Σε όλο τον κόσμο, πολιτικοί, φαρμακευτικές εταιρείες και ρυθμιστικές αρχές διατυπώνουν αντιφατικές προβλέψεις για το πότε θα είναι έτοιμο ένα εμβόλιο για την Covid-19. Πολλά εξαρτώνται από το τι σημαίνει «έτοιμο» και για ποια ομάδα ανθρώπων.
Πότε θα γνωρίζουμε ότι ένα εμβόλιο είναι αποτελεσματικό;
Πάνω από πέντε φαρμακευτικές εταιρείες σε όλο τον κόσμο διενεργούν προηγμένες κλινικές δοκιμές, καθεμία με δεκάδες χιλιάδες συμμετέχοντες, και αρκετές αναμένουν να γνωρίζουν εάν τα εμβόλιά τους για την Covid-19 είναι αποτελεσματικά και ασφαλή έως τα τέλη του έτους.
Το πιο αισιόδοξο χρονοδιάγραμμα έρχεται από την AstraZeneca, η οποία διενεργεί μελέτη στη Βρετανία, που λέει ότι μπορεί να ολοκληρωθεί ακόμα και αυτόν τον μήνα.
Ο δρ Αντονι Φάουτσι, επικεφαλής επιδημιολόγος των ΗΠΑ, δήλωσε στο Reuters την περασμένη εβδομάδα ότι η δοκιμή της Moderna μπορεί να έχει καθοριστικά αποτελέσματα έως τον Νοέμβριο ή τον Δεκέμβριο. Αλλες θα ακολουθήσουν αργότερα, κάποιες ίσως ακόμα πιο μετά.
Ορισμένοι ειδικοί διατυπώνουν επιφυλάξεις ότι οι δοκιμές, που πρέπει να μελετήσουν πιθανές παρενέργειες σε διαφορετικούς ανθρώπους, μπορεί να ολοκληρωθούν τόσο γρήγορα. Ο Πίτερ Χότεζ, πρύτανης της Εθνικής Σχολής Τροπικών Φαρμάκων στο Baylor College of Medicine στο Τέξας, λέει ότι η συλλογή επαρκών στοιχείων προκειμένου να αποδειχθεί ότι ένα εμβόλιο είναι ασφαλές για τον κόσμο μπορεί να τραβήξει έως τα μέσα του 2021.
Πότε θα είναι έτοιμα τα πρώτα εμβόλια;
Αρκετές φαρμακοβιομηχανίες αυξάνουν τη μεταποιητική τους δυνατότητα ούτως ώστε να μπορέσουν να ξεκινήσουν την παραγωγή μόλις τα εμβόλια εγκριθούν από τις ρυθμιστικές αρχές. Κάποιες προσπάθειες έχουν τη στήριξη αμερικανικού κυβερνητικού προγράμματος, που ονομάζεται «Operation Warp Speed».
Ο Φάουτσι δήλωσε στο Reuters ότι αναμένεται «δεκάδες εκατομμύρια» δόσεις να είναι διαθέσιμες στις αρχές του 2021 και ότι έως τα τέλη του έτους θα μπορούσαν να υπάρχουν πάνω από ένα δισεκατομμύριο. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις πιο αισιόδοξες κατευθυντήριες γραμμές από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, που δήλωσε ότι ένα εμβόλιο μπορεί να είναι έτοιμο πριν από τις προεδρικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου, αν και δεν διευκρίνισε τον όρο «έτοιμο».
Αρκετές εταιρείες, μεταξύ των οποίων η Moderna, η AstraZeneca και η Pfizer, έχουν ανακοινώσει ότι αναμένουν να παράγουν έκαστη πάνω από 1 δισ. δόσεις την επόμενη χρονιά. Αυτό μπορεί να σημαίνει αρκετά δισεκατομμύρια διαθέσιμα έως τα τέλη του 2021.
Πότε μπορώ να το κάνω;
Οι πρώτες προμήθειες στα τέλη της εφετινής χρονιάς ή στις αρχές της επόμενης πιθανόν θα δοθούν σε ανθρώπους σε πλούσια κράτη που θεωρούνται από τις κυβερνήσεις τους ότι εργάζονται σε κρίσιμης σημασίας κλάδους ή που κινδυνεύουν περισσότερο από τον ιό. Αυτό πιθανόν να περιλαμβάνει ανθρώπους με προβλήματα υγείας, όπως διαβήτη, εργαζομένους των υγειονομικών υπηρεσιών και στρατιωτικούς.
