Επιστήμονες στην Ολλανδία ανακοίνωσαν ότι κατάφεραν να εξαλείψουν επιτυχώς τον ιό HIV από μολυσμένα κύτταρα, χρησιμοποιώντας τη βραβευμένη με Νόμπελ τεχνολογία επεξεργασίας γονιδίων Crispr.
Η τεχνολογία αυτή, όπως μεταδίδει το BBC, λειτουργεί σαν ψαλίδι σε μοριακό επίπεδο και κόβει το DNA, ώστε να μπορούν να αφαιρεθούν και να απενεργοποιηθούν τα «κακά» κομμάτια του.
Η ελπίδα είναι να μπορέσει κατ’ αυτόν τον τρόπο να απαλλαγεί ο οργανισμός πλήρως από τον ιό HIV, αν και χρειάζεται πολύ περισσότερη δουλειά για να ελεγχθεί κατά πόσον η μέθοδος αυτή θα είναι ασφαλής και αποτελεσματική. Τα υφιστάμενα φάρμακα μπορούν να σταματήσουν τον ιό, αλλά όχι να τον εξαλείψουν.
Χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμη
Η ομάδα των ερευνητών του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ, παρουσιάζοντας μια σύνοψη ή περίληψη των πρώτων ευρημάτων της σε ιατρικό συνέδριο αυτή την εβδομάδα, υπογραμμίζει ότι η δουλειά τους παραμένει απλώς «απόδειξη της ιδέας» και δεν θα εξελιχθεί σε θεραπεία για τον HIV σύντομα.
Την ίδια άποψη εξέφρασε στο BBC και ο δρ Τζέιμς Ντίξον, αναπληρωτής καθηγητής τεχνολογιών βλαστικών κυττάρων και γονιδιακής θεραπείας στο Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ, σημειώνοντας πως τα ευρήματα εξακολουθούν να απαιτούν έλεγχο.
«Θα χρειαστεί πολύ περισσότερη δουλειά για να αποδειχθεί ότι τα αποτελέσματα σε αυτές τις κυτταρικές αναλύσεις μπορούν να συμβούν σε ολόκληρο το σώμα για μια μελλοντική θεραπεία. Θα χρειαστεί πολύ περισσότερη ανάπτυξη προτού αυτό να έχει αντίκτυπο σε όσους έχουν HIV», σημείωσε.
«Πολύ δύσκολη η αφαίρεση του HIV από τον οργανισμό»
Την ίδια μέθοδο Crispr κατά του HIV προσπαθούν να εφαρμόσουν και άλλοι επιστήμονες, ενώ η Excision BioTherapeutics είπε ότι μετά από 48 εβδομάδες τρεις εθελοντές με HIV δεν εμφάνισαν σοβαρές παρενέργειες.
Αλλά, όπως επεσήμανε ο ιολόγος δρ Τζόναθαν Στόγιε του Ινστιτούτου Francis Crick του Λονδίνου, η αφαίρεση του HIV από όλα τα κύτταρα που ίσως τον φιλοξενούν στο σώμα είναι «εξαιρετικά δύσκολη».
«Παραμένουν ανησυχητικά τα εκτός στόχου αποτελέσματα της θεραπείας, με πιθανές μακροπρόθεσμες παρενέργειες. Ως εκ τούτου, φαίνεται πιθανό ότι θα περάσουν πολλά χρόνια προτού γίνει ρουτίνα οποιαδήποτε θεραπεία με βάση το Crispr – ακόμη και αν υποθέσουμε ότι μπορεί να αποδειχθεί αποτελεσματική», δήλωσε.
Πώς επιτίθεται ο HIV στα κύτταρα
Ο HIV μολύνει και επιτίθεται στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, χρησιμοποιώντας το δικό τους μηχανισμό για να δημιουργήσει αντίγραφα του εαυτού του.
Ακόμη και με αποτελεσματική θεραπεία, ορισμένα περνούν σε κατάσταση ηρεμίας ή λανθάνουσας κατάστασης – επομένως εξακολουθούν να περιέχουν το DNA ή το γενετικό υλικό του HIV, ακόμα κι αν δεν παράγουν ενεργά νέο ιό.
Οι περισσότεροι ασθενείς με HIV χρειάζονται ισόβια αντιρετροϊκή θεραπεία, αφού αν σταματήσουν τη λήψη των φαρμάκων αυτών, ο εν υπνώσει ιός μπορεί να αφυπνιστεί και να προκαλέσει ξανά προβλήματα.
Ελάχιστα άτομα έχουν θεραπευτεί, καθώς υποβλήθηκαν σε επιθετική θεραπεία του καρκίνου, που εξαφάνισε ορισμένα από τα μολυσμένα κύτταρά τους, αλλά αυτό δεν συνίσταται επ’ ουδενί για τη θεραπεία του ΗΙV, σημειώνει το βρετανικό δίκτυο.