Η ασθένεια Covid-19 που προκαλεί ο κορωνοϊός μεταδόθηκε πιθανότατα από κάποιο ζώο στον άνθρωπο, ενώ η διάδοσή του δεν ξεκίνησε παρά έναν με δύο μήνες πριν από τον εντοπισμό του στην Κίνα, τον Δεκέμβριο του 2019.
Αυτά είναι τα ευρήματα της έρευνας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την προέλευση του κορωνοϊού, σύμφωνα με μια πρώτη αναφορά που εξασφάλισε το αμερικανικό δίκτυο CNN. Ο ΠΟΥ σχεδιάζει να δώσει στη δημοσιότητα το τελικό κείμενο συμπερασμάτων της έρευνας που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Ιανουάριο στην Ουχάν, την πόλη από όπου ξεκίνησε ο κορωνοϊός, μέσα στην ημέρα.
Τέσσερις πιθανές πηγές προέλευσης του κορωνοϊού
Η αναφορά δίνει τέσσερις πιθανές πηγές προέλευσης, με πιθανότερη τη μετάδοση του κορωνοϊού από κάποιο άγριο ζώο, που αιχμαλωτίστηκε και εξετράφη σε κάποια φάρμα, στον άνθρωπο. Ωστόσο, στην αναφορά δεν είναι ξεκάθαρο ποιο άλλο ζώο μολύνθηκε από νυχτερίδα –που θεωρείται η πιο πιθανή αρχική πηγή του ιού– και στη συνέχεια μετέδωσε τον ιό στον άνθρωπο. «Ο πιθανός ενδιάμεσος φορέας του κορωνοϊού παραμένει ασαφής».
Η δεύτερη πιθανότερη εκδοχή, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, είναι η μετάδοση να πραγματοποιήθηκε από κάποιο ζώο γνωστό ως φορέα παρεμφερή κορωνοϊού, όπως η νυχτερίδα ή ο παγκολίνος. «Παρότι οι συγγενικότεροι ιοί εντοπίστηκαν σε νυχτερίδες, η εξελικτική απόσταση μεταξύ αυτών και του κορωνοϊού εκτιμάται σε αρκετές δεκαετίες, υποδηλώνοντας έτσι πως λείπει (από την έρευνα) κάποιος σύνδεσμος», αναφέρει η έρευνα.
Τρίτη, αλλά λιγότερο πιθανή εκδοχή, είναι η μετάδοση του κορωνοϊού μέσω παγωμένων ή κρύων τροφίμων και, τέλος, σημειώνεται ως λιγότερο πιθανή η μετάδοση του ιού από κάποιο εργαστήριο.
«Ιδιαιτέρως απίθανη» η κατασκευή του ιού σε εργαστήριο
Συγκεκριμένα, αυτή την τελευταία εκδοχή, η αναφορά τη χαρακτηρίζει «ιδιαιτέρως απίθανη», καθώς δεν υπάρχουν ενδείξεις έρευνας που να σχετίζεται με τον κορωνοϊό ή γονίδια που σε συνδυασμό θα μπορούσαν να παραγάγουν το γονίδιο του κορωνοϊού, σε κανένα εργαστήριο, πριν τον Δεκέμβριο του 2019.
Ανεξάρτητοι ερευνητές δηλώνουν μετά βεβαιότητος εδώ και μήνες πως η ανάλυση του κορωνοϊού δείχνει πως δεν έχει κατασκευαστεί στο εργαστήριο, αλλά πέρασε με φυσικό τρόπο από κάποιο ζώο στον άνθρωπο.
Υπάρχουν βέβαια και φωνές, όπως ο επικεφαλής του αμερικανικού CDC, που επιμένουν πως ο κορωνοϊός ξέφυγε από εργαστήριο.
Ο κορωνοϊός κυκλοφορούσε πριν εμφανιστεί στην Ουχάν
Στην έρευνα αναφέρεται πως ασαφής παραμένει και ο ρόλος της αγοράς θαλασσινών Χουανάν, στην Ουχάν, που βρέθηκε από νωρίς στο στόχαστρο για τη διάδοση του κορωνοϊού στους πολίτες της κινεζικής πόλης. Εκείνο που κρίνεται ως πιθανότερο είναι πως ο συνωστισμός στην εν λόγω αγορά ευνόησε την ταχύτερη διάδοση του κορωνοϊού, χωρίς αυτό να σημαίνει πως αυτός προϋπήρχε στους πάγκους της Χουανάν.
