Καθώς ξεκινούν οι εμβολιασμοί του πληθυσμού σε όλο τον κόσμο και παρακολουθούμε την ανθρωπότητα να προσπαθεί να αφήσει πίσω της τον εφιάλτη του κορωνοϊού, ειδικοί και κυβερνήσεις στρέφουν το βλέμμα στην ψυχική υγεία.
Το τίμημα που καλείται να καταβάλει κάθε ένας από εμάς, πολίτες, εργαζόμενοι, άνθρωποι στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά του κορωνοϊού, είναι βαρύ. Ο φόβος της ασθένειας είναι η μία μόνο πλευρά της αγωνίας που βιώνουν όλο αυτό το διάστημα εκατομμύρια ανθρώπων στον κόσμο και στη χώρα μας.
Η πανδημία του κορωνοϊού αποσταθεροποίησε την εργασιακή μας ασφάλεια, δημιούργησε συνθήκες απομόνωσης από τα αγαπημένα μας πρόσωπα, προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί στρες για το μέλλον. Κι όλα αυτά σε μια περίοδο που τα μέτρα προστασίας δεν μας επιτρέπουν να αγκαλιάσουμε τους δικούς μας, να τους πιάσουμε από το χέρι, να νιώσουμε την παρηγοριά.
Ενας στους δύο νέους βιώνει κατάθλιψη εξαιτίας της πανδημίας
Σύμφωνα με έρευνες σε χώρες της Ευρώπης, ένα τρίτο ή και πλέον του ενήλικου πληθυσμού βιώνει έντονο άγχος μπροστά στις πρωτοφανείς καταστάσεις που ζει εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού, αλλά και των μέτρων περιορισμού που έχουν εφαρμοστεί.
Την ίδια ώρα, 1 στους 2 νέους μεταξύ 18 και 29 ετών βιώνει κατάθλιψη και άγχος μέσα σε αυτό το δυστοπικό περιβάλλον που διαμορφώνει ο κορωνοϊός. Ακόμη και εκείνοι που μοιάζουν να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις. επηρεάζονται (1 στους 6).
«Ξέρουμε πολύ καλά πώς νιώθετε, πώς νιώθουν οι οικογένειές μας. Είμαστε όλοι σε ψυχολογική πίεση», δήλωσε το απόγευμα της Τετάρτης ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας, που αφιέρωσε τη συνέντευξη Τύπου στην ψυχική υγεία και τις προκλήσεις που θέτει η πανδημία του κορωνοϊού. «Είναι μήνες πίεσης κοινωνικής, οικονομικής, επαγγελματικής, με συνθήκες υγειονομικά δύσκολες. Μια πραγματικότητα στην οποία δοκιμάζονται όλοι», συνέχισε ο κ. Κικίλιας.
Ανησυχητικές οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας
«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία», δήλωσε από την πλευρά της η Ζωή Ράπτη, αρμόδια υφυπουργός Υγείας για Θέματα Ψυχικής Υγείας, ότι τόσο η πανδημία όσο και τα αναπόφευκτα μέτρα προστασίας για τον κορωνοϊό, όπως το lockdown, «έχουν αλλάξει δραματικά τη ζωή και την καθημερινότητά μας και ανέτρεψαν οτιδήποτε θεωρούσαμε δεδομένο και ασφαλές».
«Οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας είναι ανησυχητικές», σημείωσε η υφυπουργός, συμπληρώνοντας ότι «έχει καταγραφεί σε όλες τις σχετικές έρευνες και στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς ένα πολύ υψηλό ποσοστό ανθρώπων με άγχος που ξεπερνά το 1/3 του πληθυσμού σε κάποιες χώρες, αλλά και συναισθήματα έντονου φόβου και κατάθλιψης. Συναισθήματα που μας δυσκολεύουν και αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό και ανθρώπινο», υπογράμμισε η υφυπουργός.
Έντονη αγωνία και στρες για τους ανθρώπους που εργάζονται στην Υγεία
Την ίδια ώρα, έρευνες δείχνουν ότι ως και 20% των εργαζομένων στην υγεία υποφέρουν από άγχος και κατάθλιψη. Πρόκειται για ανθρώπους που εργάζονται νυχθημερόν, χωρίς σταματημό, όλο αυτό το διάστημα της πανδημίας και οι οποίοι φαίνεται πως αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις.
Η κυρία Ράπτη αναφέρθηκε στη δύσκολη πραγματικότητα που αντιμετωπίζει το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό της χώρας μας, το οποίο, όπως τόνισε, έχει ξεπεράσει τα όρια αντοχής, σωματικής και ψυχολογικής. Η υφυπουργός προανήγγειλε μάλιστα για τους επαγγελματίες υγείας τη διενέργεια μιας έρευνας για την εργασιακή εξάντληση (burnout) στον κλάδο της υγείας.
Σε αυτό το πλαίσιο, το υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε πως στα μέλη της Επιτροπής για τον κορωνοϊό προστίθεται ο Έλληνας καθηγητής Ψυχιατρικής του ΑΠΘ, Βασίλειος Παντελεήμων Μποζίκας, ο οποίος θα αναλάβει τη συμβουλευτική πάνω στο φλέγον θέμα της ψυχικής υγείας.
Ο Δρ Μποζίκας συμμετέχει στην «Παγκόσμια Μελέτη Υγείας και Λειτουργικότητας σε Περιόδους Μεταδοτικών Λοιμώξεων», γνωστή και ως μελέτη COH-FIT. Πρόκειται για μία μεγάλη διεθνή μελέτη για τον γενικό πληθυσμό όλων των χωρών που πλήττονται από την πανδημία του κορωνοϊού.
Το ερευνητικό αυτό εγχείρημα περιλαμβάνει τη συνεργασία περισσοτέρων των 200 ερευνητών σε όλο τον κόσμο και διενεργείται υπό την αιγίδα πλήθους εθνικών και διεθνών επιστημονικών οργανισμών.
Η πραγματικότητα του κορωνοϊού καταβάλλει τους πολίτες
«Αναμένουμε να δούμε μεγαλύτερο μέρος ανθρώπων που αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις στην ψυχική υγεία τους επόμενους μήνες, καθώς η πραγματικότητα αυτής της εμπειρίας τους καταβάλλει». Αυτά ήταν τα λόγια του περιφερειακού διευθυντή του ΠΟΥ, Χανς Κλούγκε, ο οποίος σε μια μακροσκελή επιστολή απευθύνθηκε στους πολίτες της Ευρώπης.
Ο Κλούγκε εμφανίστηκε ιδιαίτερα ανήσυχος για την πίεση στα συστήματα ψυχικής υγείας ανά την Ευρώπη το επόμενο διάστημα και κάλεσε τις κυβερνήσεις να επενδύσουν περισσότερα στον τομέα.
«Πιστεύουμε ότι λόγω της πανδημίας χρειάζεται πολύ μεγαλύτερη έμπρακτη στήριξη, αυτό κάνουμε», σημείωσε για το θέμα ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας, ο οποίος επισήμανε ότι «αυξήσαμε τον τακτικό προϋπολογισμό για τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας και απεξάρτησης για το 2021 κατά 62%, στα 58 εκατομμύρια ευρώ, ώστε να φτάσουμε στο 2% των συνολικών δαπανών για την υγεία, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας».