Περιβαλλοντικά αίτια πίσω από την αύξηση των κρουσμάτων Πάρκινσον στους νέους βλέπουν ειδικοί.
Η εισπνοή μικροσκοπικών σωματιδίων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου του Πάρκινσον, διαπίστωσαν επιστήμονες. Η έκθεση σε μικροσκοπικά σωματίδια καυσαερίων που εκπέμπονται από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων και την καύση ξύλων πιστεύεται ότι πυροδοτεί φλεγμονή στο σώμα που θα μπορούσε να προκαλέσει την ασθένεια - η οποία πλήττει περίπου 8,5 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.
Η νόσος του Πάρκινσον είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη νευρολογική πάθηση στον κόσμο, καθώς επηρεάζει το 2% του πληθυσμού άνω των 70 ετών, ενώ τα ποσοστά αναμένεται να τριπλασιαστούν τις επόμενες δύο δεκαετίες, αναφέρει η Daily Mail σε δημσοίευμά της.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να κρύβεται πίσω από το Πάρκινσον
Πιστεύεται όμως ότι το 20% των ατόμων με Πάρκινσον -που προκαλείται από την απώλεια εγκεφαλικών κυττάρων που παράγουν ζωτικές χημικές ουσίες- εμφανίζουν συμπτώματα πριν από τα 50 τους χρόνια. Σύμφωνα με την νευρολόγο Δρ Anh-Thu Vu, το Πάρκινσον παραδοσιακά εντοπιζόταν σε άτομα άνω των 60 ετών, αλλά είναι όλο και πιο συχνό σε νεότερα άτομα. Τώρα, μια ομάδα Αμερικανών εμπειρογνωμόνων δημοσίευσε ευρήματα που υποδηλώνουν ότι μια πιθανή εξήγηση για την αύξηση των κρουσμάτων θα μπορούσε να είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση.
Η αμερικανική μελέτη εντόπισε 346 ασθενείς με Πάρκινσον στη Μινεσότα, οι οποίοι διαγνώστηκαν με τη νόσο μεταξύ 1991 και 2015. Στη συνέχεια, οι ασθενείς αυτοί χωρίστηκαν σε δύο υποομάδες: σε εκείνους με ταχύτερη γνωστική επιδείνωση και βραδύτερη κίνηση και σε εκείνους με τρέμουλο. Οι ερευνητές υπολόγισαν τα μέσα ετήσια επίπεδα PM2,5 στην ατμόσφαιρα - σωματίδια ρύπων μικρότερα από 2,5 μικρόμετρα - από το 1998 έως το 2019 και τα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου μεταξύ 2000 και 2014. Στη συνέχεια, αναλύθηκαν τα επίπεδα ρύπανσης στους τόπους κατοικίας των συμμετεχόντων σε μια περιοχή έκτασης 1 χιλιομέτρου. Τα PM2.5 είναι σωματίδια αιθάλης στον αέρα αόρατα στο ανθρώπινο μάτι, τα οποία μπορούν να εισέλθουν στο αίμα και να διεισδύσουν βαθιά στους πνεύμονες.
Μπορούν να εκπέμπονται από τους κινητήρες των οχημάτων, την καύση ξύλου και το κάπνισμα. Αν και μικρά, τα σωματίδια αυτά πιστεύεται ότι διασχίζουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό στον άνθρωπο οδηγώντας σε φλεγμονή, οξειδωτικό στρες και μετάλλαξη στα μικρογλοία - κύτταρα που μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή - η οποία μπορεί να οδηγήσει την ανάπτυξη της νόσου Πάρκινσον.
Τα επίπεδα ρύπανσης στην έρευνα
Τα δεδομένα έδειξαν ότι τα υψηλότερα επίπεδα αυτού του τύπου ρύπανσης σχετίζονται με τη νόσο του Πάρκινσον, σε σύγκριση με τα χαμηλότερα επίπεδα έκθεσης. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι υπήρχε 36% αυξημένος κίνδυνος εκδήλωσης ακινητικής δυσκαμπτικής μορφής της νόσου, προκαλώντας ταχύτερη γνωστική επιδείνωση στη μνήμη. Επιπλέον, τα υψηλότερα επίπεδα PM2.5 και NO2 συσχετίστηκαν με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης δυσκινησίας - μια παρενέργεια της νόσου Πάρκινσον που προκαλεί ακούσιες ή ανεξέλεγκτες μυϊκές κινήσεις, σύμφωνα με το Ίδρυμα Πάρκινσον. Οι συγγραφείς της μελέτης προειδοποιούν ότι τα ευρήματα αυτής της μελέτης υποδηλώνουν ότι η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης μπορεί να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης της νόσου Πάρκινσον.
Το 2024, η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ μείωσε το ετήσιο πρότυπο PM2,5 κατά το ένα τέταρτο λόγω των αυξανόμενων ενδείξεων για αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Οι συγγραφείς της μελέτης δήλωσαν: «Η μελέτη μας όχι μόνο υποστηρίζει τα ευρήματα που οδήγησαν σε αυτή την αλλαγή, αλλά υποδεικνύει ότι το ανώτατο όριο θα πρέπει να μειωθεί στα 8 μg/m3 ένα επίπεδο για το οποίο είχαν προηγουμένως ταχθεί η Αμερικανική Πνευμονολογική Εταιρεία και άλλες οργανώσεις υγείας».
«Ειδικότερα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά αυστηρότερο όριο από αυτό, θέτοντας το πρότυπό του στα 5 μg/m3. Οι γιατροί έχουν διαπιστώσει ότι η νόσος του Πάρκινσον είναι όλο και πιο συχνή σε άτομα κάτω των 50 ετών. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν τρέμουλο στα χέρια, τα χέρια, τα πόδια, το σαγόνι και το πρόσωπο, ακαμψία των άκρων και του κορμού, επιβραδυνόμενη κίνηση και διαταραχή της ισορροπίας και του συντονισμού. Οι πάσχοντες μπορεί επίσης να εμφανίσουν κατάθλιψη, αϋπνία και γνωστικά προβλήματα. Σε σπάνιες περιπτώσεις, συμπτώματα που μοιάζουν με τη νόσο Πάρκινσον μπορεί να εμφανιστούν σε παιδιά και εφήβους. Αυτή η μορφή της διαταραχής ονομάζεται νεανικός παρκινσονισμός και συχνά συνδέεται με συγκεκριμένες γενετικές μεταλλάξεις, σύμφωνα με το Ίδρυμα Πάρκινσον.