γενετικά προβλήματα, διάφορες ιατρικές καταστάσεις και το υπερβολικό κάπνισμα ή κατανάλωση αλκοόλ. Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν πρέπει ποτέ να υποθέσετε ότι μια προηγούμενη εγκυμοσύνη εγγυάται γόνιμο σπέρμα.
9) Η βιταμίνη D μπορεί να βελτιώσει τα αποτελέσματα των θεραπειών γονιμότητας.
Πρόσφατη μελέτες έδειξαν ότι οι γυναίκες που υποβάλλονταν σε θεραπείες γονιμότητας, αλλά είχαν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D, μπορεί να έχουν χαμηλότερα ποσοστά σύλληψης. Αυτή η βιταμίνη είναι επίσης απαραίτητη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
10) Το να είσαι είτε λιποβαρής είτε υπέρβαρος συνδέεται σαφώς με μειωμένα επίπεδα γονιμότητας.
Τα στοιχεία τα τελευταία χρόνια είναι ότι η παχυσαρκία συνδέεται σαφώς με μεγαλύτερο χρόνο έως τη σύλληψη. Έχοντας δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) μικρότερο από 18 ή πάνω από 30 σχετίζεται με προβλήματα ωορρηξίας και σύλληψης, καθώς και προβλήματα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
More infο:
MK Care - Woman Medical Center, www.mk-care.gr
Τηλ. 213 047 1212, Κολοκοτρώνη 15Α, Χαλάνδρι &
Τηλ. 226 205 7344 Οιδίποδος 8, Σχηματάρι