Αν και ο καρκίνος του παχέος εντέρου παραδοσιακά συνδέεται με ηλικιωμένους, όλο και περισσότερες περιπτώσεις εμφανίζονται σε νέους, κυρίως λόγω των αλλαγών στον τρόπο ζωής και στις συνήθειες.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί την τρίτη συχνότερη αιτία καρκίνου και τη δεύτερη συχνότερη αιτία θνησιμότητας, ανεξαρτήτως φύλου.
Σε συνέντευξή του στο SuMédico, ο δρ Στεφάν Ζίλι Χερνάντεζ, γαστρεντερικός ογκολόγος, προειδοποίησε για την αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου σε νεότερα άτομα, δηλώνοντας ότι «δυστυχώς, βλέπουμε τον καρκίνο του παχέος εντέρου να εντοπίζεται σε μεταγενέστερα στάδια και σε νεότερες ηλικίες». Πρόσθεσε πως έχουν αναφερθεί περιπτώσεις προχωρημένου καρκίνου του παχέος εντέρου ακόμα και σε άτομα ηλικίας 30 ετών ή και νεότερα και ότι αυτές δεν σχετίζονται πάντα με γενετικά ή κληρονομικά σύνδρομα.
Ο αντίκτυπος των συνηθειών του τρόπου ζωής
Σύμφωνα με τον δρ. Ζίλι, όταν εμφανίζει καρκίνο του παχέος εντέρου κάποιος που είναι κάτω των 40 ετών, θεωρείται «νεαρή περίπτωση». Σε πολλές από αυτές τις περιπτώσεις ο καρκίνος δεν σχετίζεται με κληρονομικούς παράγοντες, αλλά αποτελεί σποραδικό φαινόμενο και αναπτύσσεται από διάφορους παράγοντες, με έναν από τους κυριότερους να είναι η διατροφή. Ο ογκολόγος εξήγησε ότι η σύγχρονη διατροφή, η οποία περιλαμβάνει μεγάλες ποσότητες επεξεργασμένων και υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων, άφθονο κόκκινο κρέας, ενώ είναι χαμηλή σε φυτικές ίνες και λαχανικά, ευνοεί την ανάπτυξη της νόσου.
«Δεν είναι κακό να τρώμε κόκκινο κρέας, αλλά είναι υγιεινό αυτό να συμβαίνει μία ή δύο φορές την εβδομάδα. Ωστόσο, στις μέρες μας πολλοί καταναλώνουν κόκκινο κρέας σχεδόν κάθε μέρα» δήλωσε ο δρ Ζίλι.
Ο ειδικός συνιστά να ακολουθείτε μια διατροφή που βασίζεται σε λευκές πρωτεΐνες, όπως το κοτόπουλο και το ψάρι, συνοδευόμενη από μεγάλη ποικιλία φρούτων και λαχανικών, και να διατηρείτε επαρκή ενυδάτωση με φυσικό νερό. Ανέφερε επίσης και άλλους παράγοντες που επηρεάζουν την πρώιμη ανάπτυξη του καρκίνου του παχέος εντέρου, οι οποίοι είναι:
- Το αλκοόλ
- Το κάπνισμα
- Ο καθιστικός τρόπος ζωής
- Το υψηλό στρες και άγχος
Ο ογκολόγος επισήμανε ότι, αν στους παράγοντες αυτούς προστεθεί και η γενετική προδιάθεση, αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου και του ορθού σε νεαρή ηλικία.
Καθυστερημένη διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου: Ένα σοβαρό πρόβλημα
Η διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου σε πρώιμα στάδια παραμένει μια πρόκληση. Ο δρ Ζίλι ανέφερε ότι «τουλάχιστον το 40% όλων των καρκίνων του παχέος εντέρου διαγιγνώσκονται σε προχωρημένο μεταστατικό στάδιο», που σημαίνει πως ο όγκος έχει ήδη εξαπλωθεί σε άλλα όργανα. Αυτή η καθυστέρηση στη διάγνωση συμβαίνει επειδή τα συμπτώματα συχνά υποτιμώνται, ιδίως στους νέους που πιστεύουν ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί μόνο μια ασθένεια των ηλικιωμένων.
Ο ογκολόγος τόνισε ότι πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή για συμπτώματα που θα μπορούσαν να υποδηλώνουν πρόβλημα στο παχύ έντερο, όπως:
- Επίμονος κοιλιακός πόνος.
- Παρατεταμένες περίοδοι δυσκοιλιότητας ή διάρροιας.
«Όλοι έχουμε βιώσει αυτή την ενόχληση και την υποτιμούμε, ελπίζοντας πως θα περάσει σε λίγες μέρες, αλλά, αν αυτό δεν συμβεί και τα συμπτώματα επιμένουν, σημαίνει ότι δεν πρόκειται για μια παροδική λοίμωξη και ότι πρέπει να επισκεφθούμε έναν γιατρό» δήλωσε ο δρ Ζίλι.
