Τι ισχύει με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα εμβολιασμών παιδιών και εφήβων κατά του HPV στην Ελλάδα; Η κ. Ιωάννα Παυλοπούλου, Καθηγήτρια Παιδιατρικής- Λοιμωξιολόγος του ΕΚΠΑ, μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών δίνει έγκυρες απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα.
Κυρία Παυλοπούλου, με την ιδιότητα ως μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, θα θέλαμε να μας πείτε πώς αναμένετε να συμβάλλει η νέα απόφαση ένταξης & αποζημίωσης και των αγοριών στην αντιμετώπιση του HPV στην Ελλάδα;
Η λοίμωξη από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων HPV είναι πολύ συχνή, αφού ο ιός μολύνει όλους τους άνδρες και γυναίκες. Επιπλέον, αποτελεί τη βασική αιτία των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, 1 ενώ σχετίζεται και με το 5% των συνολικών καρκίνων παγκοσμίως. Μεταξύ αυτών είναι ο καρκίνος του στοματοφάρυγγα, ο οποίος έχει τετραπλάσια συχνότητα στους άνδρες, συγκριτικά με τις γυναίκες και ο καρκίνος του πέους και του πρωκτού. Τέλος, ο HPV αποτελεί αιτιολογικό παράγοντα και άλλων καλοήθων συχνών νοσημάτων, όπως τα κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων, που αποτελούν το συχνότερο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα. Ο ιός λοιπόν αυτός προκαλεί σημαντική νοσηρότητα, γι’ αυτό και η πρωτογενής πρόληψη με εμβολιασμό είναι απαραίτητη. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, εμβολιασμός έναντι του HPV αποτελεί ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό και αποδοτικό μέτρο δημόσιας υγείας, και μια πολιτική υγείας η οποία υποστηρίζεται από το σύνολο των μεγάλων οργανισμών υγείας διεθνώς και έχει ως στόχο την εξάλειψη των σχετιζόμενων με τον HPV καρκίνων στο εγγύς μέλλον. Η ένταξη και η αποζημίωση του εμβολιασμού των αγοριών μπορεί να συμβάλει αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του HPV, καθώς με τον τρόπο αυτό προστατεύεται ισότιμα και αποτελεσματικά το σύνολο του πληθυσμού, κάτι που υποστηρίζεται από τη διεθνή βιβλιογραφία και πραγματοποιείται ήδη σε 17 χώρες πανευρωπαϊκά και πολύ περισσότερες παγκοσμίως.
Σύμφωνα με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα εμβολιασμού παιδιών και εφήβων, επίσης, το εμβόλιο κατά του HPV στην Ελλάδα, συστήνεται σε κορίτσια και αγόρια από την ηλικία των 9 ετών. Ποιο είναι το όφελος όταν γίνεται σε μικρότερες ηλικίες;
Η έναρξη του εμβολιασμού έναντι του HPV μπορεί να γίνεται από τα εννέα (9) έτη και σε κάθε περίπτωση πριν τα 11 έτη με στόχο (α) τη διασφάλιση της βέλτιστης δυνατής ανοσολογικής απάντησης από τον εμβολιασμό, καθώς είναι γνωστό ότι οι νεαρότερες ηλικίες απαντούν καλύτερα, και (β) την έγκαιρη προστασία πριν από την έκθεση στον ιό. Σε περίπτωση που ο εμβολιασμός δεν διενεργηθεί στη συνιστώμενη ηλικία (9-11 ετών), επισημαίνεται ότι θα πρέπει να πραγματοποιηθεί το συντομότερο δυνατό.
Γνωρίζουμε ότι η αποζημίωση για τον εμβολιασμό παιδιών ηλικίας 15-18 ετών θα ισχύσει έως τις 31/12/2023. Πιστεύετε πως θα υπήρχε όφελος στην παράταση αυτής της ημερομηνίας;
Έχει παρατηρηθεί στο παρελθόν ότι διευρύνοντας το ηλικιακό φάσμα προκειμένου να αναπληρωθούν οι εμβολιασμοί που έχουν καθυστερήσει, και μάλιστα χωρίς χρονικό περιθώριο, δυσχεραίνει τη συμμόρφωση αντί να την ευνοεί. Αντίθετα, όταν υπάρχει σαφές χρονικό περιθώριο, μέσα στο οποίο πρέπει να ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός, ενισχύεται και η συμμόρφωση. Σε κάθε περίπτωση, η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών αξιολογεί τα δεδομένα σε ετήσια βάση, μεταξύ αυτών και την εμβολιαστική κάλυψη, και αναπροσαρμόζει τις συστάσεις της ανάλογα.
Διαβάσαμε πρόσφατα για τις δυο νέες υπηρεσίες, το Ψηφιακό Βιβλιάριο Υγείας Παιδιού και το Εθνικό Μητρώο Εμβολιασμών Παιδιών και Εφήβων. Πώς μπορούν οι δύο αυτές υπηρεσίες να βοηθήσουν στην καταγραφή των εμβολιασμών και την συλλογή δεδομένων εμβολιαστικής κάλυψης έναντι του HPV;
Και οι δύο αυτές υπηρεσίες, εφόσον χρησιμοποιηθούν σωστά και με συνέπεια από όλους τους εμπλεκόμενους επαγγελματίες υγείας και διατηρούνται ενημερωμένες, μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στην καταγραφή της υγείας των παιδιών, αλλά και της εμβολιαστικής κάλυψης, ανά φύλο, ηλικία και γεωγραφική περιοχή και στην ολοκληρωμένη εικόνα για το σύνολο του πληθυσμού, όταν η καταγραφή επεκταθεί και στους ενήλικες
Ποιοι πιστεύετε πως θα έπρεπε να είναι οι στόχοι μας για το μέλλον του HPV εμβολιασμού στην Ελλάδα;
Ένας από τους κύριους πυλώνες της στρατηγικής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εξάλειψη των σχετιζόμενων με τον HPVκαρκίνων είναι ο εμβολιασμός τουλάχιστον του 90% του πληθυσμού-στόχου των κοριτσιών και η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αύξηση στον εμβολιασμό των αγοριών μέχρι το 2030.2 Αντίστοιχα και στη χώρα μας πρέπει να κινηθούμε σύμφωνα με τους παραπάνω στόχους, ώστε να επιτύχουμε την εξάλειψη των καρκίνων και των άλλων νοσημάτων που σχετίζονται με τον HPV στο εγγύς μέλλον.
1 Σύσταση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών για τον εμβολιασμό αγοριών και κοριτσιών έναντι του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων.
2 Europe's Beating Cancer Plan