Η πρώτη παγκόσμια μελέτη σε νεαρές γυναίκες με γονίδια υψηλού κινδύνου για καρκίνου του μαστού επιβεβαιώνει ότι οι θεραπείες γονιμότητας δεν αυξάνουν τις πιθανότητες υποτροπής του καρκίνου του μαστού.
Πιο συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα από μια παγκόσμια μελέτη που αναφέρθηκε στο ESMO Breast Cancer 2024 δείχνουν ότι οι τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής σε νεαρές γυναίκες με γονίδια υψηλού κινδύνου που έχουν επιβιώσει από καρκίνο του μαστού δεν αυξάνουν τον κίνδυνο υποτροπής του καρκίνου ούτε επηρεάζουν δυσμενώς τις εγκυμοσύνες και τα μωρά που γεννιούνται.
«Αυτή η μελέτη παρέχει την πρώτη απόδειξη ότι η χρήση διαδικασιών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και θεραπειών γονιμότητας είναι ασφαλής σε νεαρές γυναίκες με πιθανές παθογόνες παραλλαγές στα γονίδια BRCA1 ή BRCA2, τα οποία είναι γνωστό ότι αυξάνουν τους κινδύνους ανάπτυξης καρκίνου του μαστού και άλλων καρκίνων», σχολιάζει ο Δρ. Θάνος Παράσχος, γυναικολόγος μαιευτήρας, ειδικός στην εξωσωματική γονιμοποίηση και Διευθυντής του Κέντρου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής EmBIO.
Όπως επισημαίνει ο γιατρός, η γονιμότητα είναι μια σημαντική ανησυχία για τις γυναίκες που αναπτύσσουν καρκίνο του μαστού σε νεαρή ηλικία πριν αποκτήσουν παιδιά, επειδή η θεραπεία μπορεί να σταματήσει τις ωοθήκες από το να λειτουργούν και να προκαλέσει εμμηνόπαυση (διαβάστε περισσότερα). Ένας τρόπος με τον οποίο μια γυναίκα μπορεί να διατηρήσει τη γονιμότητά της είναι να καταψύξει ωάρια ή έμβρυα πριν ξεκινήσει τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού. Αυτές οι τεχνικές γενικά περιλαμβάνουν τη χρήση φαρμάκων γονιμότητας για τη διέγερση των ωοθηκών για την παραγωγή ωαρίων, αλλά αυτό αυξάνει τα επίπεδα της ορμόνης οιστρογόνου.
Ποιες ανησυχίες υπήρχαν μέχρι τώρα;
Γενικά, υπήρχε ένα ερωτηματικό και ανησυχία στο παρελθόν για το αν η αύξηση των επιπέδων ορμονών κατά τις διαδικασίες διατήρησης γονιμότητας πριν από την έναρξη της θεραπείας του καρκίνου του μαστού μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο υποτροπής του καρκίνου στο μέλλον σε γυναίκες με παθογόνες παραλλαγές στα γονίδια BRCA που αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού και άλλων καρκίνων. Έτσι, σε κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις οι στρατηγικές για τη διατήρηση της γονιμότητας δεν εξετάζονταν καν σαν εναλλακτική για αυτές τις γυναίκες. Υπό το φως αυτών των αποτελεσμάτων της νέας έρευνας, μπορούν πλέον να συζητηθούν για αυτή την ομάδα γυναικών οι εναλλακτικές για τη διατήρησης της γονιμότητας πριν από την έναρξη της αντικαρκινικής θεραπείας.
Τα αποτελέσματα της εν λόγω μελέτης παρέχουν ξεκάθαρα καθησυχαστικά στοιχεία για αυτές τις γυναίκες, οι οποίες μπορούν να εξετάσουν με τους γιατρούς τους ενδεικνυόμενους τρόπους για διατήρηση της γονιμότητάς τους, αυξάνοντας τις πιθανότητές τους να αποκτήσουν μωρό πριν ή μετά την ολοκλήρωση των αντικαρκινικών θεραπειών.
Πόσες γυναίκες συμμετείχαν στην έρευνα;
Όπως εξηγεί ο Δρ. Παράσχος, η νέα μελέτη ανέλυσε δεδομένα για σχεδόν 5000 γυναίκες ηλικίας 40 ετών ή νεότερες με παθογόνες παραλλαγές BRCA1/2 που διαγνώστηκαν με καρκίνο του μαστού σε 78 κέντρα καρκίνου σε όλο τον κόσμο μεταξύ του 2000 και 2020. Οι ερευνητές συνέκριναν τον κίνδυνο υποτροπής του καρκίνου του μαστού σε 107 από αυτές τις γυναίκες που είχαν εγκυμοσύνη, εφαρμόζοντας διαδικασίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, ενώ 436 από αυτές συνέλαβαν φυσικά. Τα αποτελέσματα δεν έδειξαν σημαντική διαφορά στην υποτροπή του καρκίνου του μαστού 5 χρόνια αργότερα στις γυναίκες που υποβάλλονται σε διαδικασίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής σε σύγκριση με εκείνες που απέκτησαν μωρό με φυσική σύλληψη.
Το κύριο μήνυμα επομένως αυτής της μελέτης είναι ότι δεν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος υποτροπής του καρκίνου του μαστού με τις τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής σε νεαρές γυναίκες με παθογόνες παραλλαγές BRCA που μένουν έγκυες και τεκνοποιούν μετά από καρκίνο του μαστού. Η έρευνα επίσης διαπίστωσε ότι αυτές οι διαδικασίες είναι ασφαλείς για τα μωρά, αφού η εγκυμοσύνη με τη χρήση διαδικασιών γονιμότητας σε αυτή την ομάδα γυναικών δεν αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών.
Όπως εξηγεί ο Δρ. Παράσχος, ο αριθμός των γυναικών στις ομάδες μελέτης μπορεί να φαίνεται μικρός, αλλά επεσήμανε ότι μόνο το 5-6% όλων των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού εμφανίζονται σε νέες γυναίκες κάτω των 40 ετών και, από αυτές, περίπου μία στις έξι έχουν παθογόνες παραλλαγές BRCA. Άρα, αυτά τα ευρήματα προσθέτουν πραγματικά καθησυχαστικές πληροφορίες για αυτή την υποομάδα νεαρών ασθενών με καρκίνο του μαστού.
Πώς αλλιώς μπορεί να βοηθήσει μια γυναίκα με γονίδια αυξημένου κινδύνου για καρκίνο η εξωσωματική;
Τέλος, ο Δρ. Παράσχος υπενθυμίζει ότι υπάρχει ένας επιπλέον λόγος για τον οποίο οι νέες γυναίκες με καρκίνο του μαστού BRCA1/2 μπορεί να χρειαστούν την βοήθεια της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και συγκεκριμένα της εξωσωματικής γονιμοποίησης πέρα από το στόχο διαφύλαξης της γονιμότητας. «Σε αυτές τις γυναίκες, εμείς οι ειδικοί στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, δίνουμε την δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν την υποβοηθητική γενετική διάγνωση, ώστε να γίνει η επιλογή εμβρύων που δεν φέρουν τα ίδια επικίνδυνα γονίδια με την μητέρα τους, με αποτέλεσμα να σπάει η αλυσίδα της μετάδοσης ενός πιθανού κινδύνου κληρονομικού καρκίνου του μαστού στην επόμενη γενιά».
Διαβάστε όλα όσα θέλετε να μάθετε για την εξωσωματική γονιμοποίηση εδώ:
W: www.ivf-embryo.gr
E: paraschos@ivf-embryo.gr
F: Δρ. Θάνος
Παράσχος
T: (+30)
210 677410