Συνήθως, οι ασθενείς πηγαίνουν στον γιατρό μόνο όταν παρουσιάζουν ανεξήγητη απώλεια βάρους ή όταν βρίσκουν αίμα στις κενώσεις τους. «Τότε είναι που αρχίζουμε πραγματικά να πανικοβαλλόμαστε, αλλά, μέχρι να εμφανιστούν αυτά τα συμπτώματα, η νόσος είναι συνήθως προχωρημένη, οπότε είναι σημαντικό να επισκεφθούμε έναν γιατρό μόλις παρατηρήσουμε πόνο που δεν υποχωρεί σε δύο ή τρεις ημέρες, καθώς και ξαφνικές αλλαγές στις κινήσεις του εντέρου μας», συνέστησε.
Πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου: Είναι δυνατή;
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ένας από τους λίγους καρκίνους για τους οποίους υπάρχουν αποτελεσματικές μέθοδοι διαλογής. Ο δρ Ζίλι εξήγησε ότι η ανοσοχημική εξέταση κοπράνων (FIT), η οποία πρέπει να γίνεται από την ηλικία των 45 ετών σε άτομα χωρίς οικογενειακό ιστορικό της νόσου, μπορεί να ανιχνεύσει απόκρυφο αίμα στα κόπρανα. Εάν το αποτέλεσμα είναι θετικό, διενεργείται κολονοσκόπηση για τον εντοπισμό καλόηθων, προ-κακόηθων ή σε πρώιμο στάδιο καρκινικών αλλοιώσεων.
«Ένα δείγμα κοπράνων τοποθετείται σε ένα ειδικό δοχείο και αποστέλλεται στο εργαστήριο για την αναζήτηση απόκρυφου αίματος - εάν το αποτέλεσμα είναι θετικό, πρέπει να πραγματοποιηθεί κολονοσκόπηση για την ανίχνευση καλόηθων, προ-κακόηθων ή σε πρώιμο στάδιο καρκινικών αλλοιώσεων που μπορεί να προκαλούν μικροαιμορραγία στο έντερο», εξήγησε ο ειδικός.
Σε περίπτωση που άμεσα μέλη της οικογένειάς σας έχουν ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου, συνιστάται να εξεταστείτε δέκα χρόνια πριν από την ηλικία στην οποία διαγνώστηκε το μέλος της οικογένειάς σας. Εάν το αποτέλεσμα είναι αρνητικό, συνιστάται η επανάληψη της εξέτασης κάθε ένα ή δύο χρόνια, ανάλογα με την περίπτωση.
Αλλαγή συνηθειών: Το κλειδί για την πρόληψη
Ο δρ Ζίλι ξεκαθάρισε ότι η διατροφή έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη του καρκίνου του παχέος εντέρου. «Πρέπει να φροντίζουμε τον εντερικό μικροβιόκοσμο» είπε, αναφερόμενος στην ισορροπία των καλών βακτηρίων στο έντερο. Επιπλέον, πρότεινε η κατανάλωση προβιοτικών να επιβλέπεται από επαγγελματία, καθώς υπάρχουν διαφορετικά στελέχη, άρα η κατανάλωσή τους πρέπει να είναι εξατομικευμένη.
Ο ογκολόγος τόνισε, επίσης, τη σημασία της αποφυγής του καπνίσματος και του περιορισμού της κατανάλωσης αλκοόλ, ενώ σωματικής άσκησης, καθώς η καθιστική ζωή αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης πολλών ασθενειών, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου. «Δεν απαγορεύεται να πίνετε ένα ποτήρι κρασί πού και πού, αλλά θα πρέπει να γίνεται με μέτρο, το πολύ μία φορά την εβδομάδα», δήλωσε ο γιατρός.
Επιπλέον, η διαχείριση του άγχους είναι απαραίτητη, καθώς τα αυξημένα επίπεδα άγχους ευνοούν μια προφλεγμονώδη κατάσταση που μπορεί να συντελέσει στην ανάπτυξη διαφόρων τύπων όγκων, ιδίως του παχέος εντέρου.
Τέλος, ο ογκολόγος κατέληξε: «Η πραγματοποίηση αλλαγών στον τρόπο ζωής μας και η διεξαγωγή εξετάσεων αποτελούν έναν αποτελεσματικό τρόπο για τη μείωση των κρουσμάτων καρκίνου του παχέος εντέρου σε νεαρή ηλικία. Επίσης, να μην πιστεύετε ό,τι βλέπετε στα κοινωνικά δίκτυα, αλλά θα πρέπει πάντα να απευθύνεστε σε ειδικούς. Όσο νωρίτερα διαγνωστεί αυτή η ασθένεια, τόσο πιο ιάσιμη μπορεί να είναι. Αυτό είναι το κύριο μήνυμα», πρόσθεσε ο δρ Ζίλι.