Όπως και οι υπόλοιποι κορωνοϊοί και ο SARS-CoV-2 μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω αερομεταφερόμενων σταγονιδίων όταν ένα μολυσμένο με τον ιό άτομο αναπνεύσει, βήξει ή φτερνιστεί, μια μάσκα όμως μπορεί να σταματήσει την εξάπλωση των σωματιδίων του ιού.
Η ευρύτερη χρήση της μάσκας θα μπορούσε να σταματήσει την μετάδοση του ιού από εκείνους που δεν έχουν συμπτώματα ή τουλάχιστον δεν έχουν αρχίσει να εμφανίζουν.
Σύμφωνα με τουλάχιστον μία μελέτη, το πιο αποτελεσματικό κάλυμμα προσώπου που εμποδίζει τη μετάδοση του νέου κορωνοϊού είναι η αναπνευστική μάσκα Ν95. Είναι διαθέσιμες σε περιορισμένες ποσότητες και προορίζονται για την προστασία των επαγγελματιών υγείας, έτσι πολλοί άνθρωποι έχουν στραφεί σε DIY μάσκες για να προστατεύσουν τον εαυτό τους και τους γύρω τους.
Αν και τα καλύμματα προσώπου μπορούν να επιβραδύνουν την εξάπλωση του ιού, οι πιο αποτελεσματικές ενέργειες για να αποφευχθεί η έκθεση στον ιό, είναι η διατήρηση της κοινωνικής αποστασιοποίησης και το πλύσιμο των χεριών.
Ειδικοί σε όλο τον κόσμο, όπως και ο αρχίατρος των ΗΠΑ Τζερόμ Άνταμς προειδοποιούν ότι η χρήση βαμβακερών μασκών χειρουργικού τύπου μπορεί να μην προστατεύει τους υγιείς από τον κορωνοϊό και μπορεί ακόμα και να τους θέτει σε μεγαλύτερο κίνδυνο, καθώς οι άνθρωποι μπορεί φορώντας τες να αγγίξουν το πρόσωπό τους για να κάνουν προσαρμογές.
Σε βίντεο που δημοσιεύει το Reuters προτείνει πέντε διαφορετικούς τρόπους να φτιάξει κανείς μία αυτοσχέδια μάσκα. Όπως αναφέρει μάλιστα, μία μελέτη του 2013 που δημοσιεύθηκε από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, σχετικά με την αποτελεσματικότητα των μασκών προσώπου ενάντια σε ένα ξέσπασμα γρίπης, συνιστούσε καλύμματα προσώπου κατασκευασμένα με μαξιλαροθήκες και βαμβακερά μπλουζάκια. Οι δοκιμές διαπίστωσαν ότι οι πιο αποτελεσματικές σπιτικές μάσκες φτιάχτηκαν με βαμβάκι υψηλής ποιότητας. Όμως τα καλύμματα προσώπου με ένα μόνο στρώμα βαμβακιού αραιής ύφανσης παγίδευαν μόλις το 1% των μικροσκοπικών σωματιδίων που έχουν το ίδιο μέγεθος πολλών ιών.
Το ερώτημα που προκύπτει πάντως με τις αυτοσχέδιες μάσκες είναι πως θα καταφέρουμε να δημιουργήσουμε ένα καλό φίλτρο. Έναν εύκολο τρόπο για να ελεγχθεί η καταλληλότητα της εκάστοτε αυτοσχέδιας μάσκας προτείνει ο αναισθησιολόγος στο νοσοκομείο Wake Forest Baptist, στη Βόρεια Καρολίνα των ΗΠΑ Σκοτ Σιγκάλ. Προτείνει να φέρετε τη μάσκα μπροστά σε πηγή δυνατού φωτός τονίζοντας ότι όσο περισσότερο φως περνά από τις ίνες, τόσο λιγότερο αποτελεσματική είναι η μάσκα. Βέβαια, χρειάζεται προσοχή, και στην επιλογή του πάχους του υφάσματος ώστε να είναι δυνατό να αναπνέουμε μέσα από αυτά.
5 τρόποι για να φτιάξετε αυτοσχέδιες μάσκες
Μάσκα-μπαντάνα
Η κατασκευή αυτού του καλύμματος προσώπου από μπαντάνα είναι απλή και τα υλικά είναι εύκολο να τα βρει κανείς. Μια μπαντάνα θα μπορούσε να αντικατασταθεί από ένα άλλο κομμάτι βαμβακερό πλεκτό και τα λαστιχάκια θα μπορούσαν να αντικατασταθούν από κορδόνια, κορδέλες ή λωρίδες υφάσματος. Η αναδίπλωση του κομματιού του υφάσματος οδηγεί σε προστασία δύο στρωμάτων για το φιλτράρισμα σωματιδίων.
Μάσκα-«ασπίδα»
Τη σχεδίασαν ερευνητές στο Χονκ-Κονγκ και έχει τριπλή στρώση (μία διπλωμένη χαρτοπετσέτα και ένας πλαστικός φάκελος ή μία διαφάνεια). Όπως και η αδιάβροχη φύση μιας χειρουργικής μάσκας, το πλαστικό εξωτερικό στρώμα της μάσκας-«ασπίδας» προστατεύει από τα σταγονίδια του φτερνίσματος και του βήχα.
Μάσκα με ραφές
Μπορεί να κατασκευαστεί από όσους έχουν πρόσβαση σε ραπτομηχανή και είναι ιδανική γιατί επιτρέπεις τον χρήστη να την πλένει και να την επαναχρησιμοποιεί. Έχει το πλεονέκτημα των δύο στρωμάτων, και το δέσιμο με κορδόνια κάνει πιο εύκολη την ρύθμιση κατά την εφαρμογή.
την εύκολη ρύθμιση. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι χωρίς κάποιου είδους εύκαμπτης και σταθερής «μπανέλας» στο σημείο της μύτης, η μάσκα δύσκολα θα παραμείνει αμετακίνητη στη θέση της.
Μάσκα από μπλούζα
Από υλικά που είναι εύκολο να τα βρει κανείς και δεν κοστίζουν ακριβά. Οι έρευνες στο Wake Forest Baptist Health διαπίστωσαν ότι μάσκες που κατασκευάζονται από υψηλής ποιότητας και μπλουζάκια με παχιά ύφανση είχαν καλή απόδοση στο φιλτράρισμα σωματιδίων παρόμοιου μεγέθους με αυτό του κορωνοϊού.Ένα μόνο στρώμα όμως βαμβακερού δεν είναι η καλύτερη άμυνα.
Μάσκα με ενσωματωμένο φίλτρο
Μια μάσκα τριών επιπέδων που μπορεί να επιτύχει παρόμοια επίπεδα διήθησης με τη μάσκα N95. Κατασκευάζεται εισάγοντας ανάμεσα σε δύο στρώσεις υφάσματος κομμάτια φίλτρου τύπου HEPA (High Efficiency Particulate Air).