Χώρες όπως ο Καναδάς, η Ιαπωνία, η Βρετανία και οι ΗΠΑ έχουν συνάψει συμφωνίες που θέτουν τους πολίτες τους στην πρώτη γραμμή εμβολιασμού, όταν τα εμβόλια αυτά γίνουν ευρέως διαθέσιμα κατά τη διάρκεια του 2021.
Τα περισσότερα εμβόλια βρίσκονται σε φάση δοκιμών, καθώς δύο δόσεις χορηγούνται με διαφορά ενός μηνός, παρέχοντας πλήρη προστασία μόνο μετά τη χορήγηση της δεύτερης δόσης.
Πότε θα εμβολιαστεί ο κόσμος;
Ο χρόνος αναμονής για τα εμβόλια της Covid-19 πιθανόν να είναι μεγαλύτερος για ανθρώπους σε αναπτυσσόμενες χώρες, οι οποίες δεν έχουν συμφωνίες προμήθειας. Κάποιοι ίσως δυσκολευθούν να πληρώσουν τα εμβόλια, που μπορεί να κοστίζουν πάνω από 40 δολάρια το άτομο, δήλωσε ο Χότεζ.
«Ανησυχώ ότι τα εμβόλια της Operation Warp Speed δεν θα φθάσουν σύντομα σε αναπτυσσόμενες χώρες», δήλωσε ο Χότεζ.
Η Gavi, μια συμμαχία για εμβόλιο σε αναπτυσσόμενες χώρες, σκοπεύει να διασφαλίσει 2 δισ. δόσεις εμβολίου το 2021, αρκετές για να εμβολιαστεί το ευπαθέστερο 20% του πληθυσμού σε φτωχότερες χώρες. Αρκετές εταιρείες και φορείς, όπως το Serum Institute of India, ετοιμάζονται να προχωρήσουν σε παραγωγή για φτωχές χώρες και κράτη μεσαίου εισοδήματος.
Θα μπορέσω να έχω ένα κινεζικό εμβόλιο;
Η κινεζική κυβέρνηση έχει εγκρίνει κάποια πειραματικά εμβόλια για χρήση σε επιλεγμένους ασθενείς εκτός κλινικών δοκιμών. Είναι όμως απίθανο να είναι άμεσα διαθέσιμα στη Δύση. Οι εγχώριοι ρυθμιστικοί φορείς θα χρειαστεί να τα εγκρίνουν, ενώ οι κλινικές δοκιμές από κινεζικές εταιρείες εκτός Κίνας συνεχίζονται.
Τι γίνεται με τη Ρωσία;
Η Ρωσία ανέπτυξε το «πρώτο» εμβόλιο κατά του κορωνοϊού, ανακοίνωσε σήμερα ο Ρώσος πρόεδρος στη διάρκεια βιντεοδιάσκεψης με μέλη της κυβέρνησης, που αναμεταδόθηκε από την τηλεόραση, και πρόσθεσε μάλιστα πως εμβολιάστηκε μία από τις κόρες του. Η ονομασία του εμβολίου κατά του κορωνοϊού που ανέπτυξε η Ρωσία είναι «Sputnik V» (το V αναφέρεται στο vaccin/εμβόλιο) και παραπέμπει στον πρώτο τεχνητό δορυφόρο που μπήκε σε τροχιά από τη Σοβιετική Ενωση το 1957.
Ο Κίριλ Ντμίτριεφ, ο πρόεδρος του κρατικού επενδυτικού ταμείου RDIF το οποίο συμμετείχε στην ανάπτυξη του εμβολίου, δήλωσε ότι η Ρωσία έχει ήδη δεχθεί παραγγελίες από 20 χώρες, που αντιστοιχούν σε 1 δισεκατομμύριο δόσεις.
Οι δηλώσεις του έγιναν λίγη ώρα αφού ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ανακοίνωσε την έγκριση του εμβολίου μόλις δύο μήνες μετά την έναρξη των δοκιμών σε ανθρώπους. Ο Κίριλ Ντμίτριεφ διευκρίνισε ότι η φάση ΙΙΙ των κλινικών δοκιμών αρχίζει αύριο, ενώ η έναρξη της παραγωγής τοποθετείται τον Σεπτέμβριο.