Δείγματα που ελήφθησαν από την αγορά εντόπισαν ίχνη του ιού σε επιφάνειες, όχι όμως και σε ζώα ή τροφές που πωλούνταν εκεί. Επιπλέον, υπάρχουν ενδείξεις πως ο κορωνοϊός κυκλοφορούσε πολύ πριν την εστία μετάδοσης στη Χουανάν.
«Πολλά από τα πρώτα κρούσματα συνδέθηκαν με την αγορά Χουανάν, αλλά αντίστοιχος αριθμός περιστατικών σχετίζονται με άλλες αγορές της πόλης και άλλα δεν φαίνεται να συνδέονται καθόλου με τέτοιους χώρους. Η μετάδοση στην κοινότητα τον Δεκέμβριο περιλαμβάνει περιστατικά που δεν σχετίζονται με τη Χουανάν και υποδηλώνουν πως αυτή δεν υπήρξε η αρχική πηγή της επιδημίας», αναφέρει το πόρισμα του ΠΟΥ, σύμφωνα με το CNN.
Απαιτούνται περισσότερα στοιχεία για την έρευνα
Στην ίδια αναφορά, συστήνεται η ανάλυση περισσότερων τεστ και δειγμάτων αίματος που ελήφθησαν πριν από το πρώτο κύμα της επιδημίας τον Δεκέμβριο του 2019, αλλά και επιπλέον εξετάσεις σε ζώα από τη νοτιοανατολική Ασία. Παράλληλα, προτείνεται η έρευνα των πρώτων εστιών υπερμετάδοσης σε σημεία όπου παρατηρείται συνωστισμός.
Η αναφορά του ΠΟΥ συντάχθηκε από πολυμελή διεθνή ομάδα, αποτελούμενη από 17 Κινέζους ειδικούς και 17 επιστήμονες άλλων χωρών που ανήκουν στον ΠΟΥ, του δικτύου GOARN (Παγκόσμια Σήμανση και Απόκριση σε Πανδημία) και του Οργανισμού για την Υγεία των Ζώων (OIE). Ταυτόχρονα, ο Οργανισμός Τροφίμων και Αγροτικής Παραγωγής των Ηνωμένων Εθνών συμμετείχε ως παρατηρητής.
Πομπέο: Εμπαιγμός η έκθεση, ο ιός ξέφυγε από Ινστιτούτο της Ουχάν
Ωστόσο, ο τέως υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο εκτίμησε ότι η έκθεση των εμπειρογνωμόνων για την προέλευση του ιού Covid-19 είναι «εμπαιγμός, εναρμονισμένος με την εκστρατεία παραπληροφόρησης» που, όπως υποστηρίζει, προωθούν το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, «συνεργάστηκε» με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ «για να κρύψουν τη μετάδοση (του ιού) από άνθρωπο σε άνθρωπο σε μια ΚΡΙΣΙΜΗ στιγμή», έγραψε στο Twitter ο υπουργός της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Πομπέο κατηγορεί συχνά την Κίνα ότι ευθύνεται επειδή άφησε την πανδημία να επεκταθεί σε όλον τον κόσμο και ότι ο ΠΟΥ απέτυχε στην αποστολή του, γιατί δεν επιθυμούσε να διαταράξει τις σχέσεις του με το Πεκίνο. Μεταξύ άλλων, είχε δηλώσει στο παρελθόν ότι έχει αποδείξεις ότι ο νέος κορωνοϊός προήλθε από το Ινστιτούτο Ιολογίας της Ουχάν, της πόλης όπου εντοπίστηκαν τα πρώτα κρούσματα Covid-19, στα τέλη Δεκεμβρίου του 2019.
«Το Ινστιτούτο Ιολογίας της Ουχάν παραμένει η πιθανότερη πηγή προέλευσης του ιού και ο ΠΟΥ είναι συνένοχος», επανέλαβε σήμερα ο Πομπέο, υπερασπιζόμενος την απόφαση της προηγούμενης κυβέρνησης να αποσύρει τις ΗΠΑ από τον Οργανισμό.
Μετά την ανάληψη της προεδρίας από τον Τζο Μπάιντεν, οι ΗΠΑ επανήλθαν στον ΠΟΥ. Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν έχει ακόμη αντιδράσει επισήμως στην έκθεση αυτήν.