Η παραμονή στο σπίτι, τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης κι ο σχολαστικός καθαρισμός των χεριών βοηθούν στην αναχαίτιση της διασποράς του νέου κορωνοϊού, αλλά το τελικό χτύπημα κατά της πανδημίας θα καταφέρει η επιστήμη.
Την ώρα που δίνεται ένας αγώνας δρόμου από τις φαρμακοβιομηχανίες ανά την υφήλιο, από τις ΗΠΑ μέχρι τη Γερμανία και από την Κίνα μέχρι τη Ρωσία για την ανάπτυξη ενός εμβολίου κατά του φονικού κορωνοϊού, κορυφαίοι επιστήμονες και μηχανικοί, αλλά και βιομηχανίες από την ιαπωνική Fujifilm μέχρι τη Mercedes δίνουν μάχη για την ανάπτυξη άλλων μεθόδων αντιμετώπισης της Covid-19, ώστε να κερδηθεί πολύτιμος χρόνος και να μπορέσουμε στο μέτρο του δυνατού να επιστρέψουμε σε φυσιολογικούς ρυθμούς ζωής.
Η βρετανική εφημερίδα The Mirror παρουσιάζει οκτώ τρόπους με τους οποίους η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα προσπαθεί να φέρει ελπίδα σ’ έναν κόσμο που αναζητεί φως στην άκρη του τούνελ:
Τεστ αντισωμάτων
Τα τεστ αντισωμάτων ή τεστ ανοσίας στον κορωνοϊό, που δοκιμάζουν ειδικοί απ’ όλο τον κόσμο, προσφέρουν ελπίδες επιστροφής στην κανονικότητα και χαλάρωσης των μέτρων της καραντίνας. Ήδη, η Βρετανία έχει παραγγείλει 3,5 εκατομμύρια τέτοια τεστ, τα οποία σκοπεύει να αποστείλει στα νοικοκυριά, προκειμένου να εξακριβωθεί ποιοι έχουν αναπτύξει αντισώματα. Η διευθύντρια του Εθνικού Συστήματος Υγείας της Βρετανίας, Σάρον Πίκοκ σημείωσε πως έχουν παραγγείλει εκατομμύρια τεστ ανοσίας και ανάλογα με τον τρόπο εφαρμογής τους, ορισμένα θα μπορούν να γίνουν χωρίς οι πολίτες να βγουν από το σπίτι.
Η εκτεταμένη χρήση τους μπορεί να αποκαλύψει κατά πόσον έχουν περάσει απαρατήρητα ήπια κρούσματα, επιτρέποντας στους ανθρώπους να επιτρέψουν στις δουλειές τους – μάλιστα η Γερμανία σκοπεύει να χορηγεί πιστοποιητικά ανοσίας σ’ όσους έχουν αναρρώσει από την Covid-19 Αν, όπως υποστήριξε προ ημερών μελέτη του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, βρεθεί πάνω από το μισό του πληθυσμού να έχει μολυνθεί εν αγνοία του από τον κορωνοϊό, αυτό θα άνοιγε το δρόμο για άρση των περιοριστικών μέτρων.
Τα τεστ αυτά είναι σχετικά οικονομικά και απλά, ενώ συλλέγουν αίμα από την άκρη του δακτύλου. Ορισμένα εξ αυτών ενδεχομένως να μπορούν να δώσουν αποτελέσματα σε 10 με 15 λεπτά.
Μάσκες αναπνοής
Μηχανικοί του Univercity College του Λονδίνου ένωσαν τις δυνάμεις τους με κλινικούς γιατορύς και τη Mercedes Formula One για να δημιουργήσουν σε λιγότερο από μία εβδομάδα ειδικές μάσκες αναπνοής CPAP (Continuous Positive Airway Pressure) που μπορεί να σώσουν τις ζωές ασθενών του νέου κορωνοϊού.
Οι μάσκες αυτές χρησιμοποιούν «θετική πίεση» για να στείλουν ένα ρεύμα οξυγόνου και αέρα στα στόματα ασθενών με δύσπνοια. Οι συσκευές αυτές -σε αντίθεση με τους αναπνευστήρες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνον σε ΜΕΘ - μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις κανονικές πτέρυγες των νοσοκομείων και να γεφυρώσουν το χάσμα ανάμεσα σε μια μάσκα οξυγόνου και πλήρη μηχανική υποστήριξη της αναπνοής. «Οι συσκευές αυτές θα διασφαλίσουν ότι οι αναπνευστήρες θα χρησιμοποιούνται μόνον για τα πιο βαριά περιστατικά», λέει ο καθηγητής του University College London Hospitals, Mέρβιν Σίνγκερ. 40 τέτοιες μάσκες έχουν ήδη παραδοθεί στο UCLH και άλλα τρία νοσοκομεία του Λονδίνου. Κι αν στεφθούν με επιτυχία οι δοκιμές, θα μπορούν να παράγονται έως και 1.000 ημερησίως από τη Mercedes, από την επόμενη εβδομάδα.
Εφαρμογή κινητών για τoν εντοπισμό όσων ήλθαν σε επαφή με φορέα
Στη Σιγκαπούρη, ένα από τα κράτη με τη μεγαλύτερη επιτυχία στην ανάσχεση της επιδημίας του κορωνοϊού, χρησιμοποιείται εδώ και λίγο διάστημα μια εφαρμογή κινητών που βοηθά στον εντοπισμό των ατόμων που ήλθαν σε επαφή με φορείς της Covid-19. Η τεχνολογία της εφαρμογής TraceSmart θα είναι διαθέσιμη για όλες τις εταιρείες ανά την υφήλιο, που θέλουν να τη χρησιμοποιήσουν.
Η ιδέα λειτουργίας αυτής της app είναι σχετικά απλή: Κινητά που διαθέτουν την εν λόγω εφαρμογή ανταλλάσσουν σήματα μικρής απόστασης μέσω Bluetooth, όταν είναι κοντά το ένα στο άλλο και σε κάθε ένα απ’ αυτά αποθηκεύονται οι επαφές για μέγιστο διάστημα τριών εβδομάδων. Αν ένας χρήστης έχει διαγνωστεί με το νέο κορωνοϊό, μπορεί να επιτρέψει στις υγειονομικές Αρχές της χώρας του την πρόσβαση στα δεδομένα της εφαρμογής για την ταυτοποίηση των ατόμων, με τα οποία ήρθε σε στενή επαφή. Η εφαρμογή δεν καταγράφει τη θέση του κινητού, ούτε παρέχει πρόσβαση στον κατάλογο επαφών του.
Αναπνευστήρες
Αρκετές εταιρείες - ανάμεσά τους oι Dyson, JCB, ΜcClaren, Airbus, Ford και Rolls Royce – αλλά και εταιρείες του κλάδου της αυτοκινητοβιομηχανίας στη Ρουμανία - σπεύδουν να αναπτύξουν νέους αναπνευστήρες, για να συνδράμουν στην αποφόρτιση των νοσοκομείων, οι ΜΕΘ των οποίων κατακλύζονται από ασθενείς του νέου κορωνοϊού. Οι αναπνευστήρες αναλαμβάνουν την αναπνευστική λειτουργία του οργανισμού, ωθώντας αέρα στους πνεύμονες κι επιτρέποντας στον ασθενή να καταπολεμήσει τη λοίμωξη.
O αναπνευστήρας της Dyson με την επωνυμία CoVent είναι φορητός, αλλά μπορεί να προσαρμοστεί και σε νοσοκομειακές κλίνες και λειτουργεί με ρεύμα ή μπαταρία. Ένα κονσόρτσιουμ 14 βρετανικών εταιρειών, όπως η BAE Systems, κατασκεύασε μέσα σε μία εβδομάδα ένα νέο αναπνευστήρα και έλαβε από την κυβέρνηση Τζόνσον μια παραγγελία για την κατασκευή 10.000 τέτοιων συσκευών. Ενώ επτά ομάδες της Φόρμουλα 1, ανάμεσά τους η Mercedes και η Aston Martin, ανακοίνωσαν ότι συνεργάζονται για την κατασκευή αναπνευστήρων υπό το Project Pitlane. Οι εταιρείες, που συνήψαν συμβόλαια, λένε ότι οι αναπνευστήρες θα αρχίσουν να παραδίδονται σε λίγες ημέρες.
Προσωρινά εμβόλια
Προκειμένου να κερδηθεί πολύτιμος χρόνος υπάρχουν και κάποια σχέδια για την χορήγηση «προσωρινών εμβολίων» σε ομάδες υψηλού κινδύνου, ή άτομα που μόλις μολύνθηκαν από τον νέο κορωνοϊό. Τα συγκεκριμένα «εμβόλια» θα μπορούσαν να παράσχουν προστασία ενός – δύο μηνών όσο θα συνεχίζονται οι έρευνες για κανονικά εμβόλια.
Τα πειραματικά αυτά εμβόλια θα χορηγούνται σε άτομα που έρχονται σε επαφή με ασθενείς της Covid-19 – όπως συγγενείς τους, αλλά και γιατροί και νοσηλευτές – αλλά και σε άτομα που έχουν μολυνθεί και έχουν εμφανίσει πνευμονία για να μειωθεί ο αριθμός εκείνων που θα χρειάζονται αναπνευστήρα. Τα «προσωρινά εμβόλια», που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα, περιέχουν αντισώματα από το πλάσμα αίματος «υπεράνοσων» ατόμων που ανέρρωσαν από την Covid-19, και οι οποίοι καλούνται να δωρίσουν αίμα. Σύμφωνα με τον καθηγητή ανοσολογίας του Πανεπιστημίου Johns Hopkins της Βαλτιμόρης, που ανέπτυξε την εν λόγω μέθοδο, Αρτούρο Καζαντεβάλ, θα μπορεί να εφαρμοστεί σε λίγες εβδομάδες, ενώ κλινικές δοκιμές αναμένεται να ξεκινήσουν στη συνέχεια και στη Βρετανία.
Γρήγορα τεστ
Τα περισσότερα διαθέσιμα τεστ για την Covid-19 χρειάζονται κάπου δύο ώρες για να δώσουν αποτελέσματα κι οι περισσότεροι απ’ αυτούς που υποψιάζονται ότι έχουν μολυνθεί με τον κορωνοϊό θα πρέπει να πάνε σε νοσοκομείο για να υποβληθούν στη σχετική εξέταση. Επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ωστόσο, ανέπτυξαν μια «τεχνολογία γρήγορου τεστ», που μπορεί να γίνει στο σπίτι και να δώσει αποτελέσματα μέσα σε μισή ώρα. Όπως λένε, δεν απαιτείται κάποιος περίπλοκος μηχανισμός για τη διενέργειά τους και τα τεστ είναι πολύ ευαίσθητα, βοηθώντας στην ταυτοποίηση των φορέων σε πρώιμο στάδιο της μόλυνσης.
Τα τεστ αυτά, που δεν έχουν ακόμη εγκριθεί, χρησιμοποιούν, όπως λένε οι ερευνητές της Οξφόρδης, έναν απλό εξοπλισμό για τη λήψη δείγματος και την ανάγνωση των αποτελεσμάτων και θα μπορούσαν μετά τις σχετικές δοκιμές να κυκλοφορήσουν σε λίγες εβδομάδες.
Θεραπείες για την Covid-19
Σε εξέλιξη είναι σ’ ολόκληρο τον πλανήτη μια μαζική ερευνητική προσπάθεια για την ανάπτυξη αποτελεσματικής θεραπείας για τους ασθενείς της Covid-19. Μια μελέτη σε ασθενείς του κορωνοϊού στη Γαλλία υπό τον δρα Ντιντιέ Ραούλ, βρήκε ότι οι οργανισμοί των περισσότερων εξ’ όσων έλαβαν χλωροκίνη καθάρισαν από τον κορωνοϊό ταχύτερα από εκείνους που δεν είχαν λάβει το γνωστό φάρμακο κατά της ελονοσίας. Με την προσθήκη δε ενός άλλου φαρμάκου, της αζιθρομυκίνης, τα αποτελέσματα ήταν ακόμη ικανοποιητικότερα.
Στην Ιαπωνία, η Fujifilm ανέπτυξε το αντι-ιικό φάρμακο Favipiravir, που εγκρίθηκε για να χορηγείται σε ασθενείς της Covid-19 στην Κίνα. Οι ασθενείς που έλαβαν το φάρμακο – γνωστό επίσης και με την επωνυμία Avian – κατά τις κλινικές δοκιμές βγήκαν αρνητικοί στον κορωνοϊό κατά μέσα όρο τέσσερις μέρες μετά τη μόλυνσή τους σε σύγκριση με τις 11 μέρες για εκείνους που δεν το είχαν λάβει.
Στις ΗΠΑ, επιστήμονες ανέφεραν ότι δύο ασθενείς του νέου κορωνοϊού στη Νέα Υόρκη αποσωληνώθηκαν λίγες μέρες αφότου τους χορηγήθηκε ένα φάρμακο, που έχει εγκριθεί για την αντιμετώπιση του HIV και του καρκίνου του μαστού, τo Leronlimab. Οι θεραπείες με νέα φάρμακα απαιτούν εκτεταμένες δοκιμές και μπορεί να χρειαστούν μήνες για να εγκριθούν, αλλά επιστήμονες δοκιμάζουν υπάρχουν φάρμακα ή συνδυασμούς φαρμάκων, που δεν χρειάζονται τόσο ευρείες δοκιμές και υπάρχουν ελπίδες ότι σύντομα οι γιατροί θα μπορούν να αντιμετωπίζουν κάποιες από τις πλέον απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές της Covid-19.
Το εμβόλιο κατά του φονικού κορωνοϊού
Όσο ο πλανήτης περιμένει εναγωνίως την άφιξη ενός αποτελεσματικού εμβολίου κατά του νέου κορωνοϊού, οι έρευνες συνεχίζονται με πυρετώδεις ρυθμούς σ’ ολόκληρο τον πλανήτη.
Πάνω από 20 εμβόλια είναι στο στάδιο της ανάπτυξης από την Κίνα μέχρι τη Γερμανία, ενώ στις ΗΠΑ η εταιρεία Moderna ξεκίνησε τις πρώτες δοκιμές σε ανθρώπους παρακάμπτοντας το στάδιο δοκιμών σε ζώα. Ο φαρμακευτικός κολοσσός Johnson & Johnson ανακοίνωσε ότι θα ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο κλινικές δοκιμές ενός πειραματικού εμβολίου σε ανθρώπους, ενώ η βρετανική GlaxoSmithKline ενώνει τις δυνάμεις της με την εταιρεία βιοτεχνολογίας Clover, που εδρεύει στην Κίνα, για την ανάπτυξη εμβολίου.
Η Johnson & Johnson λέει ότι ευελπιστεί να ρίξει στην αγορά για έκτακτη χρήση το εμβόλιό της στις αρχές του επόμενου έτους, αλλά ειδικοί θεωρούν ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 12 με 18 μήνες για να έχουμε ένα αποτελεσματικό εμβόλιο κατά του νέου κορωνοϊού στα χέρια